Oğuz Atay'ın Bir Bilim Adamının Romanı adlı romanında yüklem ve yüklemi oluşturan kelime grupları
Predicate and word groups forming the predicate in Oğuz Atay's Novel 'A Scientist's Novel'
- Tez No: 934657
- Danışmanlar: PROF. DR. SELMA GÜLSEVİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Türkiye Türkçesi, Yüklem, Kelime Grubu, Oğuz Atay, Bir Bilim Adamının Romanı, Turkey Turkish, Predicate, Word Group, Oğuz Atay, Bir Bilim Adamının Romanı
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 190
Özet
Türkiye Türkçesinde yüklem kavramı, dil yapısının en temel bileşenlerindendir ve cümlenin anlamını şekillendirmede kritik bir rol oynar. Cümlede yargı bildiren ve diğer ögeler ile anlamı tamamlanan öge, yüklemdir. Bu çalışmada, Türkiye Türkçesinde yüklem kavramı, yüklemin özellikleri ve kelime grupları, dil bilgisi kitapları ve araştırmacıların çalışmalarından yararlanılarak incelenmiştir. Araştırmacılar arasında fikir birliği ve farklılık gösteren bazı noktalar belirlenmiş olup bu doğrultuda yüklemin tanımı, yapısı ve kelime grupları örneklerle incelenmiştir. İncelemeler sonucunda Oğuz Atay'ın Bir Bilim Adamının Romanı adlı romanında yüklemi oluşturan kelime gruplarının yapısı ve bunların sayısı belirlenmeye çalışılmıştır. Romandaki bütün yüklemler incelenerek Oğuz Atay'ın Bir Bilim Adamının Romanı adlı eserinde kelime grubundan oluşan yüklemlerin, birleşik fiil, isim tamlaması, sıfat tamlaması, isim-fiil grubu, tekrar grubu, edat grubu, ünvan grubu, kişi ismi grubu, bağlama grubu ve kısaltma grubu gibi kelime gruplarından oluştuğu tespit edilmiş ve sınıflandırılmıştır. En sık kullanılanların, birleşik fiil ve sıfat tamlaması olduğu; en az kullanılan kelime gruplarının ise kişi ismi, ünvan ve isim-fiil grubu olduğu tespit edilmiştir. Bu çalışmanın yüklemi oluşturan kelime grupları konusunda yapılacak araştırmalara katkı sağlaması hedeflenmektedir.
Özet (Çeviri)
The notion of predicate in Turkey Turkish is one of the most basic components of language structure and plays a critical role in shaping the meaning of the sentence. The element in sentence that expresses judgement and completes its meaning with other elements is the predicate. In this study, the notion of predicate, features of predicate and word groups in Turkey Turkish are analysed by using grammar books and studies of researchers. Some points that shows consensus and difference among researchers had determined and in this direction, the definition, structure and word groups of the predicate had analysed with examples. As a result of the analyses, the structure and number of word groups forming predicates in Oğuz Atay's novel Bir Bilim Adamının Romanı were try to determined. By analysing all the predicates in the novel, it was determined and classified that the predicates consisting of word groups in Oğuz Atay's Bir Bilim Adamının Romanı consist of word groups such as compound verb, noun phrase, adjective phrase, noun-verb group, repetition group, prepositional group, appelation group, personal name group, connecting group and abbreviation group. The most frequently used word groups were found to be compound verb and adjective phrase; the least frequently used word groups were found to be person name, appelation and noun-verb group. This study aims to contribute to future research on word groups that formed predicates.
Benzer Tezler
- Oğuz Atay'ın 'Bir Bilim Adamının Romanı' adlı eserindeki niteleme sıfatları
Descriptive adjectives in Oğuz Atay's literary work called 'The Novel of a Scientist'
DİLEK KESKİNCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Dilbilimİstanbul Kültür ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. H. ÖMER KARPUZ
- Oğuz Atay'ın romanlarında ironik dil
Ironic language of in Oğuz Atay?s novels
OSMAN ORUÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ÖZKAN
- Oğuz Atay'ın roman ve öykülerinde eşya-insan ilişkisi
Object-human relationship in Oğuz Atay's novels and stories
YUSUF BULUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıSiirt ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN YAŞAR
- Oğuz Atay'ın romanlarında sıfatların eşdizimlilikleri
Collocations of adjectives in Oğuz Atay's novels
SAMİ BÜLBÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıÇukurova ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. BEKİR TAHİR TAHİROĞLU
- Oğuz Atay's dialogue with the western canon in the disconnected
Oğuz Atay'ın tutunamayanlar'da batı kanonu ile diyaloğu
FAHRÜNNİSA MELTEM GÜRLE
Doktora
İngilizce
2008
Batı Dilleri ve EdebiyatıBoğaziçi ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SUNA ERTUĞRUL