20. yüzyıl âşık edebiyatı temsilcilerinden Âşık Veysel, Âşık Şeref Taşlıova ve Âşık Murat Çobanoğlu'nun şiirlerinde metafor kullanımı
The use of metaphors in the poems of 20th-century minstrel litarature representatives Âşık Veysel, Âşık Şeref Taşlıova and Âşık Murat Çobanoğlu
- Tez No: 932338
- Danışmanlar: PROF. DR. İSA ÖZKAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Halk Bilimi (Folklor), Türk Dili ve Edebiyatı, Folklore, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Halk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 614
Özet
Türk Edebiyatının en önemli ve özgün kollarından biri olan Âşık Edebiyatı, sözlü gelenek içerisinde ortaya çıkmış ve inkişaf etmiştir. Âşıklar, geçmişten günümüze uzanan bir köprü kurarak kültürel belleğin korunmasına ve nesilden nesile aktarılmasına çok önemli katkılarda bulunmuşlardır. İnsanı ve toplumu ilgilendiren hemen her konuda yazdıkları eserler, Türklerin bütün geleneksel değerlerini yansıtması açısından oldukça değerlidir. Metaforlar, âşık şiirinde bazen soyut kavramları somutlaştırmak bazen okuyucunun zihninde canlı imgeler yaratmak bazen de anlatımı güçlendirmek ve ona estetik değer katmak adına sıklıkla başvurulan güçlü bir benzetme aracıdır. Bu çalışmanın temel amacı, metaforları klasik ve çağdaş teorilere göre değerlendirmek, bu teorilerin birbirinden ayrılan ve benzeşen taraflarını bulmak, elde edilecek verilerle birlikte 20. yüzyılda eser veren Âşık Veysel, Âşık Şeref Taşlıova ve Âşık Murat Çobanoğlu'nun seçilen şiirlerindeki dilsel ve kavramsal metaforları tespit etmektir. Tespit edilen kavramsal metaforlar incelenirken metaforları meydana getiren kaynak ve hedef alanlardaki kavramlar benzetme ilişkileri ile birlikte açıklanacaktır. Ayrıca şiirlerdeki dilsel metaforlar da tespit edilecek, kavramların kendi kavram alanı dışına çıkarak hangi kavram veya kavramları ihtiva ettiği ortaya konulacak ve metaforun niteliği ve estetik kalitesi daha belirgin bir şekilde anlaşılacaktır.
Özet (Çeviri)
One of the most significant and unique branches of Turkish literature, Âşık (Minstrel) Literature, emerged and developed within the oral tradition. Minstrels have served as a bridge between the past and present, making significant contributions to the preservation of cultural memory and its transmission across generations. Their works, which address nearly every aspect of human life and society, are highly valuable as they reflect all the traditional values of the Turks. In Âşık (Minstrel) poetry, metaphors are frequently employed as a powerful means of comparison to concretize abstract concepts, create vivid imagery in the reader's mind, enhance expression, and add aesthetic value. The primary aim of this study is to evaluate metaphors according to classical and contemporary theories, identify the similarities and differences between these theoretical approaches, and analyze the linguistic and conceptual metaphors in selected poems by Âşık Veysel, Âşık Şeref Taşlıova, and Âşık Murat Çobanoğlu, who produced works in the 20th century. In examining conceptual metaphors, the concepts that form the source and target fields will be explained along with their analogical relationships. Additionally, linguistic metaphors in the poems will be identified, and it will be determined how concepts extend beyond their original conceptual domain and which new concepts they encompass. Thus, the nature and aesthetic quality of metaphors will be understood more clearly.
Benzer Tezler
- Malatyalı Aşık Birfani (Hayatı, sanatı ve şiirleri)
Malatyali Aşık Birfani (His life, art and poems)
MAHMUT ERCİL
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Türk Dili ve EdebiyatıFırat ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
PROF. DR. ESMA ŞİMŞEK
- Âşık Veysel'in şiirleri üzerine ontolojik bir inceleme
An ontological study of minstrel Veysel's poems
ŞENEL VURAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Halk Bilimi (Folklor)Gaziantep ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BEHİYE KÖKSEL
- Millî kültür taşıyıcılığında usta malı çalıp söyleme geleneği temsilcisi olarak Âşık Veysel
Âşık Veysel as an agent of the masters' repertory performer in the transmission of national culture
ERAY CÖMERT
Doktora
Türkçe
2017
Halk Bilimi (Folklor)İstanbul Teknik ÜniversitesiMüzikoloji ve Müzik Teorisi Ana Bilim Dalı
PROF. SONGÜL KARAHASANOĞLU
ÖĞR. GÖR. SÜLEYMAN ŞENEL
- Aşık Deryami'nin şiirlerindeki Türk halk kültürü unsurları
The elements of Turkish folk culture of Aşık Deryami's poems
ERCAN DEMİRCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Türk Dili ve EdebiyatıSakarya ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. EROL EROĞLU
- Değerler eğitimi açısından Aşık Yaşar Reyhani'nin şiirlerinin incelenmesi
Analysis of Aşık Yaşar Reyhani's poems on the theme of homelandin terms of values education
ŞULE AY
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Halk Bilimi (Folklor)Fırat ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ESMA ŞİMŞEK