İşgören sessizliği ve iş yeri arkadaşlığının yenilik kapasitesine etkileri: Hizmet ikliminin aracı rolü
The effects of the employee silence and workplace friendship on innovation capability: The mediating role of service climate
- Tez No: 929450
- Danışmanlar: PROF. DR. ŞEVKİ ÖZGENER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 297
Özet
Bu çalışma yenilik kapasitesi bakımından Türkiye'deki sivil havacılık endüstrisindeki kamu kuruluşları ve firmaların global düzeydeki rakiplerinin gerisinde kalma nedenleri olarak işgören sessizliği, iş yeri arkadaşlığı ve hizmet ikliminin etkilerini belirlemeye yönelik bir arayıştır. Bununla birlikte araştırma modelimizdeki değişkenler arasındaki ilişkileri ele alan sınırlı sayıda çalışma olmasından dolayı yazındaki bulgu ve bilgi eksikliğini gidermeye odaklanmaktadır. Araştırmanın amacı, hizmet iklimi araclığıyla işgören sessizliği ve iş yeri arkadaşlığının yenilik kapasitesi üzerindeki etkilerini ortaya koymaktır. Araştırmanın örneklemini Türk sivil havacılık endüstrisinde faaliyet gösteren kamu ve özel işletmelerde görev yapan uçuş ve yer personeli oluşturmaktadır. Araştırmada veriler, literatürde daha önce güvenilirliği ve geçerliliği test edilmiş değişkenlere ilişkin ölçeklerden oluşan yapılandırılmış bir anket yardımıyla toplanmıştır. Araştırmada ilk önce bahsi geçen ölçeklerin güvenilirlik ve geçerliliklerini test etmek için doğrulayıcı faktör analizinden yararlanılarak bir ölçüm modeli geliştirilmiştir. Daha sonra, bu ölçüm modeli esas alınarak varsayılan ilişkileri test etmek için yapısal eşitlik modellemesi uygulanmıştır. Araştırma bulgularına göre işgören sessizliği boyutlarından sadece kabullenici sessizliğin yenilik kapasitesini negatif ve anlamlı şekilde etkilediği ortaya konmuştur. Buna karşın, iş yeri arkadaşlığı ve hizmet ikliminin yenilik kapasitesini pozitif ve anlamlı yönde etkilediği gözlenmiştir. Ayrıca kabullenici sessizlik hizmet iklimi üzerinde negatif ve anlamlı etkiye sahip iken, iş yeri arkadaşlığı hizmet iklimi üzerinde pozitif ve anlamlı etkiye sahiptir. Öte yandan araştırma bulgularına göre kabullenici sessizlik ile yenilik kapasitesi ilişkisinde hizmet ikliminin tam aracı etkiye sahip olduğu anlaşılmıştır. Buna karşın hem korunmacı sessizlik ile yenilik kapasitesi arasındaki ilişkide hem de korumacı sessizlik ile yenilik kapasitesi arasındaki ilişkide hizmet ikliminin aracı rolü oynamadığı ortaya konmuştur. Bununla birlikte iş yeri arkadaşlığı ile yenilik kapasitesi arasındaki ilişkide hizmet ikliminin tam aracılık görevi gördüğü tespit edilmiştir. Son olarak, çalışma teorik ve yönetsel uygulamalara yönelik çıkarımlarda bulunmakta, araştırma bulgularıyla ilgili sınırlamaları tartışmakta ve bu konuyla ilgili gelecekteki araştırmalara yol göstermektedir.
Özet (Çeviri)
This study is one of the pursuits to determine the effects of employee silence, workplace friendship and service climate as the reasons why public and private enterprises in the Turkish civil aviation industry fall behind their global competitors in terms of innovation capability. However, since there is a limited number of studies addressing the relationships between the variables in the research model, it focuses on filling the lack of findings and knowledge in the literature. The aim of the study is to reveal the effects of employee silence and workplace friendship on innovation capability through service climate. The sampling of the study consists of flight and ground personnel working in public and private enterprises operating in the Turkish civil aviation industry. In the study, data were collected with the help of a structured survey consisting of scales related to variables whose reliability and validity have been previously tested in the literature. First, a measurement model was developed by utilizing confirmatory factor analysis to test the reliability and validity of the aforementioned scales. Then, based on this measurement model, structural equation modeling was applied to test the hypothesized relationships. According to the research findings, it has been revealed that only acquiescent silence, as one of the dimensions of employee silence negatively and significantly affects innovation capability. In contrast, it has been observed that workplace friendship and service climate positively and significantly influence innovation capability. Additionally, while acquiescent silence has a negative and significant effect on service climate, workplace friendship has a positive and significant effect on service climate. Furthermore, the research findings indicate that service climate fully mediates the relationship between acquiescent silence and innovation capability. However, it has been revealed that service climate does not play a mediating role in both the relationship between protective silence and innovation capability and the relationship between protective silence and innovation capability. On the other hand, it was determined that service climate fully mediated the relationship between workplace friendship and innovation capability. Lastly, the study draws implications for theoretical and managerial practices, discusses limitations related to the research findings, and provides directions for future research on this topic.
Benzer Tezler
- Psychological contract in the context of employee voice: A multi-level approach in terms of workplace, supervisor intention, and treatment
İş gören sesliliği bağlamında psikolojik sözleşme: İş ortamının, yönetici niyet ve davranışının çok katmanlı olarak ele alınması
SİBEL ÇALIŞKAN
Doktora
İngilizce
2021
Psikolojiİstanbul Bilgi ÜniversitesiOrganizasyon Çalışmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GONCA GÜNAY
- İşgören sessizliğinin örgütsel sinizme etkisi: Nevşehir ili maliye teşkilatı uygulaması
The effect of employee silence on organizational cynicism: Case of finance organization in Nevşehi̇r
CENGİZ KÜÇÜKKÖYLÜ
- İşgören sessizliğinin kavramsal yapısına yönelik keşifsel bir inceleme
An exploratory study towards conceptual framework of employe silence
ZEKİ UÇAR
- İşgören sessizliği ile stres ve psikolojik iyi olma arasındaki ilişki: Alanya'daki konaklama işletmeleri üzerinde bir uygulama
The relationship among employee silence,stress and psychological well-being: An application on hospitality management
DİLEK YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
TurizmAkdeniz ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği ve Otelcilik Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BORAN TOKER
- Mobbingin örgütsel sessizlik üzerindeki etkisinde demografik değişkenlerin rolü
The role of demographic variables in mobbing's influence on organizational silence
FEYZA ÇAĞLAR