Bedensel engelli bireylerde rekreasyonda akış deneyimi ve mutluluk ilişkisinde sosyal dahil olmanın aracılık rolü
The mediating role of social inclusion in the relationship between recreational flow experience and happiness for individuals with physical disabilities
- Tez No: 928160
- Danışmanlar: PROF. DR. BÜLENT GÜRBÜZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Spor, Sports
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Spor Yöneticiliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 151
Özet
Bu çalışmanın temel amacı bedensel engelli bireylerde rekreasyonda akış deneyimi ve mutluluk ilişkisinde sosyal dahil olmanın aracılık rolünün test edilmesidir. Çalışmanın ikinci amacı ise bedensel engelli bireylerin rekreasyonda akış deneyimi, sosyal dahil olma ve mutluluk düzeylerindeki farklılıkları çeşitli değişkenlere göre karşılaştırmaktır. Çalışmanın nitel araştırma bölümünde ise, araştırmada yer alan değişkenler arasında ortaya çıkan ilişkinin nedenlerinin derinlemesine incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada karma yöntem desenlerinden açımlayıcı sıralı desen kullanılmıştır. İlişkisel tarama modelindeki nicel aşamanın çalışma grubu bedensel engelli bireylerden oluşmaktadır. Kolayda örnekleme yöntemine göre seçilmiş,18-65 yaş aralığında olan 318 (95 kadın ve 223 erkek) bedensel engelli birey araştırmaya katılımcı olarak dahil edilmiştir. Veri toplama aracı olarak“Rekreasyonda Akış Deneyimi Ölçeği”,“Sosyal Dahil Olma Ölçeği”ve“Oxford Mutluluk Ölçeği-Kısa Formu”kullanılmıştır. Parametrik testlerin varsayımından sonra, elde edilen verilerin analizinde bağımsız örneklemler için t-testi, MANOVA, ANOVA, Kruskall Wallis ve Pearson Korelasyon analiz yöntemleri kullanılmıştır. Aracılık etkisinin belirlenmesinde Hayes Process Macro Model yönteminden faydalanılmıştır. Çalışmanın nitel araştırma aşamasında ise, fenomenoloji deseni kullanılmıştır. Araştırmanın ikinci aşama çalışma grubu amaçlı örnekleme yöntemlerinden biri olan ölçüt örnekleme yoluyla seçilmiş, çalışmanın nicel aşamasında yer alan soruları yanıtlayan, 28-50 yaş aralığındaki ve rekreasyonel aktivitelere katılan 12 bedensel engelli birey oluşturulmuştur. Çalışmada veri toplama aracı olarak, araştırmanın modeline uygun şekilde hazırlanan yarı yapılandırılmış soru formu kullanılmış ve bu form katılımcılarla yüz yüze yapılan görüşmelerle uygulanmıştır. Verilerin analizinde içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Nitel verilerin geçerliğini ve güvenirliğini sağlamak için ise inandırıcılık, aktarılabilirlik, güvenilebilirlik ve doğrulanabilirlik stratejileri kullanılmıştır. Yapılan analiz sonuçlarına göre katılımcıların RADÖ, SDOÖ ve OMÖ-KF ortalama puanlarının çalışmada yer alan demografik değişkenlere göre istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar gösterdiği bulunmuştur. Pearson korelasyon analiz sonuçlarına göre RADÖ, SDOÖ ve OMÖ-KF ortalama puanları arasında istatistiksel olarak pozitif yönde anlamlı ilişkiler olduğu tespit edilmiştir. Aracılık analizinden elde edilen bulgulara göre rekreasyonda akış deneyimi ve mutluluk arasındaki ilişkide sosyal dahil olmanın aracılık rolü vardır. Araştırma kapsamında ortaya çıkan ilişkilerin nedenlerini derinlemesine incelemek amacıyla başvurulan ikinci aşamada bedensel engelli bireylerin katıldıkları rekreasyonel aktivitelerde zamanın hızlı geçtiğini, aktivitelere tamamen kendilerini kaptırdıkları ve yaşadıkları rahatlama hissinin akış deneyiminin ortaya çıkmasında önemli olduğu görülmüştür. Ayrıca katılımcıların rekreasyonel aktiviteler sırasında engelliliğe ilişkin toplumla karşılıklı olarak bakış açılarının değiştiği, topluma fayda sağlamalarına aktivitelerin yardımcı olduğu, bireylerin iletişim kurma düzeylerini arttırdığı tespit edilmiştir. Bununla birlikte aktivitelere katılım sonrası bireylerin yenilenerek olumsuz düşüncelerden kurtuldukları ve kendilerini daha iyi hissettikleri görülmüştür. Sonuç olarak bedensel engellilerin rekreasyonda akış deneyimleri, sosyal dahil olma ve mutluluk düzeyleri arasında anlamlı ilişkiler olduğu tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
The primary aim of this study is to test the mediating role of social inclusion in the relationship between recreatinal flow experience and happiness in individuals with physical disabilities. The second aim of the study is to compare the differences in flow experience, social inclusion, and happiness levels among individuals with physical disabilities based on various variables. In the qualitative research section of the study, the aim is to conduct an in-depth examination of the reasons behind the relationships that emerge among the variables studied. The explanatory sequential design from mixed methods was utilized in the research. The quantitative phase, based on the relational screening model, consists of individuals with physical disabilities. A total of 318 (95 women and 223 men) individuals with physical disabilities, aged between 18 and 65, were included as participants in the study using a convenience sampling method. The data collection instruments used were the“Recreational Flow Experience Scale,”“Social Inclusion Scale,”and“Oxford Happiness Questionnaire - Short Form.”After checking the assumptions of parametric tests, independent samples t-test, MANOVA, ANOVA, Kruskal-Wallis, and Pearson correlation analysis methods were used to analyze the obtained data. The Hayes Process Macro Model method was utilized to determine the mediating effect. In the qualitative research phase of the study, a phenomenological design was employed. The second phase of the research involved a study group selected through criterion sampling, consisting of 12 physically disabled individuals aged between 28 and 50, and who answered the questions in the quantitative phase of the study related to recreational activities. A semi-structured questionnaire, prepared in accordance with the model of the research, was used as the data collection tool, and this form was administered through face-to-face interviews with the participants. Content analysis was utilized for data analysis. To ensure the validity and reliability of the qualitative data, strategies such as credibility, transferability, dependability, and confirmability were employed. According to the analysis results, it was found that the average scores of participants in RFES, SIS, and OHQ-SF showed statistically significant differences based on the demographic variables included in the study. The results of the Pearson correlation analysis indicated that there are statistically significant positive relationships among the average scores of RFES, SIS, and OHQ-SF. According to the findings obtained from the mediation analysis, social inclusion plays a mediating role in the relationship between flow experience and happiness in recreation. In the second phase of the research, aimed at in-depth examination of the reasons behind the relationships that emerged, it was observed that individuals with physical disabilities felt that time passed quickly during the recreational activities they participated in, fully immersed themselves in the activities, and that the feeling of relaxation they experienced was significant for the emergence of flow experience. Additionally, it was found that participants' perspectives on disability changed reciprocally with society during recreational activities, that these activities helped them contribute to society, and that they increased individuals' levels of communication. Furthermore, after participating in the activities, individuals were seen to refresh themselves, escape from negative thoughts, and feel better. In conclusion, it was determined that there are significant relationships among the recreational flow experiences, social inclusion, and happiness levels of individuals with physical disabilities.
Benzer Tezler
- Engelli bireylerde sportif rekreasyon alanlarının engellilere uygunluk düzeyleri ve rekreatif faaliyetlere ilişkin tutumları
Sport recreation in disabled individuals the level of suitability of areas for disabled people and their attitudes towards recreational activities
BİLGEHAN ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
SporKaramanoğlu Mehmetbey ÜniversitesiRekreasyon Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FARUK GÜVEN
- Bedensel engellilerin sportif aktivitelere katılımının yaşam kalitesi üzerine etkisinin değerlendirilmesi
Assessment of the effects of sports participation on quality of life among physically disabled
BURCU ALTUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Fiziksel Tıp ve RehabilitasyonHacettepe ÜniversitesiFizik Tedavi ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KEZBAN BAYRAMLAR
- Rekreasyon alanlarının engelli bireylere uygunluk düzeylerinin incelenmesi
Examining the suitability levels of recreation areas for disabled individuals
YEŞİM AKINTUNÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Siyasal BilimlerKaramanoğlu Mehmetbey ÜniversitesiRekreasyon Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FARUK GÜVEN
- Engelli bireylerin rekreatif faaliyetlere ilişkin tutumları ve sportif rekreasyon alanlarının engellilere uygunluk düzeylerinin incelenmesi
Individuals with disabilities recreative activities related to attitudes and recreation areas of investigation of disabled sports fitness levels
ERDİ KAYA
Doktora
Türkçe
2016
SporSakarya ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FEHMİ ÇALIK
- Engelli bireylerin egzersiz yapma durumuna göre sosyal dışlanma düzeyleri
Social exclusion levels of individuals with disabilities according to exercise status
ŞEYMA BABACAN