Kendi hesabına çalışma: Moto kuryeler üzerine bir araştırma
Self-employment: A study on motorcycle couriers
- Tez No: 926957
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ GÖKHAN GÜLLÜ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri, Labour Economics and Industrial Relations
- Anahtar Kelimeler: Esneklik, İşveren, İşçi, Kendi hesabına çalışan kurye, Sınıf Bilinci, Flexibility, self-employed courier, class consciousness
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Çalışma Ekonomisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 141
Özet
Bu araştırma, kendi hesabına çalışan moto kuryelerin işçi veya işveren kimliğine dair algılarını ve buna bağlı olarak sınıf bilinçlerini ölçmeyi amaçlamaktadır. Çalışma, esneklik ve esnek çalışma kavramlarının işgücü piyasasındaki dönüşümünü ele alarak başlamaktadır. İlk bölümde, esneklik kavramının teorik çerçevesi ve esnek çalışmanın işçi-işveren ilişkileri üzerindeki etkileri incelenmiştir. İkinci bölümde ise, kendi hesabına çalışma biçimi ve moto kuryelik mesleği detaylı bir şekilde ele alınarak kendi hesabına çalışan kuryeliğin yasal ve ekonomik boyutları üzerinde durulmuştur. Araştırmanın üçüncü bölümünde, 255 kendi hesabına çalışan kurye ile yapılan anket çalışmasının bulgularına yer verilmiştir. Veriler, demografik özellikler, çalışma koşulları ve işçi-işveren algısını ölçen sorulardan oluşan anket formu aracılığıyla toplanmıştır. Bu çalışma, nicel araştırma yöntemi kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Elde edilen veriler, nicel analiz yapmak amacıyla SPSS programı ile analiz edilmiştir. Anketin soruları, moto kuryelerin kendilerini işçi veya işveren olarak tanımlamaları ve bu tanımların sınıf bilinci üzerindeki etkilerini ölçmeye yönelik tasarlanmıştır. Bulgular, moto kuryelerin büyük ölçüde kendilerini işçi ya da işveren olarak nasıl tanımladıklarını ve bu tanımların sınıf bilinci üzerindeki etkilerini ortaya koymaktadır. Bu nicel araştırma, kendi hesabına çalışan kuryelerin ekonomik ve sosyal statü algılarının yanı sıra, çalışma koşulları ile ilgili deneyimlerini de sayısal verilerle sunmayı amaçlamaktadır. Araştırma sonuçları, kendi hesabına çalışan kuryelerin çalışma şartları, gelir beklentileri ve yasal statüleri açısından, işçi ile işveren arasında bir noktada yer aldıklarını göstermektedir. Bunun yanı sıra, esnek çalışma düzeninin, kuryelerin sınıf bilinci ve işgücü piyasasındaki yerlerine ilişkin algılarını nasıl şekillendirdiği de analiz edilmiştir. Bu tez, kendi hesabına çalışma biçimlerinin, çalışanların ekonomik ve sosyal statü algıları üzerindeki etkilerini anlamak adına bir katkı sunmaktadır.
Özet (Çeviri)
This study aims to examine how self-employed motorcycle couriers perceive themselves—either as workers or employers—and to measure their class consciousness accordingly. The research begins by addressing the concepts of flexibility and flexible work arrangements, exploring their theoretical framework and impact on labor relations. In the first chapter, the concept of flexibility and its implications for worker-employer dynamics are discussed. The second chapter focuses on self-employment and motorcycle couriering, providing a detailed analysis of the legal and economic dimensions of self-employed courier work. In the third chapter, findings from a survey conducted with 255 self-employed motorcycle couriers are presented. Data were collected through a questionnaire consisting of demographic questions, working conditions, and questions aimed at evaluating perceptions of worker and employer identities. The collected data were analyzed using SPSS software. The findings reveal how motorcycle couriers predominantly identify themselves as workers or employers and how this self-identification influences their class consciousness. The results indicate that self-employed couriers position themselves between worker and employer identities based on their working conditions, income expectations, and perceptions of legal status. Additionally, the study analyzes how flexible work arrangements shape couriers' perceptions of class consciousness and their place within the labor market. This thesis provides valuable insights into how self-employment influences workers' economic and social status perceptions, contributing to a deeper understanding of evolving labor dynamics.
Benzer Tezler
- Platform tabanlı çalışan motokuryelerin çalışma koşulları ve örgütlenme pratikleri: Ankara motokurye örneği
The working conditions and organizing practices of platform-based motorcycle couriers: The case of Ankara motorcycle couriers
ORHAN ÜRÜNCAN YÜCEL
Doktora
Türkçe
2025
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriAnkara ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GAYE BURCU YILDIZ
- Integration through small-scale business: The case of entrepreneurs with Turkish 'migrant' background in Germany
Küçük ölçekli işletme üzerinden entegrasyon: Almanya'daki Türk 'göçmen' kökenli girişimciler örneği
MELİSA ÇELİK
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
SosyolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYÇA ERGUN ÖZBOLAT
- Türkiye'de işverenler ve kendi hesabına çalışanlar üzerine analizler
Analyses on employers and self-employed in Turkey
MUALLA GİZEM UMUT DOĞAN
- Orta sınıftan işçiliğe profesyonel meslekler: İzmir Barosu'na kayıtlı avukatlar örneği
Professional occupations from middle class to labor: The case of lawyers registered to the Izmir Bar Association
EMİRHAN DURMAZ
- Essays on female labor supply in Turkey
Türkiye'de kadın işgücü arzına dair çalışmalar
CEM BAŞLEVENT
Doktora
İngilizce
2002
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriBoğaziçi ÜniversitesiPROF. DR. ÜNAL ZENGİNOBUZ