Soft decision-making approaches for sustainable supplier selection
Sürdürülebilir tedarikçi seçimi için esnek karar verme yaklaşımları
- Tez No: 933398
- Danışmanlar: PROF. DR. BAHAR SENNAROĞLU, DOÇ. DR. SAMET MEMİŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Endüstri ve Endüstri Mühendisliği, Industrial and Industrial Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 101
Özet
Sürdürülebilir Tedarikçi Seçimi (SSS), sürdürülebilir tedarik zincirleri için karar alma sürecinde önemli bir bileşendir. Önceki çalışmalar bu hayati sorunu ele almak için çeşitli karar alma yöntemlerinden yararlanmıştır. Bu araştırmanın ilk bölümünde, sosyal, ekonomik ve çevresel faktörlere odaklanarak SSS'nin kapsamlı bir analizini gerçekleştirdik. 2018 ile 2022 arasında yayınlanmış 101 makaleyi inceledik ve bunları sistematik olarak kategorize ettik. Bulgular, bulanık, gri ve kaba karar alma yöntemleri ve genelleştirilmiş versiyonları da dahil olmak üzere hibrit yaklaşımların gerçek dünya problemlerini etkili bir şekilde çözdüğünü göstermektedir. Dahası, sonuçlar, esnek kümeler ve bulanık kümelerin hibrit versiyonları gibi gelişmiş araçların şu anda yeterince kullanılmadığını ve gelecekteki araştırmalar için fırsatlar sunduğunu göstermiştir. Çalışmanın ikinci bölümünde, esnek kümeleri ve hibrit varyasyonlarını tanıttık. Bulanık parametreli bulanık esnek matrisler (fpfs-matrisleri), bulanık nesneler ve parametreleri içeren karar alma problemlerini ele almak üzere tasarlanmış matematiksel bir araç görevi görür. 40 Esnek Karar Verme (SDM) yöntemini beş özelliğe göre sınıflandırdık: Kavramın Orijinalliği, karar modeli, matematiksel işlem, ampirik çalışma ve yöntemin parametreleri. Daha sonra, UCI Makine Öğrenmesi Veritabanından alınan 10 veri kümesi arasında Karşılaştırma Matrisi Tabanlı Bulanık Parametreli Bulanık Esnek Sınıflandırıcı (FPFS-CMC) kullanarak SDM yöntemlerinin performanslarını sıraladık ve istatistiksel olarak analiz ettik. Çalışmanın son bölümünde, ulaştırma sektörü için en uygun alternatifleri sıralamak üzere Nesnel Kriter Ağırlıklarının Entegre Belirlenmesi (IDOCRIW) ve SDM'yi entegre eden IDOCRIW-SDM yöntemini geliştirdik. Bu hibrit yöntemi İstanbul Büyükşehir Belediyesi Elektrikli Tramvay ve Tünel İşletmeleri (İETT) için Elektrikli Otobüs (EB) seçim sürecine uyguladık. IDOCRIW-SDM yöntemi ile belirlenen en iyi alternatifler, 10 kritere göre 10 alternatif arasında değerlendirilen EB_2 ve EB_5 oldu. Son olarak karar alma sürecinin tutarlı ve güvenilir kalmasını sağlamak amacıyla karşılaştırmalı bir analiz sunduk.
Özet (Çeviri)
Sustainable Supplier Selection (SSS) is a crucial component in decision-making for sustainable supply chains. Previous studies have utilized various decision-making methods to tackle this vital issue. In the first part of this research, we conducted a comprehensive analysis of SSS, focusing on social, economic, and environmental factors. We reviewed 101 articles published between 2018 and 2022 and categorized them systematically. The findings indicate that hybrid approaches, including their fuzzy, grey, and rough extensions of decision-making methods, effectively resolve real-world problems. Moreover, the results showed that advanced tools, such as soft sets and hybrid versions of fuzzy sets, are currently underutilized, presenting opportunities for future research. In the second part of the study, we introduced soft sets and their variations. Fuzzy parameterized fuzzy soft matrices (fpfs-matrices) serve as a mathematical tool designed to address decision-making challenges involving fuzzy valued objects and parameters. We classified 40 Soft Decision Making (SDM) methods according to five properties: Originality of Concept, decision model, mathematical operation, empirical study, and method's parameters. We then ranked and statistically analyzed the performances of SDM methods using the Comparison Matrix-Based Fuzzy Parameterized Fuzzy Soft Classifier (FPFS-CMC) across 10 datasets from the UCI Machine Learning Repository. In the final part of the study, we developed the IDOCRIW-SDM method, which integrates the Integrated Determination of Objective Criteria Weights (IDOCRIW) and SDM to rank the most viable alternatives for the transportation sector. We applied this framework to the Electric Bus (EB) selection process for the Istanbul Metropolitan Municipality's Electric Tram and Tunnel Enterprises (IETT). The top alternatives identified by the IDOCRIW-SDM method were EB_2 and EB_5, evaluated among 10 alternatives based on 10 criteria. Finally, we provided a comparative analysis to ensure that the decision-making process remains consistent and reliable.
Benzer Tezler
- Siyasi otoritenin olmadığı bölgelerde mülkiyet
Property in areas without political authority
CEREN CİHAN SOYSAL
Doktora
Türkçe
2025
Jeodezi ve Fotogrametriİstanbul Teknik ÜniversitesiGeomatik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN HAKAN YAVAŞOĞLU
- Ofis süreçlerinde yalın sistem tasarımı: Havalandırma veiklimlendirme sektöründe bir vaka çalışması
Lean system design in office processes: A case study inventilation and air conditioning sector
CANBERK GÜLER
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET BÜLENT DURMUŞOĞLU
- Deniz dibi tarama işleminden çıkan malzemenin değerlendirilmesi ve faydalı kullanımı
Assessment and beneficial use of the material from seabed dredging operations
NADİDE DEMİRBAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiKıyı Bilimleri ve Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET SEDAT KABDAŞLI
- Döviz kurunu belirleyen faktörler ve kur riski
Determination of foreign exchange rates and foreign exchange risk
MEHMET COŞKUN ÖZAVNİK
- Doğal ve kültürel değerlerin korunabilmesi için turizm potansiyelinin belirlenmesinde bir yöntem yaklaşımı ve Kastamonu ili kıyı bölgesi ve yakın çevresinde uygulanması
An approach to developing a methodology to explore the touristic potential considering natural and cultural conservation and its implementation at the coastal zone of the Kastamonu province and its near environs
SEDAT KALEM
Doktora
Türkçe
2001
Peyzaj MimarlığıAnkara ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAYRAN ÇELEM