2000'li yıllarda Türkiye'de demiryolu politikalarının dönüşümü
The transformation of railway policies in Turkey in the 2000s
- Tez No: 931284
- Danışmanlar: PROF. DR. HASAN YAYLI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Kamu Yönetimi, Ulaşım, Public Administration, Transportation
- Anahtar Kelimeler: Ulaştırma, Demiryolu, Kamu Politikası, Politika Süreci, Politik İstikrar, Transportation, Railway, Public Policy, Policy Process, Political Stability
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kırıkkale Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 384
Özet
Türkiye'nin 168 yıllık demiryolu geçmişi, farklı politik kırılmaları barındırmaktadır. Cumhuriyet'in ilk yıllarında devlet politikası olarak önemsenen demiryolu ulaştırması, 1950'lerden itibaren kısıtlı yatırımlar nedeniyle altyapı sorunlarıyla karşılaşmış ve verimliliği azalmıştır. 2000'li yıllarda sağlanan siyasi istikrar ile demiryolu sektörüne ayrılan kamu kaynaklarının artırılması ve kapsamlı reformların uygulanması, sektöre ivme kazandırarak demiryolu politikalarında yeni bir kırılma dönemini başlatmıştır. Bu dönemde, hızlı tren projeleri, altyapı modernizasyonu, lojistik merkezlerin kurulması ve TCDD'nin yeniden yapılandırılması gibi kapsamlı reformlar gerçekleştiril-miştir. Çalışma, yarım asırdan fazla bir süre boyunca ihmal edilen demiryolu sektörünün, 2000'li yıllarda yoğun altyapı yatırımları ve kurumsal düzenlemeler ekseninde şekillenen politikalarla geçirdiği dönüşümü ele almaktadır. Çalışmanın amacı; 2000'li yıllar öncesindeki hükümetlerin demiryolu politikalarına yaklaşımlarını ortaya koyarak incelenen dönemde yaşanan dönüşümün altında yatan motivasyonu tarihsel bir perspektifle ve siyasi istikrar bağlamında değerlendirmek, demiryolu politikalarının dönüşüm sürecini, kamu politikası ekseninde ve politika yapım süreci çerçevesinde analiz etmek, 2000'li yıllarda kurulan hükümetlerin demiryolu sektörüne yönelik strateji ve uygulamalarını incelemek, incelenen dönemde gerçekleştirilen yatırımların ve kurumsal düzenlemelerin sektör üzerindeki etkilerini ortaya koymaktır. Bu bağlamda, demiryolu politika uygulamaları; genel politika hedeflerine ne ölçüde ulaşıldığı, yatırımların rasyonelliği, demiryolu kamu işletmelerinin kârlılık durumu ve yolcu memnuniyeti gibi konular üzerinden yapılan örneklemeler çerçevesinde değerlendirilmiştir. Çalışmada, kamu politikası incelemelerinde yaygın olarak kullanılan süreç yaklaşımı yöntemi tercih edilerek konu, metodolojik ve sistematik bir çerçevede ele alınmıştır. Ayrıca, temel politika dokümanları ve konuya ilişkin diğer belgeler incelenerek kapsamlı bir içerik analizi gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın, literatüre özgün bir katkı sunması, son yıllarda giderek önem kazanan politika inceleme çalışmalarına ulaştırma ve demiryolu konularında örnek teşkil etmesi, demiryolu sektörüne yönelik politikaların daha iyi anlaşılmasını sağlayarak bu alandaki karar alma süreçlerine ışık tutması beklenmektedir.
Özet (Çeviri)
Turkey's 168-year railway history contains different political ruptures. Railway transport, which was emphasised as a state policy in the early years of the Republic, has faced infrastructure problems due to limited investments since the 1950s and its efficiency has decreased. With the political stability achieved in the 2000s, the increase in public resources allocated to the railway sector and the implementation of comprehensive reforms gave momentum to the sector and started a new breakthrough period in railway policies. In this period, comprehensive reforms such as high speed train projects, infrastructure modernisation, establishment of logistics centres and restructuring of TCDD were implemented. The study examines the transformation of the railway sector, which was neglected for more than half a century, through policies shaped around intensive infrastructure investments and institutional arrangements in the 2000s. The aim of the study is to evaluate the underlying motivation behind the transformation in the period under review by revealing the appro-aches of the pre-2000s governments to railway policies in a historical perspective and in the context of political stability, to analyze the transformation process of railway policies in terms of public policy and policy-making process, to examine the strategies and practices of the governments established in the 2000s towards the railway sector, and to reveal the effects of the investments and institutional arrangements on the sector in the period under review. In this context, railway policy implementations have been evaluated through examples based on issues such as the extent to which general policy objectives have been achieved, the rationality of investments, the profitability of public railway enterprises and passenger satisfaction. The study adopts a process approach, which is widely used in public policy studies, and addresses the issue in a methodological and systematic framework. In addition, a comprehensive content analysis was conducted by analyzing key policy documents and other relevant documents. The study is expected to make an original contribution to the literature, to serve as an example for policy review studies on transportation and railway issues, which have become increasingly important in recent years, and to shed light on the decision-making processes in this field by providing a better understanding of policies for the railway sector.
Benzer Tezler
- Avrupa Birliği'nin ortak ulaştırma politikaları kapsamında Türkiye'de denizyolu taşımacılığı
Maritime transport in Türkiye in the scope of the European Union's common transport policy
NİSA PARILDAR YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
UlaşımBursa Teknik ÜniversitesiUluslararası Ticaret ve Lojistik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HİLAL YILDIRIR KESER
- Privatization, liberalization and deregulation of Turkish state railways and frameworks for public-private partnerships
Türkiye devlet demiryollarının kamu-özel işbirliği kapsamında özelleştirilmesi ve serbestleşmesi
SHAHIN SHAKIBAEI
Doktora
İngilizce
2020
Ulaşımİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. PELİN ALPKÖKİN
- Avrupa Birliği ulaştırma politikalarının Türkiye'deki raylı sistemlere etkileri
A research on the effects of the Europe Union transmission politics on the Turkish railroad systems
OĞUZ ERKOL
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Mühendislik BilimleriEskişehir Osmangazi Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. KORKUT ARBERK
- Tedarik zinciri yönetiminde ipek yoluna alternatif hatların araştırılması
Investigation of alternative lines to the silk road in supply chain management
MİKAİL KÖSE
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
UlaşımMaltepe ÜniversitesiUluslararası Ticaret ve Lojistik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BURAK KÜÇÜK
- Türkiye'de demiryollarının serbestleştirilmesi
Liberalisation of railways in Turkey
MEHMET VAKUR KULAT