Geç Osmanlı'da verginin ekonomi politiği
Historical and economic policy analysis of the state revenue in Turkey: 1923-2022
- Tez No: 931097
- Danışmanlar: PROF. DR. SERDAL BAHÇE
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Maliye, Finance
- Anahtar Kelimeler: Toplumsal Sınıflar, Tarihsel Materyalizm, Osmanlı Vergi Sistemi, Kapitalizm, Vergi Mücadelesi, Social Classes, Historical Materialism, Ottoman Taxation System, Capitalism, Taxation Conflict
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Maliye Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kamu Ekonomisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 189
Özet
Bu çalışmada tarihsel materyalist yöntemin tarihi olayları analiz etmek için sunduğu bakış açısından hareketle Osmanlı'nın vergi politikalarına odaklanılmıştır. Bu yöntem bize tarihe daha bütünlükçü bakmayı, tarihte padişahın sınırsız gibi görünen iktidarında dahi tamamen belirleyici olanın padişah olmadığı, padişahın dahi gözetmek zorunda olduğu çıkarlar, eğilimler, belli kesimler olabileceğinin ipuçlarını vermektedir. Aynı zamanda inceleme yaparken sadece iktidarın vergiye ilişkin kararlarını değil bu kararların toplumsal güçler nezdindeki sonuçlarının da neler olabileceğinin ve bu sonuçların da tekrar nelere yol açabileceğinin sorusunu da her zaman canlı olmasını sağlamaktadır. Tarihin dinamosu olarak sadece padişahın mutlak iktidarına odaklanmak yerine vergiler gibi toplumsal hayatı, üretken sınıfları doğrudan etkileyen bir konuda toplumsal güçler ve birikim süreçleri de analize dahil edilmesi gerekir. Dolayısıyla bu çalışmanın zihinsel arka planında her zaman maddeci tarih anlatısının altını çizdiği sınıf kavramı vardır. Sınıf olgusu ise toplumda hakim üretim biçimiyle herkesin aynı şekilde ilişkilenmemesinden yani karşıt ekonomik çıkarlardan doğmaktadır. Tezin amacı 1920'lerin başındaki toplumsal çatışmanın aynı zamanda vergi mücadelesine dönüşmesinden yola çıkarak saltanat iktidarının vergi toplama gücünü reddeden toplumsal güçlerin hangi gelişmeler neticesinde ortaya çıktığının izini sürmektir.
Özet (Çeviri)
This study analyzes the tax policies of the Ottoman Empire utilizing the historical materialist method. This methodology provides a more comprehensive understanding of historical dynamics, suggesting that the sultan, despite appearing to possess considerable power, is not the sole determining factor in historical developments. It indicates that the sultan must consider various interests, inclinations, and specific groups in his decision-making processes. Simultaneously, this approach ensures that the examination remains attentive to not only the governmental decisions regarding taxation but also the potential repercussions of these decisions as perceived by social forces, alongside the consequent implications that may arise. Rather than concentrating exclusively on the supreme authority as the primary catalyst of historical events, the analysis sultan's should incorporate social forces and processes of accumulation, particularly in relation to taxation, which has direct implications for social life and productive classes. Consequently, the conceptual framework underlying this study consistently emphasizes the notion of class as highlighted within a materialist historical narrative. The phenomenon of class emerges from the varying relationships individuals maintain with the predominant mode of production in society, reflecting divergent economic interests. The objective of this thesis is to identify the developments that contributed to the emergence of social forces opposing the tax collection authority of the sultanate, acknowledging that the social conflict of the early 1920s transformed into a struggle over taxation.
Benzer Tezler
- The emergence and transformation of Dersaadet chamber of commerce as a meta-organization during late Ottoman and early republic era, 1882-1929
Dersaadet ticaret odası'nın geç Osmanlı ve erken cumhuriyet dönemlerinde bir meta-organizasyon olarak ortaya çıkışı ve dönüşümü, 1882-1929.
ALİ DOĞAN
- Geçmişten günümüze kadar vergiye karşı bireysel ve toplumsal tepkiler
Individual and social reactions against to the tax past until nowadays
AHMET KÜRŞAT TÜFEKÇİ
- Revealing the semantic and spatial evolution of historical landscapes through the mixed-method approach: A case study of Alaca Höyük
Tarihsel peyzajların anlamsal ve mekansal evriminin karma yöntem yaklaşımıyla ortaya konulması: Alaca Höyük örneği
ARZU TÜRK
Doktora
İngilizce
2025
Arkeolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BÜLENT ARIKAN
PROF. DR. SAM TURNER
- Geç Osmanlı'da eğitim alanında kadının görünürlüğünün inşası: Darülmuallimatların mimari ve mekânsal tarihi
The construction of women's visibility in education in the late Ottoman: The architectural and spatial history of Darülmuallimats
DUYGU KÖSE
Doktora
Türkçe
2022
MimarlıkSüleyman Demirel ÜniversitesiMimarlık, Planlama ve Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HATİCE GÖKÇEN ÖZKAYA
- Geç Osmanlı'da turizmin kurumsallaşması: Şehir rehberleri, pasaport işlemleri ve otellere dair düzenlemeler
In the late Ottoman Istanbul, as well as the regulations and official documents on tourist guidance, passport and visa procedures and hotel management
İLHAN ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
TarihYıldız Teknik Üniversitesiİnsan ve Toplum Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATMA TUNÇ YAŞAR