Kırsal kesimde gerçekleşen trafik kazaları ve karayolu geometrisi ilişkisi: zonguldak örneği
The relationship between traffic accidents and road geometry in rural areas: The case of Zonguldak
- Tez No: 931515
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA TANIŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Trafik, Ulaşım, İnşaat Mühendisliği, Traffic, Transportation, Civil Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 167
Özet
Bu çalışma, Zonguldak ilindeki kırsal karayollarında 2016-2022 yılları arasında meydana gelen ölümlü ve yaralanmalı trafik kazaları ile yol geometrisi arasındaki ilişkiyi kapsamlı bir şekilde incelemektedir. Araştırmanın temel amacı, trafik kazalarının meydana geldiği kesimlerdeki yol geometrisi özelliklerini analiz ederek, bu unsurların kaza oluşumundaki etkilerini ve tasarımdan kaynaklanan sorunları belirlemektir. Çalışmada kullanılan Zonguldak ili trafik kaza verileri Zonguldak Bölge Trafik Denetleme Şube Müdürlüğü, Devrek Bölge Trafik Denetleme İstasyonu Büro Amirliği ve Emniyet Genel Müdürlüğünden elde edilen trafik kazası tespit tutanaklarından; karayolu geometrik verileri ise Karayolları 15. Bölge Müdürlüğü'nden alınan karayolu projelerinden elde edilmiştir. Çalışmada 2016 ile 2022 yılları arasındaki 7 yıllık dönemde gerçekleşmiş 941 trafik kazası kullanılmıştır. Zonguldak'taki 4 farklı devlet yolu kesimine ait yaklaşık 156 kilometre uzunluğundaki karayolu projeleri çalışma kapsamında incelenmiştir. Sonrasında kaza kesimlerine karşılık gelen yol geometrisi verileri eşleştirilerek çalışmanın temel verisi oluşturulmuştur. Yol geometrisi değişkenlerine ait temel tanımlayıcı istatistikler belirlenmiş, ardından bağımsız değişkenlerin bir arada tesiri ile oluşan etkilerin analizi için modeller oluşturulmuştur. Yol geometrisinin trafik kazalarının sıklığı ve şiddeti üzerindeki etkisi, yatay ve düşey geometrik elemanlar arasındaki eşleşmeler temel alınarak ele alınmıştır. Yatay dönemeç ile düşey dönemeç, yatay dönemeç ile boyuna eğim, teğet ile düşey dönemeç ve teğet ile boyuna eğimin beraberliğinden oluşan dört temel geometrik eşleşme, kilometre başına düşen yıllık kaza sayısı üzerindeki etkileri açısından analiz edilmiştir. Bu bağlamda, karayolu güvenliğinin artırılması amacıyla çoklu regresyon analizlerine dayalı modeller geliştirilmiş ve tasarım unsurlarının kazalar üzerindeki etkileri sayısallaştırılmıştır. Çalışmanın sonuçları, kırsal yolların geometrik özelliklerinin trafik kazalarının meydana gelmesi üzerindeki etkisini ortaya koymuştur. Yatay hat ve düşey hat geometrisinin karayolu trafik kazaları ile güçlü bir ilişkisi olduğunu kanıtlanmıştır. Kilometre başına düşen yıllık kaza sayılarına bakarak yatay dönemeçlerin, teğetlere göre; düşey dönemeçlerin boyuna eğimli kesimlere göre daha riskli olduğu belirlenmiştir. Kilometre başına düşen yıllık kaza sayısının en yüksek olduğu ve en riskli kesimin yatay dönemeç ve düşey dönemecin bir arada bulunduğu kesim olduğu belirlenmiştir. Yapılan çoklu regresyon analizleri sonucunda 4 farklı eşleşmeye ait bağımsız değişkenler ile kaza sayılarının ilişkileri belirlenerek modeller oluşturulmuştur. Böylece önemli yol kesimlerinde kazaları artıran değişkenler belirlenmiş ve elde edilen bulgulardan hem mevcut yolların güvenliğinin artırılmasında hem de yeni yolların planlanmasında kullanılabilecek sayısal sonuçlar sunulmuştur. Bu çalışma, literatürde eksikliği hissedilen kapsamlı bir veriye dayalı sayısal modeller sunmakta, yol geometrisinin kazalar üzerindeki etkisini anlamaya yönelik özgün bir katkı sağlamaktadır. Sahadan toplanan gerçek verilerin analizi yol güvenliği çalışmalarında somut, yerel ve etkili çözümler sunarak trafik kazalarının meydana geldiği koşulların ve nedenlerinin daha iyi anlaşılmasını sağlar. Bu nedenle bu çalışmada kullanılan veriler ve uygulanan yöntemlerle elde edilen sonuçların değerli olduğu düşünülmektedir. Akademik açıdan olduğu kadar, mühendislik uygulamaları için de fayda sağlaması beklenen bu çalışmanın, karar vericilere ve yol güvenliği uzmanlarına katkı sunabilecek bir kaynak olması düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
This study comprehensively examines the relationship between fatal and injury traffic accidents and road geometry on rural highways in Zonguldak Province between 2016 and 2022. The primary aim of the research is to analyze the geometric features of roads at accident-prone sections to determine the impact of these factors on accident occurrence and to identify design-related issues. The traffic accident data used in the study were obtained from traffic accident reports provided by the Zonguldak Regional Traffic Inspection Branch Office, Devrek Regional Traffic Inspection Station Office, and the General Directorate of Security. Road geometric data were derived from highway projects acquired from the 15th Regional Directorate of Highways. The study utilized data 941 traffic accidents that occurred over a 7-year period between 2016 and 2022. Approximately 156 kilometers of highway projects related to four different state road segments in the vicinity of Zonguldak were analyzed as part of the study. Subsequently, the road geometric data corresponding to the accident segments were matched to form the core dataset of this study. The basic descriptive statistics of the road geometry variables have been determined, and models have been developed to analyze the effects arising from the combined influence of independent variables. The impact of road geometry on the frequency and severity of traffic accidents was examined based on combinations of horizontal and vertical geometric elements. Four primary geometric combinations were analyzed in terms of their effects on the annual number of accidents per kilometer: horizontal curve and vertical curve, horizontal curve and longitudinal grade, horizontal alignment and vertical curve, and horizontal alignment and longitudinal grade. In this context, models based on multiple regression analyses were developed to enhance the effects of design elements on accidents were quantified. The results of the study revealed the impact of road geometric features on the likelihood of traffic accidents. It was proven that horizontal and vertical alignments have a strong relationship with highway traffic accidents. By examining the number of accidents per kilometres, it was determined that horizontal curves are riskier than horizontal alignments, and vertical curves are riskier than sections with longitudinal grades. The section where horizontal and vertical curves coexist was identified as the most hazardous, with the highest annual accident rate of 9.2 accidents per kilometres. Multiple regression analyses established the relationships between the independent variables of the four different combinations and the number of accidents, leading to the development of predictive models. These findings identified the variables contributing to accidents in critical road segments and provided numerical insights that can be utilized to enhance the safety of existing roads and inform the planning of new roadways. This study offers numerical models based on a comprehensive dataset, addressing a gap in the literature and providing a unique contribution to understanding the impact of road geometry on accidents. The analysis of real-world data collected from the field delivers concrete, localized, and effective solutions for road safety studies, enabling a better understanding of the conditions and causes of traffic accidents. Therefore, the data and methods used in this study, as well as the results obtained, are considered valuable. This study is expected to provide practical benefits for engineering applications in addition to its academic significance and is intended to serve as a resource for decision-makers and road safety experts.
Benzer Tezler
- Tarımsal kooperatiflerdeki kadınların kooperatif-ortak ilişkileri açısından incelenmesi: Kahramanmaraş ili örneği
Examination of women in agricultural cooperatives in terms of cooperative-partner relations: Kahramanmaraş province example
DUYGU AVCI ÖKSÜZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
ZiraatKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MÜCAHİT PAKSOY
- Kentlerde yaşayan kadınlarda suç mağduru olma korkusu üzerine nitel bir çalışma
Fear of crime among women who live in cities above qualititive study
BEGÜM ÇARDAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
SosyolojiKara Harp Okulu KomutanlığıGüvenlik Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ASLIHAN ÖĞÜN BOYACIOĞLU
- Pehlevi Dönemi kadın modernleşmesi (1921-1979)
Women modernization of Pahlavi Era (1921-1979)
ELİF ÇEVİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
SosyolojiHacettepe ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HULUSİ LEKESİZ