Geri Dön

İskoç aydınlanması ve kıta Avrupası aydınlanmasının toplumsal düzen teorisi üzerinden karşılaştırması

A comparison of the scottish enlightenment and the continental European enlightenment through the theory of social order

PDF İndir

  1. Tez No: 929890
  2. Yazar: RÜVEYDA ÇELİK
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ATİLA YAYLA
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Felsefe, Siyasal Bilimler, Philosophy, Political Science
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Medipol Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Siyaset Bilimi Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 136

Özet

Bu çalışmada, İskoç Aydınlanması ile Kıta Avrupası Aydınlanmasının toplumsal düzen teorileri bağlamında karşılaştırılması amaçlanmıştır. Aydınlanma, 17. ve 18. yüzyıllarda Avrupa'da ortaya çıkan ve modern düşünce üzerinde derin etkiler bırakan bir entelektüel hareketi temsil eder. İskoç Aydınlanması, özellikle 18. yüzyılda İskoçya'da felsefe, bilim, ekonomi, tarih ve sosyoloji alanlarında kaydedilen önemli başarılarla dikkat çekerken; Kıta Avrupası Aydınlanması, Fransa, Almanya ve diğer Avrupa ülkelerinde gelişmiş ve mevcut sosyal ve politik yapıları yeniden şekillendirme amacı güden bir hareket olarak öne çıkmıştır. İskoç Aydınlanması geleneği, insanı yalnızca akıl yoluyla hareket eden bir varlık olarak değil, aynı zamanda duyguları ve deneyimleri doğrultusunda hareket eden toplumsal bir varlık olarak; Kıta Avrupası Aydınlanması ise insanı akıl ve mantık yoluyla doğayı ve toplumu kavrayabilen rasyonel bir varlık olarak ele almıştır. Bu doğrultuda, İskoç Aydınlanması geleneğinin kendiliğinden oluşan düzen teorisi, kendiliğindenlik, empirizm ve merkezi müdahaleye karşıtlık unsurları üzerine şekillenmiştir. Kıta Avrupası Aydınlanması geleneğinin organize edilmiş düzen teorisi ise merkezi otorite, rasyonalizm ve kolektif irade unsurlarını temel almıştır. Çalışma sonucunda, İskoç Aydınlanması geleneğinin toplumsal düzen anlayışının hayatın doğal akışıyla daha uyumlu olduğu ve bazı toplumların sosyo-ekonomik gelişiminde olumlu etkiler bıraktığı; buna karşılık, Kıta Avrupası Aydınlanmasının düzen teorisinin ise zamanla otoriter eğilimlere zemin hazırlayarak toplumsal çatışmalara yol açtığı anlaşılmıştır.

Özet (Çeviri)

This study aims to compare the social order theories of the Scottish Enlightenment and the Continental Enlightenment. The Enlightenment represents an intellectual movement that emerged in Europe during the 17th and 18th centuries, leaving profound effects on modern thought. The Scottish Enlightenment, particularly notable in the 18th century, gained attention through significant achievements in philosophy, science, economics, history, and sociology. In contrast, the Continental Enlightenment, which developed in France, Germany, and other European countries, emerged as a movement aimed at reshaping existing social and political structures. The Scottish Enlightenment tradition views humans not merely as beings driven by reason alone but also as social beings shaped by their emotions and experiences. On the other hand, the Continental Enlightenment considers humans as rational beings capable of understanding nature and society through reason and logic. Accordingly, the Scottish Enlightenment's theory of spontaneous order is shaped by elements such as spontaneity, empiricism, and opposition to centralized intervention. Meanwhile, the Continental Enlightenment's organized order theory is founded on the principles of central authority, rationalism, and collective will. The study concludes that the social order approach of the Scottish Enlightenment tradition is more in harmony with the natural flow of life and has had positive effects on the socio-economic development of some societies; in contrast, the order theory of the Continental Enlightenment tradition has, over time, laid the groundwork for authoritarian tendencies, leading to social conflicts.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    265229

    İskoç aydınlanması: Bir sivil toplum perspektifi

    Scottish enlightenment: A civil society perspective

    MÜMİN KÖKTAŞ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    FelsefeHacettepe Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü

    PROF. DR. MUSTAFA ERDOĞAN

  2. Tez No

    700282

    Conveying the spirit of the scots via the Atlantic ocean: The Scottish enlightenment and its impacts on the independence movements in the Americas

    İskoç ruhunun Atlantik üzerinden taşınması: İskoç aydınlanması ve Amerika bağımsızlık hareketleri üzerindeki etkileri

    ÖZLEM SULTAN ÇOLAK

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2021

    Siyasal BilimlerOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Latin ve Kuzey Amerika Çalışmaları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BAHAR GÜRSEL

  3. Tez No

    405741

    Friedrich August Von Hayek'i̇n metodunun temelleri̇ i̇le özgürlük ve adalet kuramı

    Bases of Friedrich August Von Hayek'method and doctrine of liberty and justice

    ONUR DURUM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Siyasal BilimlerGazi Üniversitesi

    Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GONCA BAYRAKTAR DURGUN

  4. Tez No

    699980

    Evrimsel rasyonellik kategorisi bağlamında homoeconomıcus kavramı

    Homoeconomicus notion in the context of evolotionary rationalism

    TAŞKIN ARSLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    EkonomiAydın Adnan Menderes Üniversitesi

    Ekonomi Finans Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AHMET CAN BAKKALCI

  5. Tez No

    741145

    Adam Ferguson'ın sivil toplum yaklaşımının modern toplumda hukuk ve politika ilişkisinin şekillenmesindeki rolü

    The role of Adam Ferguson's civil society approach in shaping the relationship of law and policy in modern society

    CANER BİRDAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Felsefeİstanbul Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET TEVFİK ÖZCAN

Geri Dön