Yapay uçlaşma verilerinin düzensiz ağ kullanarak iki ve üç boyutlu ters çözümü ile metalik maden aramaları
Metallic mineral explorations by two and three dimensional inversion of ip data using unstructured mesh
- Tez No: 931303
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET EMİN CANDANSAYAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Jeofizik Mühendisliği, Geophysics Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 139
Özet
Metalik maden aramalarında en çok kullanılan jeofizik yöntem yapay uçlaşma (YU) yöntemidir. Bu çalışmada, YU verilerinin düzensiz ağ kullanarak iki boyutlu (2B) ve üç boyutlu (3B) ters çözüm yöntemlerinin, düzenli ağ ile ters çözüm algoritmalarına göre başarısı araştırılacaktır. Tez kapsamında öncelikle“porfiri, epitermal, skarn ve damar Tip”metalik maden yatakları ve bu maden yataklarının özdirenç ve yüklenebilirlik özellikleri açıklanmıştır. Ardından bu maden yatak tiplerini temsil eden 2B özdirenç ve yüklenebilirlik modelleri oluşturulmuş ve bu modellerin düz çözümünden yapay veriler hesaplanmıştır. Bu verilerin 2B ve ters çözümü düzenli ve düzensiz ağ kullanan iki farklı algoritma ile yapılmıştır. Sonuçlar karşılaştırılarak düzenli ve düzensiz ağ kullanan ters çözüm algoritmalarının birbirlerine göre cevherleşmeyi tespit edebilmesi açısından zayıflık-üstünlükleri karşılaştırılmıştır. Ardından, sondaj verisi olan epitermal ve damar tip maden yataklarında paralel hatlar boyunca ölçülen DAÖ ve YU verileri, düzenli ve düzensiz ağ kullanan 2B ve 3B ters çözüm algoritmaları ile yorumlanmıştır. Bu çalışma ile düzensiz ağ kullanılarak yapılan 2B/3B ters çözümün düzenli ağ'a göre daha ayrıntılı ve yeraltı yapılarını daha iyi temsil eden modeller elde edildiği gösterilmiştir. Ayrıca, tez kapsamında, farklı tip metalik maden yataklarında, ne tür özdirenç ve yüklenebilirlik belirtilerinin elde edilmesi gerektiği uygulama örnekleri ile açıklanmıştır
Özet (Çeviri)
The Induced Polarization (IP) method is one of the most widely used geophysical techniques in metallic mineral exploration. This study evaluates the effectiveness of IP data using two-dimensional (2D) and three-dimensional (3D) inversion methods on structured and unstructured meshes. The thesis begins by describing the characteristics of“porphyry, epithermal, skarn, and vein-type”metallic mineral deposits, focusing on their resistivity and chargeability properties. The 2D resistivity and IP models representing these deposit types are developed, and synthetic datasets are generated. These datasets are analyzed using inversion techniques with both structured and unstructured meshes. The results are compared to assess the strengths and limitations of each approach in detecting mineralization. Furthermore, real-world DC and IP data from an epithermal-type and vein-type deposits, including drilling data, were interpreted using 2D and 3D inversion methods with structured and unstructured meshes. The findings demonstrate that unstructured mesh-based inversions yield more detailed models and better representations of subsurface structures compared to their structured counterparts. Additionally, the study provides practical examples of resistivity and chargeability responses for different metallic mineral deposit types, offering guidance for interpretation in similar geological settings.
Benzer Tezler
- Yeni Cami'nin akustik açıdan performans değerlendirmesi
Evaluation of the acoustical performance of the New Mosque
EVREN YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEVTAP YILMAZ DEMİRKALE
- Innovative computational techniques for accurate internal defect detection in trees: A stress wave tomography approach enhanced by machine learning
Ağaçlarda iç kusurların doğru tespiti için yenilikçi hesaplamalı teknikler: Makine öğrenimi ile geliştirilmiş bir stres dalgası tomografi yaklaşımı
ECEM NUR YILDIZCAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiMatematik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BURCU TUNGA
- Zaman ortamı yapay uçlaşma verilerinin mühendislik jeofiziğinde kullanılabilirliğinin araştırılması
Investigating applicability of time-domain induced polarization data in engineering geophysics
YILDIRIM GÜNDOĞDU
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Jeofizik MühendisliğiAnkara ÜniversitesiJeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF.DR. AHMET BAŞOKUR
- Balina optimizasyon algoritması ve levenberg-marquardt yöntemi ile doğal uçlaşma verilerinin ters çözümü için ardışık melez bir yaklaşım
A sequential hybrid approach for inversion of self-potential data by whale optimization algorithm and levenberg-marquardt method
FAHRİYE ELİF AKKAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Jeofizik MühendisliğiSüleyman Demirel ÜniversitesiJeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÇAĞLAYAN BALKAYA