Ayçiçeği ekim alanlarında sorun olan yabancı ot türlerinin belirlenmesi, Chenopodıum album L., Sınapıs arvensıs L. ve Xanthıum strumarıum L.'un ımazamox'a karşı dayanıklılığının tespit edilmesi
Identification of problematic weed species in sunflower cultivation areas and determination of Chenopodıum album L., Sınapıs arvensıs L. and Xanthıum strumarıum L.. resistance to imazamox
- Tez No: 931790
- Danışmanlar: PROF. DR. HÜSREV MENNAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bitki Koruma Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 146
Özet
Türkiye, dünyada önemli bir ayçiçeği üreticisi ve tüketicisidir. Ayçiçeği, özellikle Marmara, Akdeniz ve İç Anadolu bölgelerinde yetişmekte olup, yerli üretim ve ihracat ülke ekonomisi için önemli gelir kaynakları oluşturmaktadır. Bu çalışmanın amacı, Trakya, İç Anadolu ve Karadeniz Bölgeleri'ndeki ayçiçeği ekim alanlarında sorun olan yabancı ot türlerini tespit etmek ve Chenopodium album L., Sinapis arvensis L ve Xanthium strumarium L. türlerinin imazamox'a karşı dayanıklılığını incelemektir. Bu amaçla ayçiçeği ekim alanlarında toplamda 320 örnekleme noktasında surveyler yapılmıştır. Survey sonuçlarında 35 farklı familyaya ait 80 yabancı ot türü tespit edilmiştir. Trakya Bölgesi'nde en fazla problem oluşturan türler rastlama sıklığına göre S. arvensis (%63.07), Cirsium arvense (L.) Scop. (%62.75), Datura stramonium L. (%62.21), X. strumarium (%59.50) ve C. album (%54.46) yer almaktadır. İç Anadolu Bölgesi'nde ise Amaranthus retroflexus L. (%37.36), C. arvense (%40.13), C. album (%34.33), Convolvulus arvensis L. (%35.17) ve X. strumarium (%36.33) yaygın türler arasında bulunmuştur. Karadeniz Bölgesi'nde ise Xanthium spinosum L. (%50.23), A. retroflexus (%49.23), C. album (%44.47) ve C. arvense (%39.72) en sık rastlanan türlerdir. Moss tarama testi sonucunda 388 biotipten (104 S. arvensis, 137 X. strumarium ve 147 C. album) dayanıklılık şüphesi taşıyan 52 popülasyon (7 S. arvensis, 27 C. album ve 18 X. strumarium) ileri dayanıklılık testlerine tabi tutulmuştur. Çalışma kapsamında 15 biotipin imazamox'a karşı dayanıklı olduğu belirlenmiştir. Dayanıklılık en yaygın olarak Trakya Bölgesinden toplanan popülasyonlardan elde edilmiştir. C. album Edirne il ve ilçelerine ait popülasyonların dayanıklılık katsayıları 2.43-2.55 arasında, Samsun il ve ilçelerinde 3.33-3.53 arasında, Tekirdağ il ve ilçelerinde 2.42-8.01 arasında, S. arvensis Kırklareli-Babaeski ilçesi popülasyonların imazamox aktif maddeli herbisite karşı dayanıklılık katsayısı 2.19-2.54 arasında, X. strumarium Tekirdağ il ve ilçelerine ait popülasyonların dayanıklılık katsayısı 3.72, Kırklareli popülasyonlarında 4.23, Edirne il ve ilçelerinde ise 2.71-4.87 arasında değişiklik gösterdiği tespit edilmiştir. Bu bulgular, imazamox'a karşı yabancı otların dayanıklılığının bölgesel farklılıklar gösterdiğini ortaya koymaktadır.
Özet (Çeviri)
Turkey is one of the world's leading sunflower producers and consumers. Sunflower is primarily grown in the Marmara, Mediterranean, and Central Anatolia regions, contributing significantly to the national economy through domestic production and exports. This study aims to identify problematic weed species in sunflower fields across the Thrace, Central Anatolia, and Black Sea regions and to investigate the resistance of Chenopodium album L., Sinapis arvensis L. and Xanthium strumarium L. to imazamox. For this purpose, surveys were conducted at 320 sampling sites in sunflower-growing areas. A total of 80 weed species belonging to 35 different families were identified. In the Thrace Region, the most problematic species based on frequency were S. arvensis, (63.07%), Cirsium arvense (L.) Scop. (62.75%), Datura stramonium L. (62.21%), X. strumarium (59.50%), and C. album (54.46%). In Central Anatolia, the most common species were Amaranthus retroflexus L. (37.36%), C. arvense (40.13%), C. album (34.33%), Convolvulus arvensis L. (35.17%), and X. strumarium (36.33%). In the Black Sea Region, the most frequently observed species were Xanthium spinosum L. (50.23%), A. retroflexus (49.23%), C. album (44.47%), and C. arvense (39.72%). Following the Moss screening test, 52 resistant populations (7 S. arvensis, 27 C. album, and 18 X. strumarium) were identified among 388 biotypes and subjected to further resistance tests. A total of 15 biotypes were confirmed as resistant to imazamox. Resistance was most prevalent in populations collected from Thrace. Resistance ratios varied as follows: C. album (2.43-2.55 in Edirne, 3.33-3.53 in Samsun, 2.42-8.01 in Tekirdağ); S. arvensis (2.19-2.54 in Kırklareli-Babaeski); X. strumarium (3.72 in Tekirdağ, 4.23 in Kırklareli, 2.71-4.87 in Edirne). These findings indicate that weed resistance to imazamox varies regionally.
Benzer Tezler
- Çukurova Bölgesi ayçiçeğinde sorun olan yabancı ot türlerinin ve yoğunluklarının belirlenmesi ile bunlardan canavar otlarının (Orobanche spp.) agroekolojik herbisitlerle mücadele olanaklarının araştırılması
Determination of the most troublesome weed species infesting sunflower fields in Çukurova Region and investigation of opportunities for broomrapes management using agroecological herbicides
SELVİNAZ KARABACAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
ZiraatÇukurova ÜniversitesiBitki Koruma Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FEYZULLAH NEZİHİ UYGUR
- Çukurova bölgesi tarla kültürlerinde sorun olan ana zararlı yabancı ot türleri ve çimlenme biyolojilerinin araştırılması
Investigation on the noxious weed species and germination biology in the field crops of Çukurova region
SELİN TÜNK
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
ZiraatÇukurova ÜniversitesiBitki Koruma Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FEYZULLAH NEZİHİ UYGUR
- Tokat'ta domates yetiştirilen alanlarda sorun olan canavar otu türlerinin (Orobanche spp.) ve alternatif konukçularının belirlenmesi
Determination of broomrape species (Orobanche spp.) and their alternative hosts in tomato plantations in Tokat province
AYŞEGÜL ŞENTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
ZiraatGaziosmanpaşa ÜniversitesiBitki Koruma Ana Bilim Dalı
PROF.DR. İZZET KADIOĞLU
- Bitkisel yağ sanayii işletmelerinin yapısı, işleyişi, kalite uygulamaları ve karşılaştıkları pazarlama sorunları: Tekirdağ örneği
The Structure and function, quality applications and marketing problems of the vegetable oil industry management: Tekirdağ example
EVREN ÇOBAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
ZiraatTrakya ÜniversitesiTarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ÖMER AZABAĞAOĞLU