Morphological processing in patients with obsessive-compulsive disorder
Obsesif-kompulsif bozukluk tanılı hastalarda biçimbilimsel işlemleme
- Tez No: 933575
- Danışmanlar: PROF. DR. BİLAL KIRKICI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İngiliz Dili Öğretimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 143
Özet
Bu çalışma, Obsesif-Kompulsif Bozukluğu (OKB) olan bireylerin görsel sözcük tanıma sırasında çekimlenmiş ve türetilmiş sözcükleri nasıl işlediğini incelemektedir. Çalışmanın ikinci amacı, OKB'de görülen biçimbilimsel işleme farklılıklarının ardında yatan prosedürel bellek (procedural memory) eksikliklerinin rolünü belirlemektir. Ullman'ın Deklaratif/Prosedürel (Declarative/Procedural – DP) Bellek Modeli temel alınarak yürütülen bu çalışmada, prosedürel bellek ile ilişkilendirilen frontostriatal devrelerdeki bozulmaların kural tabanlı biçimbilimsel ayrıştırmayı nasıl etkilediği incelenirken, bildirimsel belleği destekleyen medial temporal lob yapılarına dair işlevselliğin korunduğu varsayılmıştır. Çalışmaya OKB tanısı almış 36 birey ve 36 sağlıklı kontrol katılmıştır. Katılımcılar, maskeleme yönteminin kullanıldığı sözcüksel karar verme görevi aracılığıyla, Türkçedeki çekimlenmiş fiillerin ve türetilmiş isimlerin işlenmesi açısından değerlendirilmiştir. Sonuçlar, OKB grubunda çekimlenmiş sözcüklerin işlenmesinin seçici olarak bozulduğunu göstermiştir. OKB tanılı bireyler, türetilmiş sözcükleri sağlıklı kontrollerle benzer şekilde işlerken, çekimsel biçimbilgisinin işlenmesine yönelik duyarlılıklarının istatistiksel olarak anlamlı düzeyde azaldığı gözlemlenmiştir. Bu bulgu, OKB'li bireylerin telafi edici bir strateji olarak bildirimsel belleğe daha fazla dayandığını göstermektedir. Buna karşılık, sağlıklı kontrol grubu hem çekimlenmiş hem de türetilmiş sözcüklerde otomatik biçimbilimsel ayrıştırma gerçekleştirmiştir. Elde edilen bulgular, OKB'de prosedürel bellek eksiklikleri nedeniyle yalnızca çekimlenmiş biçimbirimlerin işlenmesinde seçici bir bozulma olduğunu göstermektedir. Bununla birlikte, deklaratif belleğe dayalı tam sözcük depolama mekanizmalarının OKB grubunda sağlam kaldığı gözlemlenmiştir. Bu çalışma, OKB'de dilsel güçlüklerin nörobiyolojik temellerine ışık tutarak, biçimbilimsel işlemenin prosedürel bellek işlev bozukluklarıyla bağlantılı olduğunu ortaya koymaktadır. Bu bulgular, dilin daha geniş çaplı bilişsel bozuklukların bir göstergesi olarak önemini vurgulamakta ve bilişsel rehabilitasyon ile dil odaklı terapiye yönelik tedavi yaklaşımları için potansiyel çıkarımlara işaret etmektedir.
Özet (Çeviri)
The present study examines how individuals with Obsessive-Compulsive Disorder (OCD) process inflected and derived words during visual word recognition. A second aim is to determine whether procedural memory deficits contribute to differences in morphological processing in OCD. Grounded in Ullman's declarative/procedural (DP) memory model, this study explores how impairments in frontostriatal circuits—associated with procedural memory—affect rule-based morphological decomposition, while medial temporal lobe structures supporting declarative memory remain intact. 36 individuals diagnosed with OCD and 36 healthy controls were tested through a lexical decision task using masked priming paradigm in terms of their processing of Turkish inflected verbs and derived nouns. The results showed that the processing of inflected words in the OCD group was selectively impaired. Patients with OCD demonstrated a statistically significant decreased sensitivity to inflectional morphology although the processing of derived words remained intact – indicating a reliance on declarative memory as a compensatory route. Control group displayed automatic decomposition for both inflected and derived words. These findings provide empirical evidence that morphological decomposition mechanisms are selectively impaired due to the procedural memory deficits in OCD only for the inflected morphological items. In spite of this impairment, the functioning of the declarative-memory dependent whole-word storage mechanisms remained intact in the OCD group. This study provides insights into the neurobiological bases of language difficulties in OCD by connecting morphological processing to the procedural memory dysfunctions. These findings highlight the significance of language as an indicator of broader cognitive impairments, with possible ramifications for treatment strategies aimed at cognitive rehabilitation and language-oriented therapy.
Benzer Tezler
- Kronik böbrek hastalığı ve diyabet için elektrokardiyogram üzerinden iyonik konsantrasyon tahmini
Ionic concentration estimation from electrocardiogram for chronic kidney disease and diabetes
SEBAHATTİN BABUR
Doktora
Türkçe
2024
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolSakarya ÜniversitesiElektrik-Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET RECEP BOZKURT
DR. ÖĞR. ÜYESİ SANAM MOGHADDAMNIA
- Beyin anevrizmalarında görüntü işleme ve derin öğrenme yöntemi ile kanamaların tespitinin geliştirilmesi
Improving the detection of hemorrhages with image processing and deep learning method in brain aneurysms
MELTEM YAVUZ ÇELİKDEMİR
Doktora
Türkçe
2024
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiFırat ÜniversitesiElektrik-Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYHAN AKBAL
- Onkolojik amaçlı pozitron emisyon tomografisi/bilgisayarlı tomografi yapılan hastalarda, makine öğrenimi yöntemiyle malign/benign lezyonların ayırıcı tanısı
Differential diagnosis of malign/benign lesions using machine learning method in patients who had positron emission tomography/computed tomography for oncological purposes
AYKUT HASBEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
BiyomühendislikSivas Cumhuriyet ÜniversitesiBiyomühendislik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHTAP ERŞAN
DR. ÖĞR. ÜYESİ EMRE GÖRGÜN
- Segmentation of brain region of MRI's and omparisons between autistic and healthy adolescent
MRI görüntülerde beyin bölgelerinin çıkarılması ve otistik ve sağlıklı ergenlerin karşılaştırılması
JALE BEKTAŞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2010
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolÇukurova ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. TURGAY İBRİKÇİ
- Development of an experimental image processing tool and flow-cytometry based electromagnetic scattering analysis for medical diagnosis of red blood cell pathology
Kırmızı kan hücresi patolojisinin tıbbi teşhişi için deneysel gorüntü işleme aracının ve akış-sitometri esaslı elektromanyetik saçılım analizinin geliştirilmesi
POLAT GÖKTAŞ
Doktora
İngilizce
2020
Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİhsan Doğramacı Bilkent ÜniversitesiElektrik-Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. VAKUR BEHÇET ERTÜRK
PROF. DR. AYHAN ALTINTAŞ