İlkokul dördüncü sınıf fen bilimleri dersinde STEAM yaklaşımına dayalı öğretimin öğrencilerin 21. yüzyıl becerilerine, sanatsal yaratıcılık düzeylerine ve akademik başarılarına etkisinin incelenmesi
Investigation of the effect of STEAM approach-based teaching on students' 21st century skills, artistic creativity levels and academic achievements in primary school fourth grade science course
- Tez No: 930381
- Danışmanlar: PROF. DR. GÖNÜL SAKIZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sınıf Öğretmenliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 268
Özet
STEAM yaklaşımı, STEM disiplinleri olan Fen, Teknoloji, Mühendislik ve Matematik disiplin alanlarına 'Sanat'ın entegre edilmesi ile oluşan disiplinler arası bir yaklaşımdır. Hem ulusal hem de uluslararası literatürde, STEAM ile ilgili yapılan çalışmaların azlığı dikkat çekmektedir. Az sayıdaki bu çalışmaların da genellikle ortaokul ve lise düzeyinde olduğu görülmektedir. Bu araştırmanın, az sayıda olan ilkokul düzeyindeki STEAM çalışmalarına örnek teşkil edeceği umulmaktadır. Bu araştırmanın amacı, STEAM yaklaşımı kapsamında geliştirilen etkinlikleri kullanarak işlenen dördüncü sınıf fen bilimleri dersinin öğrencilerin 21. yüzyıl becerilerine, sanatsal yaratıcılık düzeylerine ve akademik başarılarına etkisini incelemektir. Araştırmanın modeli, karma yöntem araştırma desenlerinden iç içe desen türünde kurgulanmıştır. Çalışmanın nicel kısmında ön test-son test kontrol gruplu yarı deneysel desen, nitel kısmında ise durum çalışması yürütülmüştür. Araştırmanın çalışma grubunu 2022-2023 eğitim-öğretim yılında İstanbul ili Çekmeköy ilçesinde bulunan bir devlet okulunda öğrenim görmekte olan iki dördüncü sınıf şubesi oluşturmaktadır. Araştırmada nicel veri toplama aracı olarak, araştırmacı tarafından geliştirilen 21. Yüzyıl Becerileri Rubriği, Erol (2019) tarafından geliştirilmiş olan Sanatsal Yaratıcılık Ölçeği ve araştırmacı tarafından geliştirilmiş olan Aydınlatma ve Ses Teknolojileri Başarı Testi kullanılmıştır. Araştırmada nitel veri toplama aracı olarak ise araştırmacı tarafından geliştirilmiş olan Gözlemci Öğretmen Gözlem Formu, Sakız, Kalkan Cingi ve Okur (2023) tarafından geliştirilmiş olan Derse Yönelik Haftalık Yansıtma Raporu, araştırmacı tarafından geliştirilmiş olan Odak Grup Görüşme Formu ve araştırmacı gözlem notları kullanılmıştır. Araştırmada kullanılan nicel veri toplama araçları aracılığı ile elde edilen nicel veriler, bilgisayar ortamında istatistik paket programı kullanılarak analiz edilmiştir. Nicel verilerin analizinde varsayımların sağlanma koşulu aranarak bağımsız gruplar t-testi, bağımlı gruplar t-testi, Split-plot ANOVA, basit etki analizi ve post hoc analizi kullanılmıştır. Araştırmada kullanılan nitel veri toplama araçları aracılığı ile elde edilen nitel veriler ise, içerik analizi tekniği ile analiz edilmiştir. Bu araştırmadan elde edilen bulgulara göre, ilkokul dördüncü sınıf fen bilimleri dersinde STEAM yaklaşımına dayalı öğretim gerçekleştirilen deney grubu ve araştırma-sorgulamaya dayalı mevcut MEB öğretim programına göre öğretim gerçekleştirilen kontrol grubu öğrencilerinin 21. yüzyıl becerileri puan ortalamaları incelendiğinde, deney grubunun puan ortalamalarında son test lehine anlamlı bir artış gerçekleştiği saptanmıştır. Deney grubunun puan ortalamalarındaki artış istatistiksel olarak yüksek düzeyde anlamlı bir etki oluşturmaktadır. Deney ve kontrol grubu öğrencilerinin sanatsal yaratıcılık puan ortalamaları incelendiğinde de, deney grubunun puan ortalamalarında son test lehine anlamlı bir artış gerçekleştiği ve bu artışın istatistiksel olarak yüksek düzeyde anlamlı bir etki oluşturduğu tespit edilmiştir. İlkokul dördüncü sınıf fen bilimleri dersinde STEAM yaklaşımına dayalı öğretim gerçekleştirilen deney grubu ve araştırma-sorgulamaya dayalı mevcut MEB öğretim programına göre öğretim gerçekleştirilen kontrol grubu öğrencilerinin akademik başarı puan ortalamaları incelendiğinde, her iki grupta da son test lehine bir artış gerçekleştiği saptanmıştır. Deney grubunun puan ortalamalarındaki artış istatistiksel olarak yüksek düzeyde, kontrol grubundaki artış ise orta düzeyde anlamlı bir etki oluşturmuştur. Nitel bulgulara göre de STEAM yaklaşımına dayalı olarak gerçekleştirilen fen bilimleri öğretimi, öğrencilerin 21. yüzyıl becerilerine, sanatsal yaratıcılıklarına ve akademik başarılarına katkı sağlamaktadır.
Özet (Çeviri)
The STEAM approach is an interdisciplinary approach by integrating Art into the disciplines of STEM, Science, Technology, Engineering and Mathematics. When both national and international literature were examined, a few studies were found on STEAM. Those studies were generally conducted at secondary and high school levels. This study will hopefully provide an example for STEAM studies at primary school level. The purpose of this study is to examine the effect of science lesson activities developed within the scope of the STEAM approach on fourth-grade primary school students' 21st century skills, artistic creativities and academic achievements in science lessons. The research design of the study is embedded design, a mixed research design. The quantitative part of the study involves pretest-posttest control group quasi-experimental design while its qualitative part includes a case study. The study participants are consisted of fourth grade students, located in a public school in Cekmekoy district of Istanbul, in the 2022-2023 academic year. For quantitative data collection, the study uses the 21st Century Skills Rubric developed by the researcher, the Artistic Creativity Scale developed by Erol (2019), and the Lighting and Sound Technologies Achievement Test, also developed by the researcher. For qualitative data collection, tools include the Observer Teacher Observation Form developed by the researcher, the Weekly Reflection Report on the Course developed by Sakız, Kalkan Cingi, and Okur (2023), the Focus Group Interview Form designed by the researcher, and the researcher's observation notes. Quantitative data obtained from the study were analyzed using statistical software. Statistical methods such as independent samples t-tests, paired samples t-tests, Split-plot ANOVA, simple effects analysis, and post hoc analysis were applied, ensuring assumptions for these tests were met. Qualitative data were analyzed through content analysis techniques. According to the findings of this study, when the average 21st-century skills scores of students in the experimental group (taught using the STEAM-based approach) and the control group (taught using the inquiry-based Ministry of National Education (MEB) curriculum) were compared, a statistically significant post-test increase was observed in the experimental group. This increase demonstrated a highly significant statistical effect. Similarly, when examining the artistic creativity scores, the experimental group also showed a significant increase in post-test scores with a highly significant statistical effect. For academic achievement, both the experimental and control groups displayed post-test improvements. However, the increase in the experimental group was statistically highly significant, while the control group's improvement was moderately significant. Qualitative findings further support that the STEAM-based instruction in the science course contributed positively to students' 21st-century skills, artistic creativity, and academic success.
Benzer Tezler
- STEM eğitiminin dördüncü sınıf öğrencilerinin fen kavramlarını anlamalarına ve bilimsel süreç becerilerine etkisi
The effect of STEM education on fourth grade students' understanding of science concepts and scientific process skills
ELİF SAYICI
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEVGİ KINGIR
- İlkokul 4. sınıf fen bilimleri dersinde STEM etkinliklerinin akademik başarıya etkisi
The effect of STEM activities on academic success in primary school 4th grade science course
DERYA ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimOrdu ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÖKHAN ÖZSOY
- STEM eğitiminin ilkokul dördüncü sınıf fen bilimleri dersinde öğrencilerin bilimsel yaratıcılık, girişimcilik ve 21. yüzyıl öğrenme ve yenilenme becerileri üzerindeki etkisi
The effect of STEM education on students' scientific creativity, entrepreneurship and 21st century learning and innovation skills in primary school fourth grade science lessons
ESRA TOPRAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÖNÜL SAKIZ
- Fen bilimleri dersinde kullanılan STEM eğitimi etkinliklerinin dördüncü sınıf öğrencilerinin 'aydınlatma ve ses teknolojileri' ünitesindeki öğrenmelerine etkisi
The effect of STEM education activities used in science lessons on the learning of 4th grade students in the unit of lighting and sound technologies
YASİN UZUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DERYA ÇINAR
- İlkokul 4. sınıf öğrencilerine fen bilimleri dersinde uygulanan STEM temelli etkinliklerin çeşitli değişkenlere etkisi
Elementary school 4th grade the effects of stem-based activities applied in science lessons to primary education students in terms of various variables
GİZEM TABARU
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimNiğde Ömer Halisdemir ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. BARIŞ ÇAYCI