Hava savunma sistemlerinde bulanık çok kriterli karar verme yöntemleriyle silah tahsisi
Weapon allocation in air defense systems with fuzzy multi-criteria decision making methods
- Tez No: 931034
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HAKAN TERZİOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Savunma ve Savunma Teknolojileri, Defense and Defense Technologies
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Savunma Teknolojileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 123
Özet
Bulanık mantık, gerçek yaşamda karşımıza çıkan sorunlara karşı klasik mantığın aksine daha doğru çözümler getirmemizi sağlayan bir yaklaşımdır. Ortaya çıkan problemlere karşı çözüm ararken bunu net bir formülle ortaya dökmek her zaman mümkün olmamaktadır. Belirsizliğin olduğu alanlarda durum değerlendirmesi yapılarak en doğru karara ya da sonuca ulaşılmaya çalışılır. Çalışmanın konusu olan hava savunma sistemlerinde silah tahsis (Weapon Allocation - WA) hususunda da insan faktörü kaynaklı belirsiz durumlar oluşabilmektedir. Bu belirsizliği ortadan kaldırabilmek adına bilinmeyenleri ortaya koyabilen bir yaklaşım mantığı, problemin çözümüne önemli katkılar sağlayacaktır. Yerde konuşlu hava savunma sistemleri bir üst komuta kontrol merkezi tarafından kontrol edilirler. Hava sahasında oluşan tehditlere karşı zamanında ve doğru bir şekilde reaksiyon göstermek çok önemli bir husustur. Karmaşık bir hava sahasını çözümleyerek harekâtı en doğru şekilde yürütmek üst seviye bilgi ve tecrübe gerektirmektedir. Hava savunma harekâtında hangi tehdide karşı hangi silah sistemi ile önleme yapılacağı sorusuna çözüm bulmak adına elde edilen verileri çok kriterli karar verme yöntemleri temelinde bulanık mantıkla kıymetlendirmek, en doğru sonuca ulaşmak için etkin bir yöntem olacaktır. Bu çalışmada, çok kriterli karar verme yöntemleri aracılığı ile problemlere karşı analitik çözümler üretebilmek amaçlanmıştır. Bahse konu yöntemlerden olan AHP ve Bulanık-TOPSİS ile 2 farklı senaryo üzerinde 3 ayrı hava savunma silahı tipine yönelik silah tahsis süreci işletilmiştir. Çalışma neticesinde hava savunma sistemlerinde silah tahsis sürecini çok kriterli karar verme yöntemlerini kullanarak etkin ve hızlı bir şekilde yürütebilecek otonom bir karar verme mekanizması oluşturulabileceği gösterilmiştir.
Özet (Çeviri)
Fuzzy logic is an approach that allows us to find more accurate solutions to the problems we encounter in real life, unlike classical logic. When looking for a solution to the problems that arise, it is not always possible to present it with a clear formula. In areas where there is uncertainty, the situation is evaluated and the most accurate decision or result is tried to be reached. In air defense systems, which is the subject of the study, uncertain situations due to human factors can also occur in terms of weapon allocation. An approach logic that can reveal the unknowns in order to eliminate this uncertainty will make significant contributions to the solution of the problem. Air defense systems located on the ground are controlled by a higher command and control center. It is very important to react to threats in the airspace in a timely and accurate manner. It requires high-level knowledge and experience to analyze a complex airspace and conduct the operation in the most accurate way. In order to find a solution to the question of which threat to prevent with which weapon system in air defense operations, evaluating the obtained data with fuzzy logic based on multi-criteria decision-making methods will be an effective method to reach the most accurate result. In this study, it is aimed to produce analytical solutions to problems through multi-criteria decision-making methods. Using the methods in question, AHP and Fuzzy-TOPSIS, the weapon allocation process for 3 different air defense weapon types was run on 2 different scenarios. As a result of the study, it was shown that an autonomous decision-making mechanism can be created that can effectively and quickly carry out the weapon allocation process in air defense systems using multi-criteria decision-making methods.
Benzer Tezler
- Hava hedefleri için bulanık mantık ile tehdit algılama ve silah atama algoritması geliştirilmesi
Development of a threat detection and weapon assignment algorithm with fuzzy logic for air targets
TAYLAN ÖZGÜR ÜLTEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiGazi ÜniversitesiElektrik-Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖMER FARUK BAY
- Resource management of networked phased array air defense system radars
Ağ tabanlı faz dizili hava savunma sistem radarlarının kaynak yönetimi
ÖZGÜR TUNCER
Doktora
İngilizce
2024
Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiElektronik ve Haberleşme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAKAN ALİ ÇIRPAN
- Hava savunma sektörü tezgah yatırım projelerinin bulanık AHP ile değerlendirilmesi
Evaluation of equipment investment projects in air defence sector by fuzzy AHP
SEZGİN KAPLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiGazi ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. FEYZAN ARIKAN
- Tip-2 bulanık mantık kullanarak faz dizili radarların ayarlanması
Adjustment of phase array radars using type-2 fuzzy logic
FATİH TURGUT AKÇAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Savunma ve Savunma TeknolojileriSelçuk ÜniversitesiSavunma Teknolojileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL SARITAŞ
- The role of oxidative stress factors in the pathophysiology of Ocular Rosacea, analysis of tears and other materials
Oküler Rosacea patofizyolojisinde oksidatif stres faktörlerinin rolü, gözyaşı ve diğer materyallerin analizi
NİLÜFER YEŞİLIRMAK
Doktora
İngilizce
2023
BiyokimyaGazi ÜniversitesiTıbbi Biyokimya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NESLİHAN BUKAN
PROF. DR. JEAN-LOUIS BOURGES