Günümüzde Şamanizm'in izleri üzerine bir araştırma: Kayseri Bünyan ilçesi örneği
A research on and traces of Shamanism today: The example of Kayseri Bünyan district
- Tez No: 928356
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ROBABEH TAGHIZADEHZONUZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Halk Bilimi (Folklor), Türk Dili ve Edebiyatı, Folklore, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kapadokya Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim, Öğretim ve Araştırma Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kültürel Çalışmalar Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 102
Özet
Bu araştırma, Kayseri ili Bünyan ilçesinde doğum, ölüm ve evlilik gibi geçiş dönemlerindeki ritüellerde Şamanizm kökenli uygulamaların kültürel aktarımını incelemeyi amaçlamıştır. Nitel araştırma yöntemiyle gerçekleştirilen çalışmada, 65-84 yaş arasındaki bireylerle derinlemesine yüz yüze görüşme yöntemi kullanılmış ve toplam 15 kişilik bir örneklem oluşturulmuştur. Katılımcılar, kartopu örnekleme tekniği ile belirlenmiş ve elde edilen veriler betimsel ve içerik analizi yöntemleriyle incelenmiştir. Araştırma, bu ritüellerin toplumsal yapıya katkısını ve bireylerin kültürel kimliklerini şekillendirmedeki rolünü detaylandırmaktadır. Özellikle doğum süreci, hem biyolojik hem de sosyo-kültürel bir başlangıç olarak büyük bir öneme sahiptir. Hamilelik süresince uygulanan gelenekler, kadınların inanç ve kültürel değerlerini yansıtırken, doğum anında anne ve bebeğin korunması amacıyla gerçekleştirilen ritüeller kültürel mirasın önemli bir parçasını oluşturmaktadır. Evlilik süreci, bireylerin toplumsal kimliklerini şekillendiren ve aileler arasındaki bağları güçlendiren çeşitli geleneklerle doludur. Düğün öncesi ve sonrası yapılan ritüeller, toplumsal dayanışmayı artırarak kültürel bağlılıkları pekiştirmektedir. Ölüm ve cenaze süreçleri ise, kaybedilen kişinin anısını yaşatmak ve yas sürecini kolaylaştırmak için yapılan ritüellerle şekillenir; bu ritüeller, ölümle yüzleşmeyi ve toplumsal bağları güçlendirmeyi amaçlamaktadır. Araştırmanın bulguları, zamanla bu unsurların nasıl dönüştüğü ve günümüzde nasıl yorumlandığı üzerine yoğunlaşmaktadır. Ayrıca, sağlık ve bereketle ilgili geleneklerin toplumsal dayanışmayı artırdığı ve kültürel değerlerin kuşaktan kuşağa aktarılmasına katkı sağladığı vurgulanmaktadır. Sonuç olarak, bu çalışma, Bünyan'daki ritüellerin Şamanizm kökenli unsurlarla nasıl şekillendiğini ve günümüzdeki yaşantıya olan yansımalarını ortaya koyarak literatüre önemli bir katkıda bulunmaktadır.
Özet (Çeviri)
This research aimed to examine the cultural transmission of Shamanist-based practices in rituals during transitional periods such as birth, death and marriage in the Bünyan district of Kayseri province. In the study, which was conducted with the qualitative research method, in-depth face-to-face interviews were used with individuals between the ages of 65-84 and a total sample of 15 people was created. The participants were determined using the snowball sampling technique and the obtained data were examined using descriptive and content analysis methods. The research details the contribution of these rituals to the social structure and their role in shaping the cultural identities of individuals. The birth process in particular is of great importance as both a biological and socio-cultural beginning. While traditions practiced during pregnancy reflect women's beliefs and cultural values, rituals performed to protect the mother and baby at the time of birth constitute an important part of the cultural heritage. The marriage process is full of various traditions that shape the social identities of individuals and strengthen the ties between families. Rituals performed before and after the wedding increase social solidarity and reinforce cultural affiliations. Death and funeral processes, on the other hand, are shaped by rituals performed to keep the memory of the lost person alive and ease the mourning process; these rituals aim to confront death and strengthen social ties. The findings of the study focus on how these elements have transformed over time and how they are interpreted today. In addition, it is emphasized that traditions related to health and fertility increase social solidarity and contribute to the transfer of cultural values from generation to generation. In conclusion, this study makes an important contribution to the literature by revealing how rituals in Bünyan were shaped by elements of Shamanism and their reflections on today's life.
Benzer Tezler
- Türk kültüründe Şamanizm'in izleri ve yansımaları
Traces and refllecti̇ons of Shamani̇sm i̇n Turki̇sh culture
FERİDE HASRET
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Giyim EndüstrisiHaliç ÜniversitesiTekstil ve Moda Tasarımı Ana Sanat Dalı
YRD. DOÇ. DR. ŞENAY ALSAN
- Merzifon ve çevresindeki halk inanışları üzerine bir araştırma
A research on folk beliefs in and around Merzifon
ÖMER FARUK SERDAROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
DinAnkara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DURMUŞ ARIK
- Harşit Vadisi Gümüşhane ve Şalpazarı üçgeninde eski Türk inanışları ve bu inançlara dair metaforlar
Old Turkish beliefs and metaphors in the triangle of Harşit Valley, Gümüşhane and Şalpazarı
SEVİL NİHAN KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Halk Bilimi (Folklor)Kapadokya ÜniversitesiKültürel Çalışmalar Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YUSUF GÖKKAPLAN
- TRT repertuvarına kayıtlı Karadeniz bölgesi türkülerinde kuş motifleri
Bird motifs in the Black Sea region in folk song registered to TRT repertuvarine
BÜŞRA AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Halk Bilimi (Folklor)Kütahya Dumlupınar ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MÜNİRE BAYSAN
- Harun Güngör'ün dinler tarihi bilimindeki yeri
The importance of Tarun Güngör in the history of religions science
İSMİHAN ALBAYRAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
BiyografiFırat ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SAMİ KILIÇ