Geri Dön

COVID-19 salgınının toplumsal cinsiyet açısından mesleki seçimlere etkisine sosyolojik bir bakış: Fırat Üniversitesi öğrencileri örneği

A sociological perspective on the impact of the COVID-19 epidemic on occupational choices in terms of gender: The case of Fırat University students

PDF İndir

  1. Tez No: 927260
  2. Yazar: MUALLA DİKMEN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. İLKNUR ÖNER
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Sosyoloji, Sociology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Fırat Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Uygulamalı Sosyoloji Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 202

Özet

Bu araştırmanın amacı; Covid-19 salgınının toplumsal cinsiyet açısından üniversite öğrencilerinin mesleki tercihlerine etkisini sosyolojik bir perspektifle incelemektir. Pandemi, küresel ve ulusal düzeyde; sosyal, ekonomik ve psikolojik alanlarda önemli değişikliklere yol açmış; bu süreçte bireylerin meslek seçimi gibi önemli kararlar üzerinde belirgin etkiler oluşturmuştur. Araştırma, pandemi döneminde, üniversite öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rolleri ve meslek seçimleri arasındaki ilişkiyi ortaya koyarak; bu dönemde yaşanan dönüşümleri anlamayı ve toplumsal cinsiyet eşitliğine yönelik stratejiler geliştirmeyi hedeflemektedir. Araştırma karma yöntem yaklaşımı ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada Covid-19 öncesinde ve sonrasında meslek tercihi yapmış öğrenciler toplumsal cinsiyet açısından incelenmiştir. Araştırmanın evrenini Fırat Üniversitesi'nde öğrenim gören öğrenciler oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise basit tesadüfi örnekleme yöntemiyle seçilen lisans öğrencileri oluşturmaktadır. Veriler, Fırat Üniversitesi'nde öğrenim gören 798 lisans öğrencisinden çevrimiçi anketler ve görüşmeler yapılarak toplanmıştır. Nicel verilerin analizinde SPSS 22.0 programı ve Microsoft Office Excel 2016 programı, nitel verilerin analizinde ise içerik ve betimsel analiz teknikleri kullanılmıştır. Araştırma, kadın ve erkek öğrencilerin meslek tercihlerinde pandemi döneminde meydana gelen değişimleri değerlendirmiş ve bu tercihlerin toplumsal cinsiyet rolleri bağlamında nasıl şekillendiğini anlamaya çalışmıştır. Araştırmanın sonuçları; Covid-19 pandemisinin bireylerin sosyal, ekonomik, psikolojik ve mesleki yaşamlarında önemli değişikliklere yol açtığını göstermektedir. Salgının bireyleri yalnızca fiziksel sağlık açısından etkilemeyip, aynı zamanda toplumsal cinsiyet rolleri bağlamında meslek seçimlerini etkilediği görülmüştür. Salgın gibi büyük ölçekli afetler, bireylerin dayanışma ve sosyal ilişkilerini yeniden şekillendirirken, toplumsal cinsiyet eşitsizliklerini de daha görünür hale getirmiştir. Özellikle kadın öğrencilerin ev içi sorumluluklarının artması, erkek öğrencilerin ise gelecekte mesleklerini sürdürebilmelerine yönelik kaygılarının yükselmesi gibi farklı etkiler gözlemlenmiştir. Ayrıca kadın öğrencilerin salgın sürecinde toplumsal cinsiyet eşitliğine yönelik çabaları artarken, erkekler geleneksel rollere daha fazla yönelmişlerdir. Bununla birlikte salgın döneminde bireyler en çok psikolojik, manevi ve maddi desteğe ihtiyaç duymuşlardır. Aile ve sosyal bağlar, dayanıklılık geliştirmede en önemli unsurlar arasında yer alırken, kamusal desteklerin sınırlı olması bu alanda iyileştirme gerekliliğini ortaya koymaktadır. Sonuç olarak salgının toplumsal dinamikler üzerinde önemli etkiler bıraktığı bir dönemde, toplumsal cinsiyet rolleri ve meslek seçimi bağlamında bir takım değişimlerin gözlemlendiği anlaşılmaktadır. Özellikle ev içi rollerin yeniden şekillenmesine ve ekonomik belirsizliklerin etkisine bağlı olarak bireylerin toplumsal cinsiyet rollerine dair algılarında anlamlı dönüşümler yaşanmıştır. Bu dönüşümler, cinsiyetten bağımsız meslek tercihleri açısından daha sınırlı bir etki meydana getirirken; toplumsal cinsiyet rollerinin meslek seçimleri üzerindeki etkisini güçlendirdiği gözlemlenmiştir. Araştırmanın sonuçları bağlamında, toplumsal cinsiyet eşitliğini sağlamak için farkındalık artırıcı eğitimler, hukuki düzenlemeler ve cinsiyet ayrımcılığını önleyen politikalar geliştirilmesinin önemli olduğu söylenebilir. Ayrıca kadınların meslek hayatındaki varlığı güçlendirilirken, erkeklerin eşitlikçi yaklaşımlar benimsemesi teşvik edilmelidir. Bu adımlar, salgın gibi büyük ölçekli afetlerde toplumsal dayanışmanın ve eşitliğin sürdürülebilir kılınmasına yardımcı olacaktır.

Özet (Çeviri)

This study aims to examine the impact of the COVID-19 pandemic on the occupational preferences of university students in terms of gender from a sociological perspective. The pandemic has led to significant changes in social, economic, and psychological areas at the global and national level, and has significantly impacted individuals' critical decisions such as career choices. By revealing the relationship between gender roles and occupational choices during the pandemic, the research aims to understand the transformations experienced during this period and to develop strategies for gender equality. The research was conducted with a mixed-method approach. The population of the study consists of students studying at Fırat University. The study sample consists of undergraduate students selected by a simple random sampling technique. Data were collected from 798 undergraduate students studying at Fırat University through online questionnaires and interviews. SPSS 22.0 software program and Microsoft Office Excel 2016 software program were used to analyze quantitative data, and content and descriptive analysis techniques were used to analyze qualitative data. The study evaluated the changes in the occupational preferences of male and female students during the pandemic period and tried to understand how these preferences were shaped in the context of gender roles. The results of the study show that the COVID-19 pandemic has led to significant changes in the social, economic, psychological, and professional lives of individuals. The pandemic not only affected individuals in terms of physical health, but also affected their occupational choices in the context of gender roles. While large-scale disasters such as the pandemic reshaped individuals' solidarity and social relations, they also made gender inequalities more visible. In particular, different effects such as female students' increased domestic responsibilities and male students' increased concerns about their ability to continue their professions in the future were observed. In addition, while female students' efforts towards gender equality increased during the pandemic, men were more oriented towards traditional roles. In addition, individuals needed psychological, spiritual, and material support the most during the pandemic. While family and social ties are among the most important elements in developing resilience, limited public support reveals the need for improvement in this area. In conclusion, in a period when the pandemic had significant effects on social dynamics, it is understood that some changes were observed in the context of gender roles and career choices. In particular, there have been significant transformations in individuals' perceptions of gender roles due to the reshaping of domestic roles and the impact of economic uncertainties. While these transformations had a more limited impact on gender-neutral occupational preferences, it was observed that they strengthened the impact of gender roles on occupational choices. In the context of the results of the study, it can be said that it is important to develop awareness-raising trainings, legal regulations and policies that prevent gender discrimination in order to ensure gender equality. In addition, while strengthening the presence of women in professional life, men should be encouraged to adopt egalitarian approaches. These steps will help sustain social solidarity and equality in large-scale disasters such as pandemics.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    688618

    COVİD-19 tanısı ile Hacettepe Üniversitesi erişkin hastanesinde izlenen hastaların hastalık ile ilgili risk algıları ve yaşam tarzı değişikliği planlarının değerlendirilmesi

    Evaluation of disease-related risk perceptions and lifestyle change plans of patients followed up at Hacettepe University adult hospital with the diagnosis of COVİD-19

    KAMIL ZARNISHANOV

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    İç HastalıklarıHacettepe Üniversitesi

    İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÜLAY SAİN GÜVEN

    DR. ÖĞR. ÜYESİ NURSEL ÇALIK BAŞARAN

  2. Tez No

    673282

    Teknolojinin serbest zaman aktiviteleri ve kamusal mekân kullanımı üzerindeki etkileri

    The effects of technology on leisure time activities and usage of public space

    HATİCE BUSE BİNGÖL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik Üniversitesi

    Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FATİH TERZİ

  3. Tez No

    771512

    Sustainable development goals in lower-middle income economy: Relevancy and outlook in Cameroon

    Alt gelirli ekonomi'de sürdürülebilir kalkınma hedefleri: Kamerun'da uygunluk ve görünüm

    HAMAN ADAMA MOHAMADOU

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2022

    EkonomiAnkara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi

    Sosyal Politika Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ABDULKADİR DEVELİ

  4. Tez No

    728033

    COVİD-19 pandemi döneminde spor eğitimcilerinin fiziksel aktivite düzeylerinin incelenmesi

    Analysis of the physical activity levels of the sport instructors during COVID-19 pandemic

    FERİT DOĞAN ŞUR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    SporKafkas Üniversitesi

    Beden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. OKTAY KAYA

  5. Tez No

    666631

    COVİD-19 pandemisi ile ilgili ebeveyn farkındalığının ve kaygı düzeyinin değerlendirilmesi

    Evaluation of parental awareness and anxiety level regarding COVID-19 pandemic

    FATİH GÜNAY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Halk SağlığıAnkara Üniversitesi

    Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FİLİZ ŞİMŞEK ORHON

Geri Dön