Kutsal metin, episteme ve hermenötik
Sacred text, episteme and hermenutics
- Tez No: 933057
- Danışmanlar: PROF. DR. ŞEVKET YAVUZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Kutsal Metin, İlahi Kelam, Epistemik Dizge, Hermenötik, Anlam Atlası, Noematik Yaklaşım, SacredText, Divine Word, EpistemicSystem, Hermeneutics, Atlas of Meaning, Noematic Approach
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 96
Özet
Bir sistem veya yapının din olarak adlandırılabilmesi için sahip olması gereken şartlardan birisi kutsal kabul edilen“kurucu”,“ilahî”bir metnin varlığıdır. Teorik olarak; vahiy eksenli dinlerdeki kutsal metinleri oluşturan ilahi kelam, Yaratıcı ile yaratılan arasındaki diyalog sürecinin ifadesidir. Vahiy eksenli dinlerde—burada İslam—Hz. Peygamber'e yalnızca“Kur'ân”olarak gelen vahiyler, ilahî kelam olarak kabul edilir; dolayısıyla ne Hz. Peygamber'in Kur'ân'ı açıklayıcı mahiyette söyledikleri, ne de Kur'ân'ı açıklayan sahabilerin sözleri ilahî kelam olarak değerlendirilir. Herhangi bir dinin anlaşılabilmesi için de ilk akla gelen kurucu kutsal metnin anlaşılması gerekir. Diğer bir ifade ile dinin yaşanabilmesi, uygulanabilmesi ve tezahür edebilmesi için metnin“anlaşılması”bir zorunluluktur. İlkesel olarak her din mensuplarını kurtuluşa eriştirmeyi amaç edinir. Buna göre, kurtuluşa götürecek hakikat de Kur'ân'da verilidir. Bu ereğe uygun evrensel prensipler getiren kutsal metin; bazı ilke, prensip ve rotalarla uygun bir hayat inşa edebilmenin yolunu verir. Bu“yol (dîn)”un“doğru ve sahih”olarak anlaşılması ve yorumlanması kurtuluş / hidayet pusulasının anahtarıdır. Tarihsel olarak; ilahî kelam, başlatıcı-tebliğci prototipler tarafından ilk alındığında taze ve canlı iken; insana, hayata ve tarihe aktarıldığında ilk tarihsel tecrübenin canlılığını koruyamaz hale gelebilmektedir. İlk tarihsel ve teolojik tecrübenin zayıflamaya başlaması anlam ve anlamlandırma dinamik ve süreçlerini de derinden radikal olarak etkileyebilmektedir. Metnin anlamının yanlış anlaşılması insan, toplum, kültür ve medeniyet hayatında büyük hataların oluşmasına yol açabilmektedir. Dini doğru anlamak ve sahih anlamlandırma süreçleri ile uygun anlayış inşa edebilmek—epistemik dizge—kuşkusuz kurucu kutsal metni doğru, sahih ve uygun anlamaya zorunlu olarak bağlıdır; zira“eğri cetvel ile doğru çizgi çizilemez”.
Özet (Çeviri)
One of theconditionsthat a systemorstructuremusthave in orderto be called a religion is theexistence of a“founding”,“divine”textthat is consideredsacred. Intheory; thedivineword, whichconstitutesthesacredtexts in revelation-basedreligions, is theexpression of thedialogueprocessbetweentheCreatorandthecreature. Inrevelation-basedreligions—here, Islam—revelationsthatcametotheProphet as the“Qur'ân”areconsidereddivinelyrevealedwords; hence, neitherthewords of theProphet in theaimtoexplaintheQur'ânnorthewords of thecompanionsareconsidered as divinewords. Whatmakescategories of understandingfalseandnegative; thence, some of theissuesthatcreateepistemichandicapsare as follows: Lack of methodandknowledge, presuppositions-prejudgments, individualand/orcollectivepsychologythatlegitimizeseverydayexperiences, subject-textintransitivity, etc. The main claim of thisstudy is this: Themeaning of thetext is subjecttotheepistemicsystem; therefore, theprocessesthatleadtomisunderstandingdepend on thenature of theepistemicsystem (thesystem of interpretation-meaning-understanding). Inthisstudy, noematics /“meaning/interpretation”methodologywill be used as thebasicanalysismethod. Thestudy can be framedbythefollowingmethodicalquestions: Whataretheobstaclestounderstandingthesacredtext—here, theQur'ân? Whichepistemicsystemsdeterminethemeaning/makingprocesses, dimensionsandframeworks? Whatkind of categories of understandingareneededfor a correctandauthenticunderstanding?
Benzer Tezler
- Bir kutsal metin olarak Bhagavad-Gita ve Hint kültürüne etkileri
The Bhagavat Gita as a sacret text and its effects on Indian culture
FATMA ÇOBAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
DinDokuz Eylül ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ İHSAN YİTİK
- Feminist teori bağlamında kutsal metin(ler)de kadın
Textual text(ler) in the context of the feminist theory
İSMAİL ÖZBAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
DinKocaeli ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. IŞIL ALTUN
- Apokrif ve kanonik metinler bağlamında Hıristiyanlıkta kutsal metin anlayışı
The conception of sacred text in Christianity in the context apocryphal and canonical texts
ESAT MAHMUT KARAKUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DinAkdeniz ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUHAMMET YEŞİLYURT
- Hak dini Kur'an dili adlı tefsirde bazı ayetlerin eğitim açısından değerlendirilmesi
Evaluation of some verses of the qur?an in the interpretation of hak dini Kuran dili in the frame of education
ABDULLAH AKBAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
DinSüleyman Demirel ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SAADETTİN ÖZDEMİR
- Kutsal metinlerde ve rivayetlerde Hz. Süleyman
Prophet Suleyman in holy books and rumors
EKREM YÜCEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
DinFırat ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. VELİ ATMACA