Duyuşsal farkındalık ve iletişim becerileri kazandırmaya yönelik ekstra programın geliştirilmesi, uygulanması ve etkililiğinin değerlendirilmesi
Development, implementation and effectiveness evaluation of the extra curriculum to enhance emotional awareness and communication skills
- Tez No: 932912
- Danışmanlar: PROF. DR. HARUN ŞAHİN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Programları ve Öğretim Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 232
Özet
21. yüzyıl eğitim sistemlerinde bireylerin duygusal, sosyal ve iletişim becerileri, akademik başarı kadar önemli bir hale gelmiştir. Bu doğrultuda, bireylerin çok yönlü gelişimini destekleyen programların tasarlanıp uygulanması, eğitimdeki eksiklikleri gidermede önemli bir adım olarak değerlendirilmektedir. Bu araştırmanın amacı, ortaokul öğrencilerinin mevcut resmi öğretim programlarında yeterince ele alınmayan duyuşsal alandaki ihtiyaçlarını belirlemek, bu ihtiyaçlara yönelik bir ekstra program geliştirmek ve programın etkililiğini değerlendirmektir. Araştırma, eylem araştırması yöntemi çerçevesinde iki aşamada gerçekleştirilmiştir. İlk aşamada, ortaokul öğrencilerinin duyuşsal farkındalık ve iletişim becerilerini geliştirmeye yönelik bir program tasarlanmıştır. İkinci aşamada ise, programın etkililiğini ölçmek amacıyla ön test-son test kontrol gruplu deneysel desen kullanılarak uygulama süreci yürütülmüştür. Program tasarımı sürecinde, ihtiyaç analizi aşamasında geniş katılım sağlanması amaçlanmış ve bu kapsamda hem uygulama okulundaki eğitim personelinin hem de öğrenci velilerinin görüşlerine başvurulmuştur. Bu doğrultuda, öncelikle okul personeliyle bireysel görüşmeler yapılmış (n=18), ardından çalışmaya gönüllü katılan velilere anket formları uygulanmıştır (n=126). Bu süreç, programın tasarımında farklı paydaşların bakış açılarının dikkate alınmasını sağlayarak, öğrencilerin duyuşsal farkındalık ve iletişim becerileri alanındaki gereksinimlerinin daha kapsamlı bir şekilde belirlenmesine olanak tanımıştır. Araştırma, Antalya ili Aksu ilçesinde bulunan bir ortaokulda 5. sınıf öğrencileri ile yürütülmüştür. Geliştirilen ekstra program, deney grubuna (n=21) uygulanırken, kontrol grubuna (n=21) herhangi bir müdahalede bulunulmamıştır. Programın etkileri, ön test-son test modeli kullanılarak istatistiksel analizlerle değerlendirilmiştir. Programın etkililiğini değerlendirmek amacıyla, geçerlik ve güvenirlik çalışmaları yapılmış olan 'Duyuşsal Farkındalık Ölçeği' ve 'İletişim Becerileri Ölçeği' uygulanmıştır. Ayrıca, uygulayıcı öğretmenin yapılandırılmamış gözlem notları, ders öğretmenlerinin yapılandırılmış gözlem formları ve velilerle gerçekleştirilen yarı yapılandırılmış odak grup oturumlarından elde edilen nitel veriler, çalışmanın daha kapsamlı bir analizini sağlamıştır. Bu çok yönlü veri toplama süreci, programın öğrenciler üzerindeki etkilerini hem nicel hem de nitel yöntemlerle değerlendirmeye olanak tanımıştır. Araştırma sonuçları, geliştirilen ekstra programın öğrencilerin duygusal farkındalık düzeylerini artırdığını, etkin dinleme ve empati becerilerini geliştirdiğini ortaya koymaktadır. Ayrıca, öğrencilerin sosyal ilişkilerinde olumlu değişimler görülmüş, özgüvenlerinde belirgin bir artış sağlanmış ve iletişim becerilerinde istatistiksel olarak anlamlı bir ilerleme elde edilmiştir. Nitel bulgular, velilerin ve öğretmenlerin öğrencilerin gelişim sürecindeki olumlu etkileri sıklıkla vurguladığını göstermektedir. Özellikle öğretmenlerin program sürecinde gözlemlediği duygusal ve sosyal kazanımlar, eğitimin yalnızca akademik bilgi aktarmanın ötesinde, bireylerin duygusal ve sosyal gelişimini destekleyici bir yapıya sahip olması gerektiğini göstermektedir.
Özet (Çeviri)
In 21st-century education systems, individuals' emotional, social, and communication skills have become as crucial as academic success. In this context, designing and implementing curricula that support the multifaceted development of individuals is considered a significant step toward addressing deficiencies in education. This research aims to identify the emotional needs of secondary school students that are not sufficiently addressed within the existing official curriculum, develop an additional curriculum to meet these needs and evaluate its effectiveness. The study was conducted in two phases using the action research method. In the first phase, a curriculum was designed to enhance secondary school students' emotional awareness and communication skills. In the second phase, the implementation process was carried out using a pre-test-post-test control group experimental design to assess the effectiveness of the curriculum. Broad participation was sought in the needs analysis stage during the curriculum design. To achieve this, feedback was gathered from the educational staff working in the implementation school and the students' parents. In this context, individual interviews were initially conducted with school personnel (n=18), followed by administering parent survey forms to volunteers who agreed to participate in the study (n=126). This approach incorporated multiple stakeholders' perspectives into the curriculum design, enabling a more comprehensive identification of students' emotional awareness and communication skills needs. The study was conducted with 5th-grade students in a secondary school in the Aksu district of Antalya. The developed extra curriculum was implemented with the experimental group (n=21), while no intervention was applied to the control group (n=21). The effects of the curriculum were evaluated through statistical analyses using the pre-test-post-test model. To assess the effectiveness of the curriculum, the Emotional Awareness Scale and the Communication Skills Scale, both of which have undergone validity and reliability testing, were utilized. Additionally, qualitative data were collected through unstructured observation notes from the implementing teacher, structured observation forms from course teachers, and semi-structured focus group discussions with parents. This multifaceted data collection approach facilitated a comprehensive evaluation of the curriculum's effects on students through quantitative and qualitative methods. The research findings indicate that the developed extra curriculum enhanced students' emotional awareness levels and improved their active listening and empathy skills. Furthermore, positive changes were observed in students' social relationships, a significant increase in their self-confidence was achieved, and a statistically meaningful improvement was recorded in their communication skills. Qualitative findings suggest that parents and teachers frequently emphasize the positive impact of the curriculum on students' developmental processes. In particular, the emotional and social gains observed by teachers during the curriculum implementation process underscore the necessity of an education system that provides academic content and fosters individuals' emotional and social development.
Benzer Tezler
- Çokkültürlü eğitim programlarının tasarlanmasına ilişkin öğretim elemanı görüşlerinin incelenmesi
Examining faculty's opinions regarding multicultural curriculum design
NEVCAN DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimEge ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. BÜNYAMİN YURDAKUL
- The relationship between EFL learners' awareness of idiomatic expressions and their perceptions of intercultural competence
Yabancı dil olarak İngilizce öğrenenlerin deyimsel ifadelere ilişkin farkındalıkları ile kültürlerarası yeterlilik algıları arasındaki ilişki
İLAYDA NUR AYHAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2025
Eğitim ve Öğretimİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLAY KIRAY
- Okulöncesinde çocuklar için felsefe (P4C) uygulamalarının öğretmen ve akademisyen görüşlerine göre değerlendirilmesi
Evaluation of philosophy (P4C) applications for preschool children according to teachers and academics opinions
ESRA DUYGU ERKOL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimAydın Adnan Menderes ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BESTE DİNÇER
- Bilinçli farkındalık temelli bilişsel terapiye dayalı grupla psikolojik danışma uygulamasının üniversite öğrencilerinin sosyal anksiyete düzeyleri üzerindeki etkisinin incelenmesi: Karma bir araştırma
Examining the effect of group counseling practice based on mindfulness-based cognitive therapy on the social anxiety levels of university students: A mixed research
VEDAT BAKIR
Doktora
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BÜLENT DİLMAÇ
- Yaratıcı drama dersinin sınıf öğretmeni adaylarının sosyal becerilerine etkisi
The effect of creative drama on preservice primary teachers' social skills
MANOLYA ŞİMŞEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Eğitim ve ÖğretimEge ÜniversitesiSınıf Öğretmenliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NEŞE ASLAN