Geriatrik kafa travmalarında prognozu öngörmede BT skorlama sistemlerinin değerlendirilmesi
Evaluation of CT scoring systems in predicting prognosis in geriatric head injuries
- Tez No: 927678
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MUSTAFA AHMET AFACAN
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Acil Tıp, Emergency Medicine
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: İstanbul Haydarpaşa Numune Eğt. ve Arş. Hastanesi
- Ana Bilim Dalı: Acil Tıp Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 61
Özet
1. Çalışmanın Amacı Günümüzde ortalama yaşam süresindeki artış ile birlikte özellikle 65 yaş üstü geriatrik hastaların acil servislere başvuru oranları her geçen yıl artmaktadır. Geriatrik popülasyonun günlük hayata aktif katılımının artmasına bağlı olarak kafa travması gelişme sıklığında benzer şekilde artış görülmektedir. Bu hassas popülasyonda yaşlılığa bağlı gelişen anatomik değişiklikler ve kullanım sıklığı gittikçe artan antikoagülan, antiagregan ilaçların kullanımına bağlı kanamaya yatkınlık durumları bir araya geldiğinde; kafa travmasına bağlı travmatik beyin yaralanması sıklığının geri kalan popülasyondan daha yüksek olması beklenen bir sonuçtur. Çalışmamızda acil tıp kliniğimizde geriatrik kafa travması olgularının bilgisayarlı beyin tomografilerini (BBT) inceleyerek BBT skorları ile hasta sonlanımları arasındaki ilişkiyi incelemeyi hedefledik. 2. Gereç ve Yöntem Çalışmamızda 01/01/2022 ve 01/01/2024 tarihleri arasında Sağlık Bilimleri Üniversitesi Haydarpaşa Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Acil Tıp Kliniği'ne kafa travması nedeni ile başvuran 65 yaş ve üzeri hastalar retrospektif olarak incelenmiştir. Çalışmamıza dahil edilen hastaların yaşı, cinsiyeti, vital bulguları (tansiyon, nabız, saturasyon), bilinç durumları, ek hastalıkları (hipertansiyon (HT), diyabetes mellitus (DM), koroner arter hastalığı (KAH), kardiyak aritmi, serebrovasküler hastalık (SVH), kronik böbrek hastalığı (KBH), diğer hastalıklar), ilaç kullanımları (asetilsalisilik asit, antiagreganlar, antikoagülanlar), laboratuvar sonuçları (platelet sayıları ve koagülasyon parametreleri), cerrahi girişim gerekliliği, servis/yoğun bakım ünitesi yatış veya taburculuk durumları ve hastane içi mortalite bilgileri kayıt altına alınmıştır. Bu bilgiler ışığında başvuru esnasında yapılan beyin BT görüntülemelerinden elde edilen Marshall ve Rotterdam skorlamaları ile hastaların prognozu arasındaki ilişki incelenmiştir. 3.Bulgular Hastaların cinsiyetlere göre dağılımı 214 (%62.0) erkek, 131 (%38.0) kadın şeklinde olup yaş aralığının 66 ile 98 arasında değiştiği görüldü, ortalama yaş 76.93±7.79 yıl idi. Glaskow koma skoru (GKS) değerleri için ortanca değer 15.0 (IQR:0) şeklinde tespit edildi. Ortalama sistolik kan basıncı (SKB) 136.53±18.51, diyastolik kan basıncı (DKB) 75.35±11.87, oksijen satürasyonu 96.47±1.62, nabız 81.27±13.16 olarak tespit edildi. En sık travma mekanizmasının düşme olduğu tespit edildi. Aynı seviyeden düşme sıklığı %78.6 (271 hasta) olup, yüksekten düşme sıklığı ise %2.3 (8 hasta) şeklindeydi. Tüm hastalar için Abbreviated Injury Scale (AIS) skorunun ortalama değeri 2.74±1.11 olarak hesaplandı. Mortalite ile sonlanan hastalara ait ortalama AIS skoru 4.96±0.63, mortalite ile sonlanmayan hastalara ait ortalama AIS skoru 2.39±0.70 olarak hesaplandı. Gruplar arasındaki farklılık istatistiksel olarak anlamlıydı. Hastaların hastane kalış sürelerinin median değeri 5.0 (5.0) gün olarak tespit edildi. Mortalite ile sonlanan hastalar için bu değer 3.0 (5.0) gün, mortalite ile sonlanmayan hastalar için bu değer 5.0 (4.0) gündü. Bu iki sonlanım grubuna ait ortanca değerler arasındaki farklılık istatistiksel açıdan da anlamlı bulundu (0.000). Hastaların %17.7'si (61 hasta) opere edilmiş olup bu hastalarda mortaliteye kadar geçen sürenin daha uzun olduğu tespit edildi. Opere edilen ile edilmeyen hastalar arasındaki bu farklılık istatistiksel açıdan anlamlı bulundu (0.008). Tüm hastalarda BT bulguları esas alınarak hesaplanan Rotterdam skoru ortalaması 2.53±0.96 idi. Mortalite ile sonlanan hastalarda Rotterdam skoru 4.35±0.90, mortalite ile sonlanmayan hastalarda ise 2.25±0.59 olarak hesaplandı. İki gruba ait skorlar arasındaki bu farklılık istatistiksel olarak anlamlı bulundu (ortalama fark:2.1 %95 GA:1.9-2.3, p=0.000). Rotterdam skorunun 65 yaş ve üstü hastalardaki hastane içi mortaliteyi öngörme başarısını incelemek için yapılan ROC analizinde, AUC:0.955 (%95 GA:0.924-0.986) (p=0.000) olarak hesaplandı. Tüm hastalar için hesaplanan Marshall skoru ortalaması 2.79±1.39 idi. Mortalite ile sonlanan hastalarda Marshall skoru 5.28±0.86, mortalite ile sonlanmayan hastalarda Marshall skoru 2.40±1.00 hesaplandı. İki gruba ait skorlar arasındaki farklılık istatistiksel açıdan da anlamlı bulundu (ortalama fark:2.88 %95 GA:2.57-3.19, p=0.000). Marshall skorunun 65 yaş ve üstü hastalardaki hastane içi mortaliteyi öngörme başarısını incelemek için yapılan ROC analizinde, AUC:0.948 (%95 GA:0.917-0.979) (p=0.000) olarak hesaplandı. Bu ROC analizleri sonucunda; Marshall skoru için cut-off değer 4.5 ve Rotterdam skoru için cut-off değer 3,5 olarak elde edildi. Çok değişkenli sonuçlar incelendiğinde GKS ve AIS skorları ile mortalite sonlanımı arasında anlamlı bir ilişki tespit edildi. Düşük GKS (OR:0.580 %95 GA:0.429-0.785) (p=0.000) ve düşük AIS skorlarının (OR:12.484 %95 GA:3.857-40.403) (p=0.000) mortalite ile sonlanım üzerinde etkili olan bağımsız risk faktörleri olduğu tespit edildi. Diğer değişkenler ile mortalite arasında anlamlı bir ilişki saptanmadı. 4. Sonuç Geriatrik hastalarda kafa travması sonrası klinik belirti ve bulguların belirgin olmayışı ve yaşa bağlı fizyolojik değişimlerin etkisiyle tanı ve tedavinin gecikme riski göz önünde bulundurulmalıdır. Çalışmamızın sonuçlarına göre, mortalite ile sonuçlanan hastalarda Marshall ve Rotterdam skorlarının anlamlı şekilde yüksek olduğu tespit edilmiştir.. Bu bulgular ışığında, acil serviste geriatrik kafa travması vakalarının yönetiminde Marshall ve Rotterdam skorlamalarını kullanılmasının, hastaların prognozunu öngörmede ve etkin tedaviyi uygulamada önemli bir katkı sağlayacağını düşünmekteyiz. 5. Anahtar kelimeler Geriatrik hasta, Kafa travması, Marshall skorlaması, Mortalite, Rotterdam skorlaması,
Özet (Çeviri)
1. Purpose of the Study With the increase in the average life expectancy, the number of geriatric patients, aged 65 years and older, presenting to emergency departments is increasing every year. The frequency of head trauma due to falls has increased due to the active participation of the geriatric population in daily life. When age-related anatomical changes and predisposition to bleeding due to the use of anticoagulant and antiaggregant drugs come together in this vulnerable population, it is an expected result that the frequency of traumatic brain injury due to head trauma is higher than the rest of the population. In this study, we aimed to examine the relationship between CT scores and patient outcomes by analyzing computed brain tomography (CT) of geriatric head trauma cases that we frequently encounter in our emergency medicine clinic. 2. Materials and Methods In our study, patients aged 65 years and older who were admitted to the Emergency Medicine Clinic of Health Sciences University Haydarpaşa Numune Training and Research Hospital for head trauma between 01/01/2022 and 01/01/2024 were retrospectively analyzed. Age, gender, vital signs (blood pressure, pulse rate, saturation, fever), state of consciousness, comorbidities (hypertension (HT), diabetes mellitus (DM), coronary artery disease (CAD), cardiac arrhythmia, cerebrovascular disease (CVD), chronic kidney disease (CKD), other diseases), medication use (acetylsalicylic acid, antiaggregants, anticoagulants), laboratory results (platelet (Plt) and coagulation parameters), need for surgical intervention, ward/intensive care unit hospitalization or discharge status and in-hospital mortality information of the patients were recorded. In the light of this information, the relationship between Marshall and Rotterdam scores obtained from brain CT imaging at admission and the prognosis of the patients was analyzed. 3. Findings The gender distribution of the patients was 214 (62.0%) males and 131 (38.0%) females, and the age range was 66 to 98 years, with a mean age of 76.93±7.79 years. The median value for Glasgow coma score (GCS) values was 15.0 (IQR: 0). Mean systolic blood pressure (SBP) was 136.53±18.51, diastolic blood pressure (DBP) was 75.35±11.87, oxygen saturation was 96.47±1.62 and pulse rate was 81.27±13.16. The most common mechanism of trauma was falls. The frequency of falls at the same level was 78.6% (271 patients) and the frequency of falls from height was 2.3% (8 patients). The mean AIS score for all patients was 2.74±1.11. The mean AIS score for patients who ended with mortality was 4.96±0.63 and the mean Abbreviated Injury Scale (AIS) score for patients who did not end with mortality was 2.39±0.70. The difference between the groups was statistically significant. The median length of hospital stay was 5.0 (5.0). This value was 3.0 (5.0) for patients who ended in mortality and 5.0 (4.0) for patients who did not end in mortality. The difference between the median values of these two outcome groups was statistically significant (0.000). This difference between the operated and non-operated patients was statistically significant (0.008). The mean Rotterdam score was 2.53±0.96. The Rotterdam score was 4.35±0.90 in patients who ended with mortality and 2.25±0.59 in patients who did not end with mortality. This difference between the scores of the two groups was statistically significant (mean difference: 2.1, 95% CI: 1.9-2.3, p=0.000). In the ROC analysis performed to examine the success of the Rotterdam score in predicting in-hospital mortality in patients aged 65 years and older, the AUC was calculated as 0.955 (95% CI: 0.924-0.986) (p=0.000). The mean Marshall score calculated on the basis of CT findings in all patients was 2.79±1.39. The Marshall score was 5.28±0.86 in patients who ended in mortality and 2.40±1.00 in patients who did not end in mortality. The difference between the scores of the two groups was statistically significant (mean difference: 2.88, 95% CI: 2.57-3.19, p=0.000). In the ROC analysis performed to examine the success of the Marshall score in predicting in-hospital mortality in patients aged 65 years and older, the AUC was calculated as 0.948 (95% CI: 0.917-0.979) (p=0.000). As a result of these ROC analyses, the cut-off value for the Marshall score was 4.5 and the cut-off value for the Rotterdam score was 3.5. When multivariate results were analyzed, a significant relationship was found between GCS and AIS scores and mortality outcome. Low GCS (OR:0.580 95% CI:0.429-0.785) (p=0.000) and low AIS scores (OR:12.484 95% CI:3.857-40.403) (p=0.000) were found to be independent risk factors affecting mortality and outcome. No significant association was found between other variables and mortality. 4. Conclusion In geriatric patients, the risk of delayed diagnosis and treatment should be considered due to the lack of prominent clinical signs and symptoms after head trauma and the effect of age-related physiological changes. According to the results of our study, Marshall and Rotterdam scores were found to be significantly higher in patients who resulted in mortality. In the light of these findings, we can state that the use of Marshall and Rotterdam scoring by emergency physicians in geriatric head trauma cases will make a significant contribution to predicting the prognosis of patients. 5. Keywords Geriatric Patients, Head Trauma, Marshall Score, Mortality, Rotterdam Score
Benzer Tezler
- Kafa travmalı geriatrik hastalarda prognozu etkileyen faktörlerin incelenmesi
Investigation of the factors affecting the prognosis in elderly patients wi̇th HEAD trauma
HASAN AYDIN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2016
GeriatriDumlupınar ÜniversitesiAcil Tıp Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HASAN ERÇELİK
- Acil servise başvuran minör kafa travmalı geriatrik hastanın olası kafa kırığında hastabaşı acil ultrasonografi ile tomografinin karşılaştırılması
Emergency ultrasound of geriatric patient with minor head trauma in emergency department
IDD SELEMANI ATHUMANI
- Barthel ile uluslararası düşme etkinlik ölçeklerinin, acil servise travma veya travma dışı sebeplerle başvuran 65 yaş üstü hastalar arasında karşılaştırılması
Comparison of international falls efficacy scales with barthel index in patients over 65 years old that presented to emergency service with trauma or other reasons
SEVGİ KESKİN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
İlk ve Acil YardımEge ÜniversitesiAcil Tıp Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YUSUF ALİ ALTUNCI
- Acil servise başvuran geriatrik kafa travmalı hastalarda prognoz ve mortaliteyi etkileyen faktörler
Factors affecting prognosis and mortality geriatric (65 age and over) head trauma patients admitted to emergency service
ABDULLAH ŞEN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2016
İlk ve Acil YardımDicle ÜniversitesiAcil Tıp Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA İÇER
- Acil servise başvuran geriatrik kafa travmalı hastalarda prognozu ve mortaliteyi etkileyen faktörlerin incelemesi
Investigation of the factors affecting prognosis and mortality in geriatric patients with head injury in the emergency department
SADETTİN ÇAĞRI ERYURT
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
İlk ve Acil YardımSağlık Bilimleri ÜniversitesiAcil Tıp Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TANER ŞAHİN
DR. ÖĞR. ÜYESİ ŞÜKRÜ ORAL