Atatürk'ün Ortadoğu politikasının Türk basınına yansımaları (1919-1938)
Reflections of Atatürk's Middle East policy on Turkish press (1919-1938)
- Tez No: 927269
- Danışmanlar: PROF. DR. ÖMER OSMAN UMAR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tarih, Uluslararası İlişkiler, History, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fırat Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tarih Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 283
Özet
Atatürk'ün Ortadoğu politikası dönemin şartlarına göre şekillenmiştir. Milli Mücadele döneminde Türkiye'nin bağımsızlığını kazanması için verdiği mücadele sürerken Ortadoğu ulusları da kendi bağımsızlık mücadelesini başlatmaya çalışmıştır. Türkler ve Araplar bağımsız olabilmek için ortak düşmanları emperyalistlere karşı birlikte hareket etmiştir. Türk ve Arap milliyetçiliği iki ulusu da ortak çıkar ve işbirliği çerçevesinde birleştirmiştir. Ortadoğu ulusları Mustafa Kemal'i tüm İslam alemi için kurtarıcı ve Milli Mücadeleyi de örnek olarak görmüştür. Milli Mücadele'nin diplomatik başarısı Lozan Antlaşmasıyla gerçekleşmiştir. Ancak Ortadoğu'da İngiliz ve Fransız manda yönetimi altında yaşayan Irak ve Suriye ile sınır sorunları yaşanmış ve ilk etapta çözüme kavuşturulamamıştır. Cumhuriyet dönemi Ortadoğu politikası milli ve barışçıl bir şekilde sürdürülmüştür. Lozan Antlaşmasından kalan sorunların çözümü dış politikada önemli bir yer tutmuştur. Türkiye Cumhuriyet döneminde Suriye, Irak, Afganistan, İran, Suudi Arabistan ve Mısır ile siyasi ilişkiler kurmuştur. Ancak Irak ile yaşanan Musul sorunu ve Suriye ile yaşanan Sancak sorunu bu iki devletle siyasi ilişkileri bir süre gerginleştirmiştir. Musul Meselesi Türkiye'nin aleyhine çözülürken Sancak meselesi lehine çözülmüştür. Bu iki sorunun çözülmesiyle Türkiye'nin güney sınırı kesin olarak belirlenmiştir. Türkiye ile siyasi ilişkilerini geliştirmek isteyen Ortadoğu ülkelerinin liderleri ve dışişleri bakanları Türkiye'ye resmi ziyaretler yapmıştır. Bu ziyaretlerde devletler arası sorunlara çözüm sağlanmaya çalışılmasının yanı sıra ülkeler arasındaki dostluk bağları da güçlendirilmiştir. Ortadoğu ülkeleriyle yapılan antlaşmalar da ikili ilişkilerde iyileşme sağlamıştır. Türkiye'nin barışçıl çabaları Ortadoğu ülkeleriyle ortak bir pakta yer almasını sağlamıştır. Türkiye Avrupa'daki yayılımcı siyasete karşı doğu sınırını korumak için önlem almak istemiştir. Bu amaçla Türkiye'nin de içinde bulunduğu ortak bir savunma hattı olan Sadabat Paktı kurulmuştur. Türkiye, İran, Irak ve Afganistan katılımıyla Ortadoğu ve dünya barışına katkı sağlanmaya çalışılmıştır. Dünya bir savaşa sürüklenirken Türkiye dış politikasında Ortadoğu ülkeleriyle işbirliği ve dostluğu sağlayacak antlaşmalar imzalayarak kendini güvence altına almak istemiştir. Ayrıca Türkiye barışçıl politikaların Ortadoğu'da huzur ve barışı sağlaması için ortak işbirliği içerisinde olmuştur.
Özet (Çeviri)
Atatürk's Middle East policy was shaped according to the conditions of the period. During the period of the National Struggle, while Turkey's struggle for independence continued, the Middle Eastern nations also tried to start their own struggle for independence. Turks and Arabs acted together against their common enemy, the imperialists, in order to become independent. Turkish and Arab nationalism united both nations within the framework of common interests and co-operation. The Middle Eastern nations saw Mustafa Kemal as a saviour for the whole Islamic world and the National Struggle as an example. The diplomatic success of the National Struggle was realised with the Treaty of Lausanne. However, border problems with Iraq and Syria, which lived under British and French mandate rule in the Middle East, were experienced and could not be resolved in the first place. The Middle East policy of the Republican period was pursued in a national and peaceful manner. The solution of the problems left over from the Treaty of Lausanne had an important place in foreign policy. Turkey established political relations with Syria, Iraq, Afghanistan, Iran, Saudi Arabia and Egypt during the Republican period. However, the Mosul issue with Iraq and the Sanjak issue with Syria strained political relations with these two states for a while. While the Mosul issue was resolved to Turkey's detriment, the Sanjak issue was resolved in favour of Turkey. With the resolution of these two problems, Turkey's southern border was definitively determined. The leaders and foreign ministers of the Middle Eastern countries who wanted to improve their political relations with Turkey made official visits to Turkey. During these visits, in addition to trying to provide solutions to inter-state problems, the ties of friendship between the countries were also strengthened. Treaties concluded with the Middle Eastern countries also led to an improvement in bilateral relations. Turkey's peaceful endeavours enabled Turkey to take part in a common pact with the Middle Eastern countries. Turkey wanted to take measures to protect its eastern border against the expansionist politics in Europe. For this purpose, the Sadabat Pact, a common line of defence including Turkey, was established. With the participation of Turkey, Iran, Iraq and Afghanistan, it was tried to contribute to the Middle East and world peace. While the world was being dragged into a war, Turkey wanted to secure itself by signing treaties that would ensure cooperation and friendship with Middle Eastern countries in its foreign policy. In addition, Turkey has been in common co-operation to ensure peace and tranquility in the Middle East through peaceful policies.
Benzer Tezler
- AKP'nin Doğu Akdeniz politikası
AKP's Eastern Mediterranean policy
HAZAL ÇAKALOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Siyasal BilimlerAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET EMİN ÇAĞIRAN
- Menderes dönemi Türk dış politikası
Turkish foreign policy during the menderes period
MUHAMMED BİRKAN ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Siyasal BilimlerKapadokya ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HANDE EREN
- Turkey's role in Afghanistan in the post 9/11 era
11 Eylül'den günümüze Türkiye'nin Afganistan'daki rolü
CANAN BAYRAM ÇUBUK
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
Uluslararası İlişkilerOrta Doğu Teknik ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. IŞIL ANIL
- Билим, илим жана маданият тармагындагы Кыргызстан менен Түркиянын кызматташтыгы (1992-2012 жж.)
Kırgız Cumhuriyeti ile Türkiye Cumhuriyeti arasında eğitim, bilim ve kültürel ilişkiler (1992-2012)
KADRİ AĞGÜN
Doktora
Kırgızca
2016
TarihKyrgyz State University named after I ArabaevTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TÖLÖBEK ABDRAHMANOV