Essays on the imperfect competition in banking
Bankacılıkta eksik rekabet piyasaları
- Tez No: 934658
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ESMA GAYGISIZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 195
Özet
Bu çalışmanın temel amaçları, bankalar arasındaki mekânsal rekabetin ve piyasa hâkimiyetinin kredi ve mevduat faiz oranlarının belirlenmesi ile şube dağılımı üzerindeki etkilerini araştırmak ve dijital dönüşümün bankaların piyasa yapısı ve şube ağları üzerindeki potansiyel etkilerini değerlendirmektir. Bu tez, dört makaleden oluşmaktadır. İlk makale, bankacılık sektöründe eksik rekabeti analiz etmek için endüstriyel organizasyon kavramlarını ve literatürü inceleyerek teorik bir temel oluşturmaktadır. İkinci makale, Salop çemberi çerçevesine dayanan teorik bir bankacılık mekânsal rekabet modeli geliştirmektedir. Bu çalışma, fiyat rekabeti ve mekânsal farklılaşmayı içeren model ile farklı piyasa yapıları altında fiyatlandırma davranışını analiz etmenin yanı sıra, modeli sonsuz tekrar eden bir oyunda örtük işbirlikçi davranışı inceleyecek şekilde genişletmektedir. Üçüncü makale, modern bankacılık hizmetlerinin dönüşümünü inceleyerek, mekânsal rekabet, dijitalleşme ve artan kaldıraç etkisi çerçevesinde bu dönüşümü ele almaktadır. Çalışma, çeşitlendirilmiş müşteri erişim kanallarının şube ağlarının gelişimine etkilerini ve bu yapısal dönüşümlerin bankacılık sektörünün rekabetçi yapısını nasıl şekillendireceğini değerlendirmektedir. Bu değişimlerin oligopol bir piyasadan tekelleşmiş rekabete geçişi teşvik edip etmeyeceği veya oligopol piyasa gücünü daha da pekiştirip pekiştirmeyeceği tartışılmaktadır. Dördüncü makale, sosyo-ekonomik ve rekabet koşullarını göz önünde bulundurarak Türkiye'deki banka şubelerinin şehir düzeyinde dağılımının belirleyicilerini inceleyerek literatüre katkı sağlamaktadır. Bu çalışma, Türk bankacılık sektörü için benzeri olmayan bir çalışmadır. Ampirik çalışmamız, banka şube sayısının nüfus büyüklüğü ve ABD doları cinsinden kişi başına düşen GSYİH ile pozitif, piyasa yoğunlaşması ile ise negatif ilişkili olduğunu göstermektedir. Ayrıca bankaların büyüklükleri, türleri ve büyüme stratejileri ile şehirlerin piyasa doygunluk seviyeleri de bankaların şube ağlarının şekillenmesinde belirleyici bir rol oynamaktadır.
Özet (Çeviri)
Main objectives of this study are to investigate the effects of the spatial competition and market dominance among banks on loan and deposit interest rate determination, branch distribution, and the potential impacts of digital disruption on the banks' market structure and branch networks. The dissertation consists of four essays. The first essay establishes a theoretical foundation, exploring industrial organization concepts and literature on imperfect competition in banking. The second essay develops a theoretical bank spatial competition model based on Salop's circular city framework to analyze collusive pricing strategies. In addition to analyzing pricing behavior across different market structures using a model that incorporates price competition and spatial differentiation, this study also extends the model to examine tacit collusive behavior in an infinitely repeated game. The third essay analyzes the evolution of banking services, focusing on spatial competition, digitalization and leverage. It assesses how diversified customer access channels reshape the competitive landscape and whether these changes push the sector toward monopolistic competition or reinforce oligopolistic structures. The fourth essay investigates the determinants of city-level distribution of bank branches, incorporating socio-economic and competitive factors. This study is particularly unique in the context of the Turkish banking sector. The empirical findings indicate that the number of bank branches is positively associated with population size and GDP per capita in U.S. dollars, while negatively related to market concentration. Additionally, bank sizes, types, development strategies, and city-specific market saturation levels play a crucial role in shaping bank branch networks.
