İbn Anka El-Mekkî'nin 'Dammü'd-Diraye Li-Nazmi'n-Nukâye' adlı eserinde 'Usûlü't-Tefsir' bölümünün tahkik ve incelemesi
The critical edition and analysis of the principles of Qur'anic exegesis in B. Anka Al-Makki's work 'Dammu'd-Dirayah Li-Nazmi'n-Nukayah'
- Tez No: 928612
- Danışmanlar: PROF. DR. VEYSEL GÜLLÜCE
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Tefsir Usulü, İbn Anka el-Mekkî, Dammü'd-Diraye, Nazmü'n-Nukâye, İmam Suyûtî, Abdurraûf el-Vaiz, Kur'an Tefsiri, Analitik Yöntem, Şerh-i Mezci Yöntemi, Dil ve Gramer, Asbâb-ı Nüzûl, Kıraat Farklılıkları, Kur'an Bilimleri, Tefsir Literatürü, Rivayet ve Dirayet Tefsiri, Principles of Tafsir, Ibn Anka al-Makki, Dammu'd-Diraya, Nazmu'n-Nuqaya, Imam Suyuti, Abdurrauf al-Waiz, Quranic Exegesis, Analytical Method, Interwoven Commentary Method, Language and Grammar, Asbab al-Nuzul (Reasons of Revelation), Qira'at Variations (Recitation Differences), Quranic Sciences, Tafsir Literature, Riwayah and Dirayah Tafsir
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 230
Özet
Bu yüksek lisans tezi, İbn Anka el-Mekkî'nin Dammü'd-Diraye li-Nazmi'n-Nukâye adlı eserinin tefsir usulü konularını ele alan bölümlerinin tahkiki ve akademik analizi üzerine odaklanmaktadır. İlgili eser, İslam ilimleri içerisinde tefsir usulünün yöntem, temel ilkeler ve tarihsel gelişimi açısından önemli bir metin olup, İmam Celaleddin es-Suyûtî'nin Nukayâtü'l-Ulûm adlı eserinin İmam Abdüraûf el-Vaiz tarafından nazmedilmiş versiyonuna yapılmış bir şerh çalışmasıdır. Çalışmanın amacı, İbn Anka'nın bu eseri üzerinden tefsir usulünün ilmi derinliğini ortaya koymak, müfessirin metinlere dair analitik yaklaşımını açıklamak ve günümüz tefsir çalışmaları için katkı sunabilecek yönlerini değerlendirmektir. Tez, tahkik edilen bölümleri dilsel ve metodolojik açıdan incelerken, Kur'an tefsirinde dil bilgisi, kıraat, asbab-ı nüzul ve edebi sanatlar gibi temel disiplinlerin önemine de dikkat çekmektedir. Araştırmada, İbn Anka'nın tefsir usulüne dair özgün metodolojisi, istişhad (delillendirme), şerh-i mezci (nazım ile şerhi birleştirme) ve analitik düşünme yöntemleri detaylı bir şekilde incelenmiş, bu yöntemlerin tefsir ilmine sağladığı katkılar analiz edilmiştir. Bu tez, hem İslam ilim geleneğinde yer alan önemli bir metni gün yüzüne çıkarmayı hem de tefsir usulü literatürünün gelişimine yönelik yeni bir perspektif sunmayı amaçlamaktadır.
Özet (Çeviri)
This master's thesis focuses on the critical edition and academic analysis of the sections dealing with the principles of Qur'anic exegesis in Ibn Anka al-Makkî's work, Dammu'd-Dirayah li-Nazmi'n-Nukayah. The work holds a significant place in Islamic sciences, particularly in the principles of Qur'anic exegesis, due to its methodological insights, foundational principles, and historical context. It serves as a commentary on the versified version of Imam Jalal al-Din al-Suyuti's Nukayat al-'Ulum, composed by Imam Abdurrauf al-Waiz. The objective of this study is to explore the intellectual depth of the principles of Qur'anic exegesis as presented by Ibn Anka and to elucidate his analytical approach to texts. Additionally, it aims to evaluate aspects of his work that could contribute to contemporary studies in Qur'anic exegesis. The thesis examines the critically edited sections from linguistic and methodological perspectives, emphasizing the importance of core disciplines such as grammar, qira'at (recitations), asbab al-nuzul (circumstances of revelation), and literary arts in Qur'anic exegesis. The research delves into Ibn Anka's unique methodologies regarding Qur'anic exegesis, including istishhad (citation), sharh-i mezji (integrating text and commentary), and analytical reasoning. It also analyzes the contributions of these methods to the science of Qur'anic interpretation. This thesis aims not only to bring an important text within the Islamic scholarly tradition to light but also to offer a new perspective on the development of the literature on the principles of Qur'anic exegesis.
Benzer Tezler
- Anadolu Selçukluları'nın anıtsal mimarisi üzerine kozmoloji temelli bir anlam araştırması
Başlık çevirisi yok
ALİ UZAY PEKER
- İbn Nâkiyâ'nın makâmeleri
Makamat İbn Naki̇ya
AHMET BİRİNCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Doğu Dilleri ve EdebiyatıAnkara ÜniversitesiDoğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BEDRETTİN AYTAÇ
- İbn Hacer el-Heytemî (ö. 974/1567), hayatı, eserleri ve 'el-Fetâvâ el-hadîsiyye' özelinde hadisciliği
İbn Hacer el-Heytemî (ö. 974/1567), his life, works and his position as a muhaddith regarding to el-Fetâvâ el-hadîsiyye'.
İSA UYSAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
DinAnkara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BÜNYAMİN ERUL
- İbn Meserre ve felsefesi
İbn Masarra and hi̇s phi̇losophy
AHMET BOZYİĞİT
Doktora
Türkçe
2015
FelsefeAnkara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MÜFİT SELİM SARUHAN
- İbn Arabî'nin el-Futûhâtü'l-Mekkiyye adlı eserindeki fıkhî görüşlerinin değerlendirilmesi
The evelation of jurisprudential opinions in iİbn Arabi's work called al-Futuhat al-Makki
ŞUHEDA BOZYEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
DinMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FARUK BEŞER