Psikolojik iyi oluş ve evlilik doyumu bağlamında baba katılımı: Bir model testi
Father engagement in the context of psychological well-being and marital satisfaction: A model test
- Tez No: 928701
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ÖZLEM HASKAN AVCI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 185
Özet
Bu çalışmanın temel amacı 0-6 yaş aralığında çocuğu olan babaların toplumsal cinsiyet eşitliği, anne bekçiliği, iş-aile-yaşam dengesi, evlilik doyumu ve psikolojik iyi oluş düzeyleri ile baba katılımı arasındaki ilişkiyi temel alan bir model test etmektir. Bu araştırma, Çalışma I, II ve III olarak üç bölümden oluşmaktadır. Çalışma I (nitel kısım) ve Çalışma III (nicel kısım) karma yöntem araştırmasının bölümleridir ve 364 babanın katılımı ile yürütülmüştür. Çalışma II ise 0-6 yaş çocuğu olan babalar için Baba Katılım Ölçeği (BKÖ) geliştirilmiş ve ölçeğin psikometrik özellikleri toplamda 770 babadan toplanan veriler ile incelenmiştir. Bu doğrultuda kapsam geçerliği, yapı geçerliği (açımlayıcı faktör analizi ve doğrulayıcı faktör analizi) ölçüt geçerliği ve güvenirlik çalışmaları yürütülmüştür. Bu çalışmalar sonucunda BKÖ'nün geçerli ve güvenilir ölçüm yaptığı görülmüştür. Çalışma III'te, baba katılımı değişkeninin yordayıcı (toplumsal cinsiyet eşitliği, anne bekçiliği ve iş-aile-yaşam dengesi) ve sonuç değişkenlerinin (evlilik doyumu ve psikolojik iyi oluş) incelendiği model test edilmiştir. Çalışma III'te Kişisel Bilgi Formu, Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Ölçeği, İş-Aile-Yaşam Dengesi Ölçeği, Anne Bekçiliği Ölçeği, Baba Katılım Ölçeği, Evlilik Doyumu Ölçeği ve İyi Oluş Ölçeği kullanılmıştır. Model testi için ise Yapısal Eşitlik Modellemesi (YEM) tekniği uygulanmıştır. Model sonuçlarına göre, toplumsal cinsiyet eşitliği, iş-aile-yaşam dengesi ve anne bekçiliği değişkenleri ile evlilik doyumu ve psikolojik iyi oluş değişkenleri arasındaki ilişkide, baba katılımının aracılık rolü olduğu bulunmuştur. Bu model istatistiksel olarak anlamlıdır. Bulgular ilgili alan yazın doğrultusunda tartışılmış; araştırmacılar, uygulamacılar ve politika yapıcılar için öneriler sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
This study investigates the relationship between fathers' perceptions of gender equality, maternal gatekeeping, work-family-life balance, marital satisfaction, and psychological well-being in relation to father engagement among fathers of children aged 0-6 years. The research consists of three studies: Study I (qualitative) and Study III (quantitative) form a mixed-methods design involving 364 fathers, while Study II focuses on the development and validation of the Father Engagement Scale with data from 770 fathers. In Study II, content validity, construct validity (exploratory and confirmatory factor analyses), criterion validity, and reliability analyses were conducted. The results confirmed that the Father Engagement Scale is a valid and reliable tool for measuring father involvement. Study III tested a structural model in which gender equality, maternal gatekeeping, and work-family-life balance were predictors, father engagement was the mediator, and marital satisfaction and psychological well-being were outcomes. Data were collected using validated measurement tools, and Structural Equation Modeling (SEM) was utilized for analysis. The findings indicate that father engagement significantly mediates the effects of gender equality, maternal gatekeeping, and work-family-life balance on marital satisfaction and psychological well-being. The proposed model was statistically significant. This study provides insights for researchers, practitioners, and policymakers, emphasizing the importance of promoting father engagement to enhance family well-being. Findings, limitations, and practical implications are discussed.
Benzer Tezler
- Evli bireylerde toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumların, evlilik doyumuna ve psikolojik iyi oluş durumuna etkisinin incelenmesi
An investigation of the attitude of married individuals towards social gender roles and its effects on the marriage satisfaction and psychological well-being
KÜBRA KAPLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
PsikolojiBeykent ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NESLİM GÜVENDEĞER DOKSAT
- Evli kadınlarda evlilik uyumunun cinsel işlev ve mental iyi oluşluk düzeyine olan etkisinin değerlendirilmesi
Evaluation of the effect of marrial harmony on sexual function and mental wellness level of married women
SAFİYE İNAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Psikiyatriİstanbul Arel ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEVDA KARAKAŞ
- Evli bireylerin ilişki nitelikleri ile öznel iyi oluşları arasındaki ilişkide bilişsel esneklik ve duygu düzenlemenin aracılık rolü
The mediating role of cognitive flexibility and emotion regulation in the relationship between relationship qualities and subjective well-being of married individuals
ŞÜKRÜ ÖZER
- Evli bireylerde evlilik doyumu ve psikolojik iyi oluş arasındaki ilişkide ilişkisel ihtiyaçların aracı rolü
The mediating role of relational needs in the relationship between marriage satisfaction and psychological well-being in married individuals
NİLGÜN İŞÇİOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
PsikolojiBahçeşehir ÜniversitesiPsikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Bilim Dalı
DOÇ. DR. BERNA GÜLOĞLU
- Evli bireylerde aldatma eğiliminin psikolojik iyi oluş ve evlilik doyumu açısından incelenmesi
An examination on the tendency to deceive among married people in terms of psychological well-being and marital satisfaction
GURBET BOZKURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
PsikolojiErciyes ÜniversitesiAile ve Evlilik Psikolojisi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA ULU