İslamcıların milliyetçilik fikrine bakışı: Haksöz Dergisi örneği
Islamists' view of the idea of nationalism: The case of Haksöz Magazine
- Tez No: 931731
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AHMET İŞLER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bitlis Eren Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 121
Özet
Milliyetçilik, modern dönemde ulus-devletlerin ve toplumsal kimliklerin oluşumunda önemli bir ideoloji olarak öne çıkmıştır. Fransız Devrimi sonrası şekillenen bu ideoloji, ulusal egemenlik, bağımsızlık ve kimlik kavramlarına dayanır. Modernite ile bağlantılı olarak, milliyetçilik farklı düşünce akımlarından etkilenmiştir. Neo-Klasisizm ve Romantizm gibi felsefi hareketler, milliyetçiliğin teorik altyapısını oluştururken, ekonomik ve toplumsal dinamikler de bu ideolojinin yayılmasında rol oynamıştır. Milliyetçilik, tarihsel süreç içerisinde kapitalizm, sosyalizm ve liberalizm gibi diğer ideolojilerle karşılıklı etkileşim içinde olmuştur. Marksist yaklaşımlar, milliyetçiliği burjuva sınıfının bir aracı olarak değerlendirirken, liberal yaklaşımlar, milliyetçiliği küresel düzene geçişte bir ara aşama olarak görmüştür. Anthony D. Smith ve Benedict Anderson gibi düşünürler, milliyetçiliğin hem tarihsel hem de hayali boyutlarına vurgu yaparak, bu ideolojinin modern toplumlar üzerindeki etkilerini farklı perspektiflerden analiz etmişlerdir. Milliyetçilik, hem özgürleştirici hem de baskıcı etkiler yaratabilecek çok yönlü bir ideolojidir. Bir yandan bireylere ve uluslara bağımsızlık vaat ederken, diğer yandan çatışmalara ve itaat mekanizmalarına zemin hazırlayabilir. Fransız Devrimi'nden sonra, ulusal egemenlik kavramı Avrupa'da yayılmış ve milliyetçilik ideolojisi hızla büyüyen ulus-devletlerin inşasında merkezi bir rol oynamıştır. Özellikle 19. yüzyılda sanayileşme, kentleşme ve ekonomik değişimler, milliyetçiliğin yaygınlaşmasını hızlandırmıştır. Modernleşme süreçleri, toplumsal kimlik ve kolektif bilinç yaratımında milliyetçiliği önemli bir araç haline getirmiştir. Buna karşın, milliyetçiliğin farklı türleri arasında belirgin ideolojik ve pratik ayrımlar oluşmuştur. Haksöz Dergisi'nin, Türkiye'deki milliyetçi ideolojileri de tenkit eden, Türk milliyetçiliğinin İslami değerlerle bağdaşmayan yönlerini ve Türkiye'deki İslamcı-milliyetçi sentez arayışlarını ortaya koyan ve temel eleştirisini Kemalizm ve Laiklik ilişkisi üzerine konumlandıran bir anlayışı olduğu ifade edilebilir.
Özet (Çeviri)
Nationalism has emerged as a significant ideology in the formation of nation-states and social identities in the modern era. This ideology, shaped in the aftermath of the French Revolution, is rooted in the concepts of national sovereignty, independence, and identity. Inconnection with modernity, nationalism has been influenced by various intellectual movements. Philosophical current ssuch as Neo-Classicism and Romanticism provided the theoretical framework for nationalism, while economic and social Dynamics played a role in its dissemination. Through out history, nationalism has interacted with other ideologies such as capitalism, socialism, and liberalism. Marxist perspectives regard nationalism as a tool of the bourgeoisie, while liberal approaches view it as a transitional phase toward a global order. Thinkers like Anthony D. Smith and Benedict Anderson have analyzed nationalism from different perspectives, emphasizing both its historical and imagined dimensions, and its impact on modern societies. Nationalism is a multifaceted ideology capable of producing both liberating and oppressive effects. On the one hand, it promises independence to individuals and nations, while on the other, it can pave the way for conflicts and mechanisms of subjugation. After the French Revolution, the concept of national sovereignty spread across Europe, playing a central role in the construction of rapidly emerging nation-states. In particular, the industrialization, urbanization, and economic transformations of the 19th century accelerated the spread of nationalism. Modernization processes made nationalism an essential tool for creating social identity and collective consciousness. However, significant ideological and practical distinction shave emerged among the various forms of nationalism. Haksöz Magazine is noted for its critical stance toward nationalist ideologies in Turkey. It high lights the incompatibility between Turkish nationalism and Islamic values while examining the efforts to synthesize Islamism and nationalism in Turkey. The magazine's central critique is positioned on the relationship between Kemalism and secularism.
Benzer Tezler
- Türkiye'de İslamcılık akımının Kürt sorununa yaklaşımı (1980-2002)
The approach of Islamism to the Kurdish question in Turkey (1980-2002)
ABDÜL SAMET ÇELİKÇİ
Doktora
Türkçe
2020
Siyasal Bilimlerİstanbul ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EDİP ASAF BEKÂROĞLU
- Nation and nationalism according to Islamists during second constitutional period, A case study: Sirat-i Müstakim-Sebilürreşad
II. Meşrutiyet dönemi'nde İslamcılara göre millet ve milliyetçilik, bir örnek çalışma: Sırat-ı Müstakim-Sebilürreşad
ŞENOL GÜNDOĞDU
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
Tarihİhsan Doğramacı Bilkent ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZER ERGENÇ
- Birinci kuşak İslamcıların milliyetçiliğe bakışı
Overview of first generation İslamists to nationalism
MUSTAFA ŞAHİN
Yüksek Lisans
İngilizce
2015
SosyolojiAfyon Kocatepe ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KENAN ÇAĞAN
- 1980 sonrası Türkiye'de İslamcılık
Islamism in Turkey after 1980
MUSTAFA KAPLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Siyasal BilimlerDumlupınar ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SELAMİ ERDOĞAN
- Cumhuriyetin modernleşme ideolojisi ve bir muhalefet söylemi olarak İslâmi gelenek: 1923-1960 dönemi
Modernization ideology of the Turkish republic and the İslamic tradition as the opposition discourses (1923-1960 period)
HASAN ŞEN