Türkçe ve arapçada insanın dış beden bölümleriyle ilgili sözlükbirimler üzerine bir inceleme
A study on lexemes of human external body parts in turkish and arabic
- Tez No: 927127
- Danışmanlar: PROF. DR. MUNA YÜCEOL ÖZEZEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 110
Özet
Bu çalışmada Türkçe için Türk Dil Kurumu tarafından yayımlanmış olan Türkçe Sözlük (2019) esasında ve Arapça için Türkçe-Arapça Kapsamlı Sözlük (2008) esasında dış beden bölümleriyle ve dış organ adlarıyla ilgili sözlükbirimler üzerinde durulmuştur. Denetleme amacıyla Türkçe-Arapça Sözlük (2019) ve Türkçe-Arapça Sözlük (2004) olmak üzere diğer iki sözlük de kullanılmıştır. Bu dış organ adları ve bunlarla ilgili sözlükbirimler sözü edilen sözlüklerin taraması yöntemiyle tespit edilmiş, ardından sözlükbirimler anlamları ve diğer sözlükbilimsel özellikleri bakımından incelenmiştir. Ardından Türkçe ve Arapçadaki sözlükbirimler birbirleriyle karşılaştırılmış, bu doğrultuda her bir sözlükte kaç madde başı bulunduğu belirlenmiştir. Bunun sonucunda, en çok hangi organ adlarının türetim süreçlerine kaynaklık etttiği, kaç madde başının Türkçe ve Arapçada paralellik gösterdiği ve en çok hangi sözcük sınıfından (ad, fiil, sıfat vb.) sözlükbirimler bulunduğu gibi sorulara cevap aranmıştır. Çalışma, iki dilin sözlükbilimsel (lexicologic) ve biçimbilgisel (morphological) verilerine ve bu verilerin sıklıklarına dayanarak kavramsal değerlendirmelerle sona erdirilmiştir.
Özet (Çeviri)
This study focuses on lexemes related to external body parts and external organ names, based on the Turkish Dictionary (2019) published by the Turkish Language Association for Turkish, and the Comprehensive Turkish-Arabic Dictionary (2008) for Arabic. To ensure accuracy, two additional dictionaries were also utilized: the Turkish-Arabic Dictionary (2019) and the Turkish-Arabic Dictionary (2004). The names of these external organs and their related lexemes were identified through a review of the mentioned dictionaries. Subsequently, these lexemes were analyzed in terms of their meanings and other lexicographical features. Later, the lexemes in Turkish and Arabic were compared with each other, and the number of headwords in each dictionary was determined accordingly. Based on this, the study sought to answer questions such as which organ names most commonly served as a source for derivational processes, how many lexemes showed parallels in Turkish and Arabic, and which word classes (nouns, verbs, adjectives, etc.) were most represented in the lexemes. The study concluded with conceptual evaluations based on the lexicological and morphological data of the two languages, as well as the frequencies of these data.
Benzer Tezler
- Dil coğrafya ilişkisi bağlamında Arapça
Arabic in the context of language-geography relationship
ERDOĞAN DEMİR
Doktora
Türkçe
2024
AntropolojiErzincan Binali Yıldırım ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET ŞEN
- Türkçede ve Arapçada simültane çevirinin geliştirme yöntemleri
Development methods of simultaneous interpretation in Turkish and Arabic
ZAINEB ARIF ABDULSAHEB ALSAATI
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiYabancı Dil Öğretimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. İBRAHİM ETHEM POLAT
- Modern Arap edebiyatı temsilcilerinden Mey Ziyâde ve eserlerindeki hayat mefhumu
The meaning of life in the literature of Mey Ziadeh, who is considered one of the pioneers of modern Arabic literature
ARİF ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DilbilimUşak ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HALİS DEDE
- Yüksek din öğretiminin maneviyat ve psikolojik sağlamlık üzerine etkisi (Iğdır Üniversitesi İlahiyat Fakültesi örneği)
The effect of higher religious education on spirituality and psychological resilience (Iğdır University Faculty of Theology example)
İBRAHİM BİLDİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinIğdır ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YASİN YİĞİT