Yavuz Sultan Selim ve Şah İsmail'in rekabetinde siyasi bir vasıta unsuru olarak Türkmen unsuru

Turkmen element as a political tool in the competition of Yavuz Sultan Selim and Shah İsmail

PDF İndir

Tez No: 931231
Yazar: TUĞÇE SICAKYÜZ
Danışmanlar: DOÇ. DR. AHMET DEMİR
Tez Türü: Yüksek Lisans
Konular: Tarih, History
Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
Yıl: 2024
Dil: Türkçe
Üniversite: Kırıkkale Üniversitesi
Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
Sayfa Sayısı: 157

Özet

Osmanlı tarihinde II. Bayezid dönemi ve Yavuz Sultan Selim'in tahta geçiş süreci önemli bir dönemi temsil etmektedir. II. Bayezid dönemi, Osmanlı Devleti'nin iç ve dış politikalarında kayda değer değişimlerin yaşandığı bir zaman dilimidir. Bu dönemde Osmanlı Devleti, Safevi tehlikesi ile karşı karşıya kalmış ve özellikle Kızılbaş Türkmenlerin etkisiyle dini ve siyasi ayrılıklar yaşanmıştır. II. Bayezid, bu dönemde Safevilerin Osmanlı toplumu üzerindeki etkilerini gözlemlemiş ve bu duruma karşı önlemler almaya çalışmıştır. Yavuz Sultan Selim'in tahta geçiş süreci ise Osmanlı Devleti'nin siyasi yapısında ve dış ilişkilerinde önemli değişikliklere sebep olmuştur. Yavuz Sultan Selim, tahta geçtikten sonra Safevi Devleti ile yaşanan çatışmaları yoğunlaştırarak, Çaldıran Savaşı gibi geçmişte yaşanmış en büyük meydan muharebelerinden birinin vuku bulmasına yol açmıştır. Bu süreçte Türkmenlerin Osmanlı-Safevi ilişkilerindeki rolü büyük önem taşımıştır. Bu çalışmada, Şii ve Kızılbaş kavramlarının ortaya çıkış süreci ve bu kavramların çeşitli dönemlerdeki etkileri incelenmektedir. Çalışmanın amacı, bu kavramların tarihsel gelişimini ve toplumsal etkilerini derinlemesine anlamaktır. Özellikle Osmanlı tarihinin önemli dönemlerinden olan II. Bayezid ve Yavuz Sultan Selim devirlerinde yaşanan olaylar, bu kavramların etkileşimini gözler önüne sermektedir. Ayrıca dini-siyasi etkiler sebebiyle Kızılbaş Türkmenler olarak anılan boyların Osmanlı-Safevi ilişkilerindeki rolü ve tarihteki önemi detaylı bir şekilde ele alınmıştır. Siyasi, sosyal ve kültürel sorunların arka planında yatan nedenler ve Çaldıran Savaşı gibi önemli olaylar incelenmiş, Kızılbaş Türkmenlerin bu süreçteki etkisi ve sonrasındaki durumları değerlendirilmiştir. Çalışmanın önemi, Şii ve Kızılbaş kavramlarının tarihsel süreç içindeki gelişimini anlamak ve bu kavramların çeşitli gruplar arasındaki ilişkileri üzerindeki etkilerini değerlendirmektir. Bu konunun incelenmesi, Osmanlı İmparatorluğu'nun dönemlerindeki siyasi ve kültürel dinamikleri anlamak açısından büyük önem taşımaktadır. Çalışmada, nitel araştırma yöntemi benimsenmiş olup, kaynaklara ulaşmak amacıyla literatür taraması tekniği tercih edilmiştir. Çalışma kapsamında, Osmanlı tarihine dair orijinal kaynaklar olan kronikler, arşiv verilerinden ve modern araştırma ürünleri olan kitaplar, makaleler, ansiklopedi maddeleri ve tezlerden faydalanılmıştır. Çalışmanın sonucunda, Şii ve Kızılbaş kavramlarının tarihsel süreç içinde nasıl şekillendiği ve farklı dönemlerde nasıl farklı etkilere sahip olduğu ortaya konmaktadır. Bu kavramların toplumsal ve siyasi yapılar üzerindeki etkileri detaylı bir şekilde incelenerek, bölgedeki dinamiklerin anlaşılmasına katkı sağlanmaktadır. Bu çalışma, Alevilik ve Kızılbaşlık konularının karmaşıklığını anlamak ve bu konuların tarihsel gelişimini izlemek isteyen araştırmacılara önemli bir referans kaynağı olabilir.

Özet (Çeviri)

In Ottoman history, the reign of Bayezid II and the accession of Yavuz Sultan Selim to the throne represent an important period. The reign of Bayezid II is a period in which significant changes took place in the domestic and foreign policies of the Ottoman Empire. During this period, the Ottoman Empire faced the Safavid threat and religious and political divisions occurred, especially under the influence of the Kizilbash Turkmens. During this period, Bayezid II observed the influence of the Safavids on Ottoman society and tried to take precautions against this situation. The accession process of Yavuz Sultan Selim to the throne caused significant changes in the political structure and foreign relations of the Ottoman Empire. After Yavuz Sultan Selim came to the throne, he intensified the conflicts with the Safavid Empire, leading to one of the largest battles of the past, such as the Battle of Chaldiran. In this process, the role of Turkmens in Ottoman-Safavid relations was of great importance. In this study, the emergence of the concepts of Shiite and Qizilbash and the effects of these concepts in various periods are examined. The aim of the study is to deeply understand the historical development and social effects of these concepts. Especially, the events that took place during the reigns of Bayezid II and Yavuz Sultan Selim, which were important periods of Ottoman history, reveal the interaction of these concepts. In addition, the role of the tribes called Kızılbaş Turkmens due to religious-political influences in Ottoman-Safavid relations and their importance in history are discussed in detail. The reasons behind the political, social and cultural problems and important events such as the Battle of Chaldiran were examined, and the impact of the Qizilbash Turkmens in this process and their subsequent situation were evaluated. The importance of the study is to understand the development of the concepts of Shiite and Qizilbash in the historical process and to evaluate the effects of these concepts on the relations between various groups. Examining this issue is of great importance in understanding the political and cultural dynamics of the Ottoman Empire. In the study, qualitative research method was adopted and literature review technique was preferred to access the sources. Within the scope of the study, chronicles, archive data, which are original sources on Ottoman history, and books, articles, encyclopedia articles and theses, which are modern research products, were used. As a result of the study, it is revealed how the concepts of Shiite and Qizilbash were shaped in the historical process and how they had different effects in different periods. The effects of these concepts on social and political structures are examined in detail, contributing to the understanding of the dynamics in the region. This study can be an important reference source for researchers who want to understand the complexity of Alevism and Kızılbaş issues and follow the historical development of these issues.

Benzer Tezler

Tez No
380704
Osmanlı-İran savaşları (1722-1746)
Ottoman-Iran wars (1722-1746)
İBRAHİM YETİŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Tarih Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi
Tarih Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MELİKE SARIKÇIOĞLU
Tez No
801118
Safevi döneminde Şii itıkadının gelişimi
The developmentof shia in the period of the Safaids
ELKHAN GARAYEV
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Din Manisa Celal Bayar Üniversitesi
Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDÜLGAFFAR ASLAN
Tez No
835231
Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesi Hazine 757 envanter numaralı Nizâmî Hamse'sinin tezhip sanatı açısından değerlendirilmesi
Topkapı Palace Museum Library the evaluation of Nizâmî Hamse with inventory number Hazine 757 in terms of design
FATMA KESEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Güzel Sanatlar Selçuk Üniversitesi
Geleneksel Türk Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAFİZE MELEK HİDAYETOĞLU
DOÇ. DR. GÜLNİHAL KÜPELİ
Tez No
302093
Şah İsmail ve Osmanlı ile ilişkileri
Shah Esmail and his relations with Ottoman
MARYAM AKBARINOSHAD
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Tarih Ankara Üniversitesi
İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN KURT
Tez No
670091
İdrîs-i Bidlîsî'nin Selim-nâme'sinin tahkik ve tercümesi
Presentation title: Translation and review of the İdris Bitlisi's hest behist or Selim-name
İDRİS AKSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Tarih Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi
Tarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDÜLKADİR ÖZCAN

Geri Dön