In vitro yetiştirilen salvia limbata c.a.mey'de UV-B ışınının büyüme ve gelişme üzerindeki etkisi
Effect of UV-B radiation on growth and development on in vitro grown salvia limbata c.a.mey
- Tez No: 933214
- Danışmanlar: PROF. DR. ÇİĞDEM IŞIKALAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Biyoteknoloji, Biotechnology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dicle Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Biyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Bitkisel Biyoteknoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 80
Özet
Bu tez çalışmasında, erken vejetatif büyüme (EVB) ve geç vejetatif büyüme (GVB) evresindeki Salvia limbata kültürlerinin UV-B uygulamalarına karşı verdikleri yanıtlar incelenmiştir. Bu bağlamda, iki farklı gelişim aşamasındaki kültürler, farklı sürelerde (15, 30, 45 ve 60 dk) UV-B ışınına maruz bırakıldıktan sonra tüm grupların sürgün sayısı, gövde uzunluğu, toplam fenolik ve flavonoid içeriği ile toplam antioksidan aktivite verileri değerlendirilmiştir. Uygulama gruplarına ait büyüme yanıtları, antioksidan aktivite potansiyeli, toplam fenolik ve flavonoid içerik miktarları gelişim evresi ile uygulama süresine bağlı olarak değişken bulunmuştur. Sürgün sayısı ve gövde uzunluğu bakımından Uygulama grupları ile kontrol kıyaslandığında, en iyi sonuç EVB evresinde 15 dk. UV-B uygulamasından alınmıştır. Bu grupta, eksplant başına düşen sürgün sayısı (4,7000±1,15) ile gövde uzunluğuna ait veriler (7,5750±0,43 cm.) istatistiksel olarak da önemli bulunmuştur. Sürgünlerde morfolojik gelişimin kontrolleri ile benzer bulunması ve sürgün sayısı ile gövde uzunluğu sonuçlarının da kontrollerinden yaklaşık 2.5 kat fazla olması, 15 dk.'lık uygulama süresinin büyüme ve gelişim üzerindeki olumlu etkisini açıklamaktadır. Aksine, 30 dk.'lık UV-B sürgünlerde hafif renk değişimine, yaprak ayasında genişlemeye, gövde kalınlaşmasına ve en önemlisi sürgün sayısında (2,3000±0,21) ciddi bir düşüşe neden olmuştur. Söz konusu bu duruma rağmen, bu gruba ait sürgün sayısının kontrol grubundan (1,9000±0,160) daha fazla olduğu kaydedilmiştir. 45 ve 60 dk.'lık uygulamalardan sonra her iki gruba ait sürgün sayılarının istatistiksel olarak benzer olduğu, ancak diğer gruplardan farklı olarak bu uygulama süreleri yapraklarda sararma, nekrotik lekeler, yaprak kalınlığında artış ve yaprak petiyollerinde kısalmaya neden olmuştur. GVB evresinin tüm uygulama gruplarında, gövde uzunluğuna ait veriler istatiksel olarak benzerlik göstermiştir. GVB evresinde 15 dk.'lık süre, sürgün sayısı (2,8500±0,20) ile gövde uzunluğunda (4,4350±0,13 cm.) artış sağlamış olmasına rağmen EVB evresinin aynı süresi için elde edilen sonuçlar kadar verimli bulunmamıştır. Aynı zamanda, GVB evresinde 15 dk. UV-B uygulaması yapraklarda küçülmeye ve hafif renk değişimine yol açmıştır. Kontrol grubuna kıyasla, GVB evresinde 30 dk.'lık uygulama ile eksplant başına düşen sürgün sayısında yaklaşık 1.8 kat artış, 45 dk.'lık uygulamada ise yaklaşık 2 kat artış gerçekleştiği tespit edilmiştir. Diğer uygulama sürelerinden farklı olarak, 60 dk. UV-B yapraklarda küçülme, kahverengileşme, yaprak petiollerinde kısalma ve yoğun miktarda taban kallus oluşumuna neden olmuştur. Bu tez çalışmasında uygulama gruplarına ait özütlerde toplam fenolik madde birikiminin, UV-B maruziyet süresine ve gelişim aşamasına bağlı olarak değiştiği belirlenmiştir. EVB evresinde 15 dk.'lık UV-B grubu hariç, uygulama süresinin uzamasına bağlı olarak özütlerin toplam fenolik madde miktarında bir düşüş gözlenmiştir. GVB evresinde ise 60 dk.'lık uygulama (413.73±6.14 µg GAEs/mg ekstre) dışında, sürenin uzamasına bağlı olarak toplam fenolik madde miktarındaki artış, kontrol grubundan daha düşük bulunmuştur. Bu çalışmanın sonuçları, EVB ve GVB evrelerinde kültürler ait özütlerde, toplam flavonoid miktarının uygulama süresine bağlı olarak değiştiğini göstermektedir. Kontrol grubuna (20.36±1.48 µg QEs/mg ekstre) kıyasla bu parametreye ilişkin en iyi veri, EVB evresindeki 15 ve 30 dk.'lık uygulama gruplarından (sırasıyla, 99.63±2.05; 83.42±1.79 µg QEs/mg ekstre) alınmıştır. Uygulama süresinin (45 ile 60 dk. UV-B) uzamasına bağlı olarak toplam flavonoid miktarında ciddi bir düşüş gerçekleşmesine rağmen elde edilen sonuçların kontrollerinden daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. GVB evresinde ise bitkisel özütlerdeki toplam flavonoid birikiminin uygulama süresinin uzamasına bağlı olarak düzenli bir şekilde arttığı belirlenmiştir. Bu gelişim evresindeki en fazla flavonoid birikimi 60 dk.'lık sürede (49.18±1.74 µg QEs/mg ekstre), en az birikimin ise 15 dk.'lık sürede (22.61±1.26 µg QEs/mg ekstre) gerçekleştiği belirlenmiştir. Bu tez çalışmasında, uygulama gruplarına ait bitkisel özütlerde toplam antioksidan aktivite potansiyeli, DPPH test yöntemi kullanılarak incelenmiştir. Bu amaca yönelik yapılan analizler sonucunda, kontrol ve pozitif kontrollerin derişimi arttıkça toplam antioksidan aktivite verilerinde tespit edilen artış, EVB ve GVB evrelerinin tüm uygulama gruplarında da kaydedilmiştir. Analiz sonuçları, EVB evresindeki 15 dk.'lık uygulama grubuna ilişkin toplam antioksidan aktivite potansiyelinin kontrol grubuna yakın olduğunu göstermektedir. Ancak, GVB evresindeki 60 dk. UV-B grubuna ait 100, 150 ve 200 µg/ml derişimli özütlerinde, toplam antioksidan aktivite potansiyelinin kontrol özütlerine kıyasla daha aktif olduğu kaydedilmiştir. Sonuç olarak, uygulama gruplarına ait bazı derişimlerde, antioksidan aktivite verilerinin kontrol grubuna yakın veya daha yüksek olduğu belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
In this thesis, the responses of Salvia limbata cultures in the early vegetative growth (EVB) and late vegetative growth (GVB) stages to UV-B applications were investigated. In this context, after cultures at two different developmental stages were exposed to UV-B radiation for different durations (15, 30, 45 and 60 min), shoot number, stem length, total phenolic and flavonoid content and total antioxidant activity data of the control and all treatment groups were evaluated. Growth responses, antioxidant activity potential, total phenolic and flavonoid content of the application groups were found to be variable depending on the developmental stage and application period. When the treatment groups were compared with the control in terms of shoot number and stem length, the best result was obtained from the 15 min UV-B application period in the EVB phase. In this group, the number of shoots per explant (4.7000±1.15) and the data on stem length (7.5750±0.43 cm) were found to be statistically significant. The fact that the morphological development in the shoots was similar to the controls and the shoot number and stem length results were approximately 2.5 times higher than the controls explains the positive effect of the 15-min application period on growth and development. On the contrary, 30 min. UV-B caused slight color change in shoots, leaf blade enlargement, stem thickening and most importantly a significant decrease in the number of shoots (2.3000±0.21). Despite this decrease, it was recorded that the number of shoots in this group was higher than the control group (1.9000±0.160). At the end of 45 and 60 min UV-B applications, the number of shoots in both groups was statistically similar, but unlike the other groups, these application times caused yellowing of the leaves, necrotic spots, increase in leaf thickness and shortening of leaf petioles. In all application groups of GVB stage, data on stem length showed statistically similarity. Although 15-min applied in the GVB phase increased the number of shoots (2,8500±0,20) and stem length (4,4350±0,13 cm.), it was not found to be as efficient as the results obtained for the same time of the EVB stage. At the same time, 15 min. UV-B applied at the GVB stage caused shrinkage and slight color change in the leaves. Compared to the control group, it was determined that there was an approximately 1.8-fold increase in the number of shoots per explant with 30 min application and an approximately 2-fold increase with 45 min application in the GVB stage. Unlike other application times, 60 min UV-B caused shrinkage and browning of leaves, shortening of leaf petioles and formation of intense basal callus. In this thesis study, it was determined that the total phenolic substance accumulation in the extracts of the application groups changed depending on the UV-B exposure time and developmental stage. In the EVB phase, a decrease in the total phenolic substance content of the extracts was observed due to the extension of the application time, except for the 15 min UV-B group. In the GVB phase, the increase in the total phenolic substance amount due to the extension of time was found to be lower than the control group, except for the 60 min application (413.73±6.14 µg GAEs/mg extract). The results of this study show that the amount of total flavonoids in the extracts of cultures at EVB and GVB stages changed depending on the application time. Compared to the control group (20.36±1.48 µg QEs/mg extract), the best data regarding this parameter were obtained from the 15 and 30 min application groups (respectively, 99.63±2.05; 83.42-1.79 µg QEs/mg extract) in the EVB stage. Although there was a significant decrease in the total flavonoid amount due to the extension of the application time (45 to 60 min. UV-B), the results obtained were found to be higher than the controls. In the GVB phase, it was determined that the total flavonoid accumulation in the extracts increased regularly with the extension of the application period. It was determined that the maximum flavonoid accumulation in this developmental stage occurred in the 60 min time (49.18±1.74 µg QEs/mg extract), and the minimum accumulation occurred in the 15 min time (22.61±1.26 µg QEs/mg extract). In this thesis, the total antioxidant activity potential in extracts of the application groups was investigated using the DPPH test method. As a result of the analyses carried out for this purpose, the increase detected in total antioxidant activity data as the concentration of control and positive controls increased was also recorded in all application groups of EVB and GVB stages. The analysis results show that the total antioxidant activity potential of the 15-min application group in the EVB phase is close to the control group. However, it was noted that the antioxidant activity potential was more active in the 100, 150 and 200 µg/ml concentration extracts of the 60 min UV-B group in the GVB phase compared to the control extracts. As a result, it was determined that antioxidant activity data were close to or higher than the control group in some concentrations of the extracts of the application groups.
Benzer Tezler
- In vitro koşullar altında Salvia limbata C.A. MEY. (LAMIACEAE)'nin mikroçoğaltımı ve rejenere sürgünlerde toplam fenolik-flavonoid ve antioksidan aktivitelerinin araştırılması
Micropropagation of Salvia limbata C.A. MEY. (LAMIACEAE) under in vitro conditions and investigation of total phenolic-flavonoid and antioxidant activities in regenerated shoots
FUNDA BORA BOZKUŞ
- İn vitro şartlarda üretilen Salvia hispanica L. kalluslarına elisitör uygulanmasının ardından elde edilen ekstraktların antimikrobiyal ve antikanser aktiviteleri
Antimicrobial and anti-cancer activities of extracts obtained after applying elisitor to Salvia hispanica L. callus produced in vitro conditions
ŞENOL ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
BiyoteknolojiBingöl ÜniversitesiMoleküler Biyoloji ve Genetik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FETHİ AHMET ÖZDEMİR
- Labiatae familyasına ait bazı endemik türlerin önemli bitki patojeni bakteriler üzerine antimikrobiyal etkisinin araştırılması
Investigations of antimicrobial effect of some endemic species of Labiatae family on important plant pathogenic bacteria
ŞENOL ALTUNDAĞ
- İn Vitro yetiştirilen Papever somniferum L. cv. Bolvadin-95'in (haşhaş) alkaloid profilinin araştırılması
Searching alkaloid profile of Papaver somniferum L. cv. Bolvadin-95 (Papaver somniferum) which was growing in Vitro condition
İBRAHİM ÇETİN
- İn vivo ve in vitro şartlarda yetiştirilen Pistacia lentiscus L. (sakız ağacı)'nın yağ asiti ve uçucu yağ içeriklerinin belirlenmesi
Determination of the fatty acids and essential oil compositions of lentisk (Pistacia lentiscus L.) grown in vivo and in vitro conditions
ÖMER FARUK AKDEMİR