Geri Dön

Three essays on productivity and spatial economics

Verimlilik ve mekansal ekonomi üzerine üç makale

  1. Tez No: 933820
  2. Yazar: ENVER SAİT KURTARAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. HÜSEYİN TAŞTAN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Ekonomi, Economics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: İktisat (İngilizce) Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 203

Özet

Bu tez, mekânsal verimlilik üzerine üç makaleden oluşmaktadır. İlk makale, imalat ve hizmet sektörlerinde nüfus yoğunluğunun firma düzeyindeki verimliliği nasıl şekillendirdiğini inceleyerek sektörel farklılıkları ortaya koymaktadır. Bulgularımız, yoğunluk ile verimlilik arasında pozitif ve anlamlı bir ilişki olduğunu, imalat sektörü için il-sektör düzeyinde daha güçlü etkiler ve hizmet sektöründe ise firma düzeyinde daha yüksek esneklik bulunduğunu göstermektedir. Yığılma ekonomilerini yerel (yoğunlaşma ve rekabet) ile kentsel (kentleşme ve çeşitlilik) ölçütlere ayırarak ve sistem-GMM yöntemiyle içsellik sorununu ele aldığımızda, çeşitlilik ve rekabetin verimliliği tutarlı biçimde artırdığını, yüksek kentleşmenin ise tıkanıklık etkileri yarattığını vurgulamaktayız. İkinci makale, kentsel ortamlarda konumlanan firmaların neden genellikle daha yüksek ortalama verimlilik sergilediğini araştırmaktadır. Bu konuda iki temel açıklama öne çıkmaktadır: Bilgi yayılımı, işgücü havuzu ve ortak girdi paylaşımını teşvik ederek verimliliği artıran yığılma etkisi ile yoğun nüfuslu pazarlarda yalnızca en verimli firmaların ayakta kaldığını savunan seçilim etkisi. Türkiye imalat sektöründe Combes vd. (2012) tarafından geliştirilen yeni kantil yöntemini kullanarak yaptığımız inceleme, seçilim etkisinin kısmen rol oynadığını ancak kentsel alanlardaki yüksek verimlilik dağılımını esasen yığılma etkisinin açıkladığını göstermektedir. Üçüncü makale, 2009 ile 2023 arasındaki tüm sektörler için mekânsal dışsallık modellerini analiz etmektedir. İller ve ilçeler arasındaki karşılıklı bağımlılıkların konum düzeyindeki verimlilik üzerindeki etkilerine odaklanan çalışma, komşu iller ve ilçelerin Toplam Faktör Verimliliği (TFV) üzerinde olumlu dışsallık etkileri olduğunu ortaya koymaktadır. Ayrıca, komşu birimlerin Ar-Ge ve ihracat faaliyetlerinin de diğer konumların verimliliği üzerinde önemli bir etki yarattığı görülmektedir. Analiz ölçeği daralarak ilçe düzeyine indiğinde, bu dışsallık etkilerinin daha da belirginleştiği ve yerelleşmiş etkileşimlerin artan önemini vurguladığı sonucuna varılmıştır.

Özet (Çeviri)

This dissertation comprises three essays on spatial productivity. The first essay investigates how population density shapes firm-level productivity in manufacturing and services, revealing distinct sectoral patterns. We find a positive, significant association between density and productivity, with stronger effects at the province-sector level for manufacturing and higher elasticity at the firm level for services. By decomposing agglomeration economies into local (localization and competition) and urban (urbanization and diversity) measures and applying a system-GMM framework to address endogeneity, our findings underscore the consistent productivity gains from diversity and competition, whereas high urbanization induces congestion effects. The second essay explores why firms situated in urban environments generally exhibit higher average productivity. Two main explanations are tested: the agglomeration effect, which promotes knowledge diffusion, labor pooling, and shared inputs, and the selection effect, wherein only the most efficient firms endure in densely populated markets. Employing the new quantile method by Combes et al. (2012) for Türkiye's manufacturing sector, the results suggest that while the selection effect plays a minor role, the agglomeration effect more aptly explains the elevated productivity distribution in urban areas. The third essay analyzes spatial spillover models for all sectors between 2009 and 2023. It focuses on how interdependencies among provinces and districts affect location-level productivity. Neighboring provinces and districts are shown to exert positive spillover effects on Total Factor Productivity (TFP). Moreover, their R&D and export activities significantly influence TFP in other locations. As the spatial unit narrows to districts, these spillover effects become even more pronounced, highlighting the growing importance of localized interconnections.

Benzer Tezler

  1. Three essays on economic growth:Economic freedom, intra-industry trade, foreign direct investment

    Ekonomik büyüme üzerine üç deneme: Ekonomik özgürlük, endüstri içi ticaret, doğrudan yabancı yatırımlar

    CUMHUR TAŞ

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2018

    EkonomiYeditepe Üniversitesi

    Finansal İktisat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. VEYSEL ULUSOY

  2. Three essays on the impact of funding on research

    Fonlamanın araştırmaya etkisi üzerine üç makale

    ÖZGÜR KADİR ÖZER

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2025

    Bilim ve TeknolojiOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Bilim ve Teknoloji Politikası Çalışmaları Anabilm Dalı

    PROF. DR. ERKAN ERDİL

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ARSEV UMUR AYDINOĞLU

  3. Three essays on the dynamics of global financial contagion: A macroeconomic analysis of intangible capital

    Küresel finansal bulaşmanın dinamikleri üzerine üç makale: Gayrimaddi sermayenin makroekonomik analizi

    ÇİĞDEM ATEŞ SAYGILI

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    EkonomiBoğaziçi Üniversitesi

    Ekonomi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ALİ OZAN HATİPOĞLU

  4. Essays on international economics

    Uluslararası iktisat üzerine makaleler

    SEDA KÖYMEN ÖZER

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2015

    Ekonomiİhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. FİTNAT BANU PAKEL

  5. Essays on macroeconomics

    Makroekonomi üzerine makeleler

    ZEYNEP KANTUR

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2015

    Ekonomiİhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. REFET SOYKAN GÜRKAYNAK