Hastane idari personelinin küresel iklim değişikliği ve suyun verimli kullanımına ilişkin farkındalık düzeylerinin belirlenmesi: İstanbul örneği
Determination of awareness levels of hospital administrative staff on global climate change and efficient use of water: The case of Istanbul
- Tez No: 934373
- Danışmanlar: PROF. DR. GAMZE VAROL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sağlık Yönetimi, Healthcare Management
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 117
Özet
Bu araştırma, hastane idari personelinin küresel iklim değişikliği ve suyun verimli kullanımı konusundaki farkındalıklarını saptamayı amaçlamaktadır. Araştırmada cinsiyet, yaş, eğitim durumu, mesleki hizmet süresi ve yöneticilik deneyimi gibi demografik değişkenlerin, hastane idari personelinin farkındalık düzeyleri üzerindeki etkisi incelenmiştir. Bunun yanı sıra, hastane idari personelinin bu konulara yönelik herhangi bir eğitim alıp almadıklarının farkındalık düzeyleri üzerindeki etkisi de değerlendirilmiştir. Kesitsel tipteki bu araştırma İstanbul'daki kamu hastanelerinde yürütülmüş, araştırmaya 34 hastane yöneticisi gönüllülük esasıyla katılım göstermiştir. Araştırmada demografik form, Suyun Verimli Kullanımı Değerlendirme Formu ve İklim Değişikliği Farkındalık Ölçeği kullanılmıştır. Tanımlayıcı istatistik ve karşılaştırmalı analizler (Kruskal Wallis, Man Whitney U ve ki-kare) için IBM SPSS 27.0 programı kullanılmıştır. Araştırmaya katılan hastane yöneticilerinde erkeklerin sayısı kadınların 1,43 katı fazladır, %74,2'si 40 yaşın üstündedir. Yöneticilerin %76,5'i yüksek lisans ve üstü eğitime sahiptir ve yarısının 3-7 yıllık deneyimi bulunmaktadır. Katılımcıların %41,2'sinin idari görevi başhekim yardımcılığıdır. Katılımcıların %85,3'ünün daha önce küresel iklim değişikliği farkındalığına, yönelik bir eğitim almadığı öğrenilmiştir. Hastane yöneticilerinin İklim Değişikliği Farkındalık Ölçeği (İDFÖ) toplam ortalama puanı 57.65±3.31'dir. İDFÖ Nedensellik alt boyutu ortalama puanı 51.00±3.95; Umursamazlık alt boyutu puan ortalaması ise 6.65±1.92 olarak hesaplanmıştır. Toplam ölçek ve alt ölçek puanlarının cinsiyete, yaşa, eğitim durumuna, unvana, mesleki hizmet süresine, mesleki deneyime, konuyla ilgili eğitim almaya göre farklılık göstermediği saptanmıştır (p>0,05). Katılımcıların %73,5'inin suyun verimli kullanımına yönelik bir eğitim almadığı saptanmıştır. Yöneticilerin %5,9'u Hastane afet ve acil durum planlarında, içme-kullanma suyu temini ve atık su bertarafı konusunda bir başlık olmadığını ve %17,6'sıda konuya ilişkin bilgilerinin olmadığını belirtmişlerdir. Bir idareci hastanesinde içme suyu deposu olmadığını bildirmiş, 5'i konu hakkında bilgilerinin olmadığını belirtmiştir. Yöneticilerin 2/3'ü suyun nerelerde ne kadar kullanıldığına dair bir şema olup olmadığını bilmediğini, yaklaşık %15'i de olmadığını belirtmiştir. Katılımcılarım yaklaşık 3'te biri kurumda tüketilen suyu yönetemediklerini, 4'te birinden fazlası su tasarrufuna ilişkin herhangi bir uygulamanın olup olmadığını ve %60'ından fazlası“su ayak izi”kavramını bilmediklerini ifade etmiştir. Katılımcıların Suyun Verimli Kullanımı Bilgi Düzeyi (SVKBD) ortalama puanları 11,15±4,57 olarak hesaplanmıştır (Min:1,00-Maks: 17.00). SVKBD puanları cinsiyete, konuya ilişkin eğitim alma durumuna göre değişmemektedir (p>0,05). Katılımcıların suyun verimli kullanımı ile ilişkili sorular içinde yer alan gri su ve gri suyun yeniden kullanımına ilişkin sorulara verdikleri yanıtlar yaşa, mesleki hizmet süresine, yöneticilikteki mesleki deneyime göre farklılık göstermiştir (p0,05). Sonuç olarak, iklim değişikliği önlenemez olarak karşımızdadır ve kullanılabilir tatlı su kaynaklarını olumsuz etkilediği bilimsel bir gerçektir. Bu gerçek, hastanelerin en fazla su kullanan ve temiz suya en çok gereksinim duyan kurumlar olması durumu ile birleştiğinde yakın gelecekte sağlık kurumlarında ihtiyaç duyulan temiz suyun sağlanması önemli bir halk sağlığı sorunu olarak karşımızdadır. Bu süreci yönetmek de sağlık yöneticilerinin görev ve sorumlulukları arasındadır. Çalışmamıza katılan hastane yöneticilerinin iklim değişikliği ve kurumlarında suyun verimli kullanımına ilişkin uygulamalara ilişkin bilgi ve farkındalıkları görece düşüktür. Çalışmamızda idarecilerinin çoğunun yüksek lisans ve düzeyi eğitimli oldukları düşünüldüğünde eğitim eksikleri bulunmadığı görülmüştür. Ek olarak yöneticilik deneyimleri ve konuya ilişkin eğitim alanların sınırlılığı göz önüne alındığında şimdiki ve gelecekteki hastane yöneticilerinin iklim değişikliği ve suyun verimli kullanımı konusunda farkındalık düzeylerini artırmak ve konuya ilişkin uygulamaları ve etkinliğini yaygınlaştırmak amaçlı hizmet içi, lisans ve lisans üstü eğitimde iklim değişikliği ve su sorunu ilişkisini de bağlamsal açıdan inceleyen ve bu bağlamda hastanelerde suyun verimli kullanımını da kapsayan etkili eğitim programlarının geliştirilmesi, konunun eğitim müfredatına eklenmesi önerilmektedir.
Özet (Çeviri)
This study aims to determine the awareness of hospital administrative staff regarding global climate change and the efficient use of water. The research investigates the impact of demographic variables such as gender, age, educational status, years of professional service, and managerial experience on the awareness levels of hospital administrative staff. Additionally, the effect of having received any training on these issues on awareness levels is also evaluated. This cross-sectional study was conducted in public hospitals in Istanbul, and 34 hospital administrators voluntarily participated in the study. The research utilized a demographic data form, the Water Efficiency Evaluation Form, and the Climate Change Awareness Scale (CCAS). Descriptive statistics and comparative analyses (Kruskal Wallis, Mann-Whitney U, and chi-square tests) were performed using IBM SPSS 27.0. Among the hospital administrators who participated in the study, the number of males was 1.43 times higher than females, and 74.2% were over the age of 40. A total of 76.5% of the administrators had postgraduate education or higher, and half had 3–7 years of experience. Approximately 41.2% of the participants held the position of deputy chief physician. It was found that 85.3% of the participants had not received any prior training on climate change awareness. The average total score of hospital administrators on the Climate Change Awareness Scale (CCAS) was 57.65±3.31. The mean score for the Causality subscale was 51.00±3.95, while the mean score for the Indifference subscale was 6.65±1.92. It was determined that total and subscale scores of the CCAS did not significantly differ based on gender, age, education level, professional title, years of service, managerial experience, or prior training on the topic (p>0.05). Additionally, 73.5% of the participants reported not having received any training on the efficient use of water. 5.9% of administrators stated that their hospital's disaster and emergency plans did not include sections on potable water supply and wastewater disposal, and 17.6% reported lacking information on the topic. One administrator reported the absence of a drinking water reservoir at their hospital, while five indicated they had no knowledge about it. Two-thirds of administrators stated they were unaware of whether there was a schematic showing where and how much water is used in their institution, and about 15% stated that no such schematic existed. Nearly one-third of the participants stated that they were unable to manage the water consumed in their institution, more than a quarter did not know whether any water-saving practices were in place, and more than 60% were unfamiliar with the concept of a“water footprint.”The average Water Efficiency Knowledge Score (WEKS) of the participants was calculated as 11.15±4.57 (Min: 1.00 – Max: 17.00). WEKS scores did not significantly differ based on gender or whether the participants had received related training (p>0.05). However, responses to questions on gray water and its reuse showed significant differences based on age, years of professional service, and managerial experience (p0.05). In conclusion, climate change is an unavoidable reality and is scientifically proven to negatively impact available freshwater resources. When combined with the fact that hospitals are among the institutions with the highest water usage and the greatest need for clean water, ensuring the provision of clean water in healthcare facilities emerges as a critical public health issue in the near future. Managing this process is within the duties and responsibilities of healthcare administrators. The hospital administrators who participated in our study demonstrated relatively low levels of knowledge and awareness regarding climate change and the implementation of water efficiency practices in their institutions. Given that most of the administrators held postgraduate degrees, their low awareness cannot be attributed to a lack of education. Furthermore, considering the limited managerial experience and the low number of participants who had received related training, it is recommended that current and future hospital administrators be provided with effective training programs. These programs should be included in in-service, undergraduate, and postgraduate education, and should examine the relationship between climate change and water scarcity from a contextual perspective. They should also include content on water efficiency practices in hospitals. Including this topic in educational curricula is also advised
Benzer Tezler
- Developing a process mining-based model for detecting patient safety errors in healthcare
Sağlık sektöründe, hasta güvenliğine yönelik hataların tespit edilmesinde süreç madenciliğine dayalı bir model geliştirilmesi
AHMET MURAT SÜMER
Doktora
İngilizce
2025
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CEMİL CEYLAN
- Hastane idari personelinin örgütsel güven ve örgütsel bağlılık düzeylerinin işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisinin incelenmesi
Examination of the impact of the hospital administrative staff's organizational trust and organizational commitment levels on their intention to quit
DENİZ TUGAY ARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Sağlık Kurumları YönetimiAnkara ÜniversitesiSağlık Kurumları Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AFSUN EZEL ESATOĞLU
- Hastanede çalışan temizlik personelinin hastane enfeksiyonu ve korunma yolları konusunda eğitim, bilgi ve uygulama becerileri
The education, information and implementation skills of the cleaning personnell working in a hospital on nosocomial infection and prevention
BEKİR CELAL ÇAKMAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
HastanelerTürk Hava Kurumu Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİYE MAVİLİ AKTAŞ
- Hastane öncesi acil sağlık hizmetlerinde çalışan sağlık personelinin iş doyumunun örgütsel bağlılığına etkisinin incelenmesi: İstanbul Anadolu bölgesi örneği
Investigation of the effect of job satisfaction of health personnel working in pre-hospital emergency health services on organizational commitment: Istanbul Anatolian region example
BETÜL BÜŞRA DEMİRTUĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Sağlık YönetimiÜsküdar ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYHAN ÖZŞAHİN
PROF. DR. HAYDAR SUR
- Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi personelinin hastane bilgi sistemleri konusundaki görüşlerinin değerlendirilmesi
Evaluation of Ankara Training and research hospital staff's views on Hospital information systems
MELİHA MELİŞ GÜNALTAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
HastanelerAnkara ÜniversitesiSağlık Kurumları Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖMER RIFKI ÖNDER