Resim sanatındaki gökyüzü betimlemelerinde bulut imgelerinin kompozisyon örgütlenmesi üzerine biçimsel analiz
Formal analysis on the composition organization of cloud images in sky descriptions in painting
- Tez No: 928040
- Danışmanlar: PROF. DR. CANER KARAVİT
- Tez Türü: Sanatta Yeterlik
- Konular: Güzel Sanatlar, Meteoroloji, Fine Arts, Meteorology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel Sanat Eğitimi Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Temel Sanat ve Tasarım Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 189
Özet
Bu çalışma, sanatta bulut imgesinin meteorolojik gözleme dayalı tutarlılığını değerlendirerek, bu alanda kullanılan meteoroloji bilimi terminolojisinden faydalanmıştır. Bulut formunun, sanat eserlerinde yaşanan coğrafyaya ve dönemin üslubuna göre nasıl şekillendiği incelenmiş, bu süreçte 17. yüzyıldan günümüze uzanan tarihsel bir perspektif benimsenmiştir. Araştırmada, bulutların sanat eserlerinde bir kompozisyon unsuru olarak ele alınma biçimi üzerinde durulmuş ve bulut imgelerinin kompozisyonel örgütlenmelerde işlevsel yönleri sorgulanmıştır. Çalışma, bulut imgesinin estetik ve biçimsel analizleriyle bulutların yalnızca atmosferik bir fenomen olmaktan öte, sanatta anlam taşıyan ve eserin yapısal inşasını etkileyen bir unsur olarak nasıl kullanıldığını ortaya koymayı amaçlamaktadır. Sanatta bulut imgesinin serüveni, hem farklı coğrafi bölgelerin iklimsel özelliklerinin hem de sanatçıların estetik tercihlerinin etkisiyle çeşitlenmiş, bu bağlamda bulutlar, resim yüzeyinde dramatik etkiler yaratmak, mekânsal derinlik sağlamak veya duygusal ifadeleri güçlendirmek gibi çeşitli işlevlerle kullanılmıştır. Örneğin, 17. yüzyılda Hollandalı manzara ressamı Jacob van Ruisdael'in eserlerinde bulutlar, hem kompozisyonel dengeyi sağlamak hem de doğanın gücünü ve görkemini vurgulamak için belirgin bir şekilde kullanılmıştır. Aynı şekilde, İngiliz ressam J.M.W. Turner, bulutları fırtına ve ışık oyunlarıyla birleştirerek dramatik etkiler yaratmış, resimlerinde duygusal ve metaforik anlatımlara zemin hazırlamıştır. Jacob van Ruisdael ve René Magritte'in bulutları ele alış biçimleri, doğa ile insanın ilişkisini ve sanatın anlam yükleyebileceği sembolizmi farklı açılardan yansıtır. Van Ruisdael, bulutları meteorolojik gerçekliğiyle tasvir ederek doğanın gücünü ve atmosferin etkisini vurgulamış, bu öğeleri insanın karşısındaki doğa güçlerinin bir sembolü olarak kullanmıştır. Öte yandan, Magritte ise bulutları bilinçaltı ve hayal gücünün sembollerine dönüştürerek, onları gerçeklikten kopararak kavramsal bir ifade aracı haline getirmiştir. Bu iki yaklaşım, bulutların hem doğanın gerçekliğini yansıtan bir gözlem nesnesi hem de anlam yüklü bir anlatı unsuru olarak sanatta nasıl işlev gördüğünü gösterir. Bulutların biçimsel analizi, onların yalnızca bir görsel öge değil, aynı zamanda sanat eserlerinin içeriğini ve anlatımını zenginleştiren bir anlatı unsuru olduğunu göstermektedir. Bulut imgesi, sanatta hem doğal hem de kavramsal bir zemin üzerinde anlam kazanan bir kompozisyon nesnesi olarak ele alınmıştır. Sanatçılar tarafından işlevselleştirilme biçimleri, bulutların yalnızca atmosferik değil, estetik, duygusal ve sembolik bir güç taşıyan unsurlar olduğunu ortaya koymaktadır.
Özet (Çeviri)
This study evaluates the meteorological consistency of the cloud image in art, utilizing meteorological science terminology. It examines how the form of clouds in artworks has been shaped by the geography and style of the period, adopting a historical perspective from the 17th century to the present. The research focuses on how clouds are treated as a compositional element in art and questions the functional aspects of this image. By conducting aesthetic and formal analyses of the cloud image, the study aims to reveal how clouds, beyond being an atmospheric phenomenon, are used in art as a meaningful element that influences the overall atmosphere of a piece. The journey of the cloud image in art has diversified due to the climatic characteristics of different geographical regions and the aesthetic preferences of artists. In this context, clouds have been used in various ways, such as creating dramatic effects, providing spatial depth, or enhancing emotional expressions. For instance, in the 17th century, Dutch landscape painter Jacob van Ruisdael prominently used clouds in his works to maintain compositional balance and emphasize the power and grandeur of nature. Similarly, English painter J.M.W. Turner combined clouds with storm and light effects to create dramatic impacts, laying the groundwork for emotional and metaphorical narratives in his paintings. The approaches of Jacob van Ruisdael and René Magritte to clouds reflect different perspectives on the relationship between nature and humanity and the symbolism that art can carry. Van Ruisdael depicted clouds in line with meteorological reality, emphasizing nature's power and the atmospheric impact, using them as symbols of the forces of nature confronting humanity. On the other hand, Magritte transformed clouds into symbols of the unconscious and imagination, detaching them from reality and turning them into a conceptual expression tool. These two approaches demonstrate how clouds function both as an observational object reflecting nature's reality and as a narratively charged element in art. The formal analysis of clouds shows that they are not only a visual element but also a narrative tool that enriches the content and expression of artworks. The cloud image is considered as a compositional object that gains meaning on both natural and conceptual grounds in art. The way artists have functionalized clouds reveals that they are not only atmospheric but also aesthetic, emotional, and symbolic forces within artistic works.
Benzer Tezler
- Evren imgesi olarak kozmolojinin resim sanatındaki yansımaları
Reflections of cosmology as an image of the universe in painting
AYŞE GÜRKAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Güzel SanatlarDokuz Eylül ÜniversitesiResim Ana Sanat Dalı
PROF. DR. AHMET FEYZİ KORUR
- Şamanist imgelerin resim sanatına yansımaları
Reflections of Shamanist images on painting art
ÇİĞDEM KARDAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Güzel SanatlarTekirdağ Namık Kemal ÜniversitesiResim Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA CEVAT ATALAY
- 1950 sonrası Türk Resim Sanatı'nda soyutlama eğilimleri ve plastik çözümlemeler
Abstracti̇on trends and plasti̇c analysi̇es of after 1950 Turki̇sh Pai̇nti̇ng Art
SABRİYE ÖZTÜTÜNCÜ
- Manzara resminde gökyüzü imgesi
The sky image in landscape painting
ŞEYMA SEVCAN KABAKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Güzel SanatlarÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiResim Ana Sanat Dalı
PROF. CANAN ATALAY AKTUĞ