İslam hukukunda müzâraa akdi ve modern hukuktaki ürün kirası sözleşmesi ile mukayesesi
Müzâraa contract in Islamic law and its comparison with product rental contract in modern law
- Tez No: 929260
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA ÖZGÜR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: İslam Hukuku, Modern Hukuk, Şirket, Müzaraa, Hasılat, Islamic Law, Modern Law, Partnership, Sharecropping, Product Lease
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Amasya Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Fıkıh Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 114
Özet
Hasılat kirası ve müzâraa akdi, İslam hukukunda gelir paylaşımına dayanan iki önemli sözleşme türüdür ve benzerlikler taşır. Müzâraa akdinde, toprak sahibi toprağını ekim amacıyla çiftçiye verir, çiftçi üretimi gerçekleştirir ve hasat edilen ürün taraflar arasında belirlenen oranlarda paylaşılır; bu akit özellikle tarımsal üretime yöneliktir. Hasılat kirası ise, gelir getiren bir mülk veya işletmenin kiralanmasıyla kurulur ve kiracı, bu mülkten elde ettiği geliri kiraya verene pay olarak sunar. Tarım dışındaki faaliyetleri de kapsayan hasılat kirası, daha geniş bir uygulama alanına sahiptir. Her iki akit de karşılıklı anlaşma ve gelir paylaşımı esasına dayanmakla birlikte, müzâraa akdi tarıma odaklanırken, hasılat kirası farklı gelir getirici faaliyetleri içerebilir; bu da tarafların yükümlülüklerini ve akitlerin uygulama alanlarını belirler. Bu çalışmada, müzâraa akdi ve hasılat kirasının tanımı, rükünleri, şartları, çeşitleri ve sona ermesi gibi konular incelenmiştir. Ayrıca, bu iki akit türünün benzer ve farklı yönlerinin karşılaştırmalı olarak ele alınması amaçlanmıştır. Sonuç bölümünde ise, hasılat kirası ve müzâraa akdinin farklı amaçlara hizmet eden sözleşmeler olduğu vurgulanmıştır. Hasılat kirasında toprak sahibinin pasif olup düzenli gelir elde etmeyi tercih ettiği, müzâraa akdinde ise tarafların tarımsal üretimde iş birliği yaparak risk ve kazancı paylaştıkları ifade edilmiştir. İslam hukuku açısından adil ve dengeli sözleşmelerin her iki modelde de uygun olduğu, ancak bir sözleşme taraflardan birine haksızlık edecek şekilde uygulanırsa bunun kabul edilemeyeceği belirtilerek çalışma sonlandırılmıştır.
Özet (Çeviri)
Revenue leasing and sharecropping contracts are two important types of agreements in Islamic law based on revenue sharing, and they bear similarities. In a sharecropping contract, the landowner gives their land to a farmer for cultivation, the farmer carries out the production, and the harvested product is shared between the parties in predetermined proportions. This contract is particularly oriented towards agricultural production. Revenue leasing, on the other hand, is established by renting a property or business that generates income, and the tenant provides a share of the income generated from this property to the landlord. Revenue leasing has a broader application scope, as it also includes activities beyond agriculture. While both contracts are based on mutual agreement and revenue sharing, sharecropping focuses on agriculture, whereas revenue leasing can encompass various income-generating activities. This distinction determines the obligations of the parties and the application fields of the contracts. In this study, the definition, elements, conditions, types, and termination of sharecropping and revenue leasing contracts are examined. Additionally, it aims to compare the similarities and differences between these two types of contracts. In the conclusion section, it is emphasized that revenue leasing and sharecropping serve different purposes. It is stated that in revenue leasing, the landowner is passive and prefers to earn a regular income, while in sharecropping, the parties collaborate in agricultural production, sharing both the risks and the profits. From the perspective of Islamic law, both models are considered fair and balanced contracts, but the study concludes by stating that if a contract is applied in a way that unjustly harms one of the parties, it cannot be accepted.
Benzer Tezler
- القبض في الفقه الشافعي
Şâfiî mezhebinde kabz ile ilgili hükümler
MOHAMMED JAMAL MOHAMMED KHOSHNAW
Yüksek Lisans
Arapça
2020
DinVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA HARUN KIYLIK
- Zeytinin ve hububatın üretim ve pazarlama sürecinde yapılanmuȃmelȃtın İslam hukuku açısından değerlendirilmesi (Çanakkale'nin Ezine ve Çan ilçeleri özelinde bir inceleme)
Evaluation of the treatments made in the production andmarketing process of olive and cereals in terms of Islamiclaw (A study in Çanakkale's Ezine and Çan districts)
KEMAL GÜNDÜZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ALİ YARGI
- İslam Hukukunda muzaraa (İslam Hukukunda ortaklıkla arazi işletilmesi)
In the law of the Islamic to be runned of land on the partnership
AHMET YILMAZ
- İslam hukukunda özelleştirme benzeri uygulamalar
Privatization-like practices in Islamic law
SÜLEYMAN SARI
Doktora
Türkçe
2024
DinNecmettin Erbakan ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ORHAN ÇEKER
- Küllî kâidelerin fıkhın büyû icare ve şerike bölümlerinde kullanılışı : Seramsi örneği
The used of generak principles in sections of islamic lawb buyu (shopping contraks) icâre (rent and services contraks)Sharikeh :Samples Serahsi
HİDAYET ERDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
DinSakarya ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. ABDULLAH ÖZCAN