Geri Dön

Ebû Mûsâ el-Eşʻarı̂'nı̇n hakem olayı'ndakı̇ rolü ve bunun mezhepler tarı̇hı̇ne yansımaları

The role of Ebû Musû el-Ashʻari in the arbitration incident and its reflections on the history of sects

  1. Tez No: 928521
  2. Yazar: İLKNUR GÜVEN KARAKAYA
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MUSTAFA EKİNCİ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Harran Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: İslam Mezhepleri Tarihi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 126

Özet

“Ebû Mûsâ el-Eşʻarî'nin Tahkîm Olayındaki Rolü ve Bunun Mezhepler Tarihine Yansımaları”adlı çalışma, İslâm Mezheplerinin ortaya çıkış dönemi olan Tahkîm Olayı; sonrasındaki gelişmeler ve Ebû Mûsâ el-Eşʻarî'nin bu süreçteki rolü konusunu ele almaktadır.Ebû Mûsâ, bütün hayatı boyunca istikrarlı, sakin gösterişten uzak ve mütevazı bir hayat sürmüştür. Hz. Peygamber'in rahle-i tedrisinde yetişmiş, O'nun verdiği görevleri layıkıyla yerine getirmiş ve en önemlisi ilk üç halife döneminde valilik ve kadılık görevlerini başarıyla yürütmüş bir şahsiyettir.Hz. Osman'ın şehit edilmesi ile başlayan“fitne”olayları, Ebû Mûsâ'nın izlediği çizgiyi daha da önemli hale getirmiştir. Otorite ile kavga etmeden, kendine göre doğru bildiği kararlarına bağlı kalmış; doğru bulmadığı kararlara da isyan etmeyerek pasif bir direniş göstermiştir. Böylece Ebû Mûsâ'nın, bugün“sivil itaatsizlik”olarak tanımlanan hareketin bir bakıma en önemli ilk temsilcilerinden biri olduğu söylenebilir.Özellikle Sıffîn savaşında Muaviye tarafının yenilgiye yakın olduğu bir anda Amr b. Âs'ın“Kur'ân'ın hakemliğine”başvurma çağrısı ve sonrasında oluşturulan Tahkîm heyeti ve Amr b. Âs ile Ebû Mûsâ el-Eş΄arî arasında meydana gelen Tahkîm olayındaki anlaşmazlık; hala doğru değerlendirilebilmiş değildir. Bunun için Emevî Halifesi Ömer b. Abdülaziz; bu konuda“Allah kılıçlarımızı o fitnelere bulaştırmadı, biz de dilimizi bulaştırmayalım”diyerek adeta Ebû Mûsâ'nın izlediği metodu takip etmiştir.Ebû Mûsâ el-Eşʻarî'nin bütün bu gelişmelerde izlediği tarafsızlık ilkesi ve“fitneden uzak durma”kararlılığı; bazı mezheplerin üzerinde farklı etki ve yorumlara neden olmuştur.

Özet (Çeviri)

In the study titled“The Role of Abu Mûsâ al-Ash'ari in the Tahkîm Incident and Its Reflection in the History of Sects”; the Tahkîm Incident, which was the period of emergence of Islamic sects, and the developments that followed, and the role of Abu Mûsâ al-Ash'ari in this process are discussed. Abu Mûsâ lived a stable, calm, modest life throughout his life, far from ostentation. He was raised under the guidance of the Prophet Muhammad, fulfilled the duties given by him properly, and most importantly, he successfully served as a governor and judge during the reign of the first three caliphs. The“fitna”incidents that started with the martyrdom of Hz. Osman made the line that Abu Mûsâ followed even more important. He stuck to the decisions he thought were right without fighting with the authority; he showed passive resistance by not rebelling against the decisions he did not find right. Thus, we can say that Abu Mûsâ is, in a sense, one of the most important early representatives of the movement defined today as“civil disobedience”.Especially in the Siffin war, when Muawiyah's side was close to defeat, Amr b. As's call to resort to“the arbitration of the Quran”and the subsequent arbitration committee formed, and the crisis that occurred between Amr b. As and Abu Mûsâ al-Ash'ari; have still not been understood correctly. For this reason, the Umayyad Caliph Omar b. Abdul Aziz said,“Allah did not let our swords get involved in those seditions, so let us not let our tongues get involved”and followed the method Abu Mûsâ followed.The principle of impartiality and determination to“stay away from sedition”that Abu Mûsâ al-Ash'ari followed in all these developments caused different effects and interpretations on the sects.Today, some people attribute these debates to the Shia's exaggeration in the narrations; others state that such developments were inevitable in the historical conditions of that time.

Benzer Tezler

  1. İlk üç asırda Basra'da hadis ilmi

    Hadith science in the first three centuries in Basra

    ALİ ÇELİK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    DinKahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ABDULKADİR EVGİN

  2. Irak havzasında teşekkül eden Basra ve Kûfe tefsir ekolleri (Hicri I. asır)

    Basra and Kufa tafsir schools established in the Iraqi(Hijri 1st century)

    HASAN AKCAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    DinHarran Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MAHMUT ÖZTÜRK

  3. Ebû Mûsâ el-Eş'arî'nin hayâtı ve rivâyetlerinin değerlendirilmesi

    Ebu Musa el-Esharî's life and his tradition's evaluation

    EMRE YAVUZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    DinAnkara Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET EMİN ÖZAFŞAR

  4. Sahabe'nin Kur'an okuma anlayışı

    Başlık çevirisi yok

    MEHMET ÜNAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1994

    DinAnkara Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MEVLÜT GÜNGÖR

  5. Ebu Musa el-Eş'ari'nin hayatı ve şahsiyeti

    Abu Musa al-Ash'ari'slife and characteristics

    İSMAİL ALTUN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    DinAtatürk Üniversitesi

    İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı

    DOÇ.DR. MUSTAFA AĞIRMAN