Düzce ilinde yayılış gösteren yabani fındık tiplerinin bazı özelliklerinin belirlenmesi
Determination of some characteristics of wild hazelnut types distributed in Düzce province
- Tez No: 933036
- Danışmanlar: DOÇ. HÜSEYİN İRFAN BALIK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 112
Özet
Bu araştırma, Düzce ilinin Yığılca, Gümüşova, Cumayeri ve Akçakoca ilçelerinde doğal fındık popülasyonları ile üretici bahçelerindeki fındık tiplerinin belirlemesi ve karakterizasyonu amacıyla 2023 yılında yürütülmüştür. Araştırma sahası içerisinde surveyler yapılmış ve farklı özelliklere sahip fındık tiplerinin pomolojik ve morfolojik özellikleri belirlenmiştir. Araştırma kapsamında 126 genotipin koordinat ve lokasyon bilgileri alınmış ve arazi gözlem formuna tanımlayıcı resimleri ile birlikte kaydedilmiştir. Genotiplerin büyük bölümü tarım alanı vasfı taşımayan orman kenarı ve dere yataklarına yakın yerlerde olduğu belirlenmiştir. Genotiplerin bulundukları alanlarda bakım şartlarının sağlanamaması nedeniyle özellikle meyve özellikleri bakımından kültür çeşitlerine nazaran daha düşük performans gösterdikleri dikkati çekmektedir. Genotiplerin meyve uzunluğu 15.0-25.4 mm, meyve genişliği 14.5-28.1 mm, meyve kalınlığı, 11.8-27.6 mm, meyve iriliği 14.19-20.61 mm, meyve şekil indeksi 0.75-1.84 arasında tespit edilmiştir. Genotiplerin çoğunluğunun meyve şekli küresel, meyve tablası şekli konkav, meyve uç şekli tepesi kesik-düz olarak saptanmıştır. Genotiplerin yaprak uzunluğu 8.92-15.36 mm, yaprak genişliği 6.85-12.89 mm, yaprak sapı uzunluğu 0.5-2.68 mm arasında belirlenmiş ve yuvarlak yaprak şeklinin hakim olduğu ortaya konmuştur. Genotipler zuruf özellikleri bakımından değerlendirildiğinde %79.13'ünün meyveden uzun, %18.26'sının meyve ile eşit boyda ve %2.61'inin ise meyveden kısa zurufa sahiptir. İncelenen genotiplerin %66.09'unda zuruf yırtmaçlı, %33.91'inde ise yırtmaçsız olduğu tespit edilmiştir. Verimin temel unsurlarından çotanaktaki meyve sayısı genotiplerin %50'sinde 3 ve üzerinde belirlenmiştir. Sonuç olarak, Düzce ilinde fındık biyoçeşitliliğinin oldukça zengin olduğu ve genotiplerin incelenen özellikler bakımından oldukça geniş bir varyasyona sahip olduğu ortaya konmuştur. Bu çerçevede, yörede fındık çeşitliliğini inceleyen detaylı araştırmaların yapılması, iklim değişikliği, şehirleşme ve doğal afetler gibi sebeplerle kaybolma riskine karşı çok değerli fındık genetik kaynaklarının muhafaza altına alınması, karakterizasyonunun yapılması ve ıslah çalışmalarına entegrasyonunun büyük önem taşıdığı değerlendirilmektedir. Ayrıca, çevre şartlarına adaptasyon kabiliyeti oldukça yüksek olan genotipler arasında, özellikle meyve iriliği 20 mm ve üzerinde, yuvarlak meyve şekline sahip ve çotanaktaki meyve sayısı yüksek genotiplerin olumsuz çevre şartlarına toleranslı verimli ve kaliteli yeni fındık çeşitlerinin geliştirilmesinde önemli bir potansiyele sahip olduğu değerledirilmektedir.
Özet (Çeviri)
This study was carried out in 2023 to determine and characterize natural hazelnut populations and hazelnut types in producer orchards in Akçakoca, Cumayeri, Gümüşova and Yığılca districts of Düzce province. Surveys were conducted within the research area and pomological and morphological characteristics of hazelnut types with different characteristics were determined. Within the scope of the research, coordinate and location information of 126 genotypes were obtained and recorded on the field observation form with their descriptive pictures. It was determined that most of the genotypes were located near forest edges and stream beds, which were not agricultural areas. It is noteworthy that genotypes show lower performance compared to cultivated varieties, especially in terms of fruit characteristics, due to the lack of maintenance conditions in the areas where the genotypes are found. Nut length of the genotypes was determined as 15.0-25.4 mm, nut width as 14.5-28.1 mm, nut thickness as 11.8-27.6 mm, nut size as 14.19-20.61 mm, nut shape index as 0.75-1.84. Nut shape of the majority of the genotypes was determined as circular, nut top shape as concave, nut tip shape as truncate.The leaf length of the genotypes was determined as 8.92-15.36 mm, leaf width as 6.85-12.89 mm, petiole length as 0.5-2.68 mm and it was revealed that the round leaf shape was dominant. When the genotypes were evaluated in terms of husk characteristics, 79.13% of them had husk longer than the fruit, 18.26% had husk equal to the fruit and 2.61% had husk shorter than the fruit. It was determined that 66.09% of the genotypes examined had husk splitting and 33.91% did not have non-splitting present. The number of hazelnut husk, one of the basic elements of yield, was determined to be 3 and above in 50% of the genotypes. As a result, it was revealed that the hazelnut biodiversity in Düzce province, which was selected as the research area, is quite rich and has a wide variation in terms of the examined characteristics. In this context, it is evaluated that it is of great importance to conduct detailed research examining hazelnut diversity in the region, to preserve, characterize and integrate very valuable hazelnut genetic resources into breeding studies against the risk of loss due to reasons such as climate change, urbanization and natural disasters. In addition, among the genotypes with high adaptability to environmental conditions, especially genotypes with nut size of 20 mm and above, round nut shape and high cluster nut count are considered to have significant potential in the development of new productive and high-quality hazelnut cultivars tolerant to adverse environmental conditions.
Benzer Tezler
- Adapazarı ve Bolu orman bölge müdürlüklerindeki yabani kiraz (Prunus avium L.) populasyonlarının genetik karakterizasyonu
Genetic characterization of wild cherry (Prunus avium L.) populations in Adapazari and Bolu forestry regional directorates
BURCU UZAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
BiyolojiGebze Teknik ÜniversitesiMoleküler Biyoloji ve Genetik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YELDA ÖZDEN ÇİFTÇİ
- Aspect verbal en grec Istanbouliote: modele de description fonctionnaliste
Başlık çevirisi yok
EMİNE YAVAŞGEL
Yüksek Lisans
Fransızca
1993
Dilbilimİstanbul ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NÜKHET GÜZ
- Düzce ili ekolojik koşullarında bulunan entomopatojenik fungusların ve biyolojik etkinlikliklerinin araştırılması
Investigation of entomopathogenic fungi and their biological activities in ecological conditions of Duzce
YEŞİM KESKİN
- Bolu ve Düzce illerinin geometridae (lepidoptera) faunası üzerine araştırmalar
Investigation on the fauna geometridae (lepidoptera) in Bolu and Düzce provinces
MUSTAFA ÖZDEMİR
- Düzce yöresinde yayılış gösteren Lamiaceae familyasından iki türün (Leonurus quinquelobatus Gilib. ve Stachys thirkei C. Koch) antimikrobiyal aktiviteleri üzerine araştırmalar
The studies on antimicrobial activities of two species from the family Lamiaceae (Leonurus quinquelobatus Gilib. and Stachys thirkei C. Koch) distributed in Duzce region
DENİZ TUNALI ERKAN