Geri Dön

Bazı bitki uçucu yağlarının laboratuvar koşullarında Meloidogyne incognita'ya karşı nematisidal aktiviteleri

Nematicidal activities of some plant essential oils against Meloidogyne incognita under laboratory conditions

  1. Tez No: 934796
  2. Yazar: NESİBE YÜKSEK
  3. Danışmanlar: DOÇ. EMRE EVLİCE
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Ziraat, Agriculture
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Sivas Bilim ve Teknoloji Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tarım Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 57

Özet

Çalışma kapsamında Sivas İli Zara İlçesinden toplanan Allium polyanthum ve Mentha longifolia bitkilerinin farklı bitki aksamlarından elde edilen uçucu yağları ile Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü'den elde edilen Lavandula angustifolia cvs Hemus, Raya ve Yubileina uçucu yağları ve ticari Mentha piperita uçucu yağı'nın içerik analizlerinin ve bu uçucu yağların Meloidogyne incognita kullanım olanakları belirlenmeye çalışılmıştır. Bu amaçla 2023 yılında toplanan bitkiler kurutularak uçucu yağları elde edilmiş ve kimyasal bileşenleri GC-MS ile tespit edilerek laboratuvar şartlarında uçucu yağların nematisidal etkileri belirlenmiştir. Mentha longifolia çiçek, çiçek+gövde ve M. piperita uçucu yağlarının ana bileşenleri menthol (%38,3, %38,8, %37,9) ve L-menthone (%22,5 ve %21,1, %25,7) olarak belirlenmiştir. Mentha piperita uçucu yağında M. longifolia uçucu yağlarına göre çok daha fazla sayıda bileşen tespit edilmiştir. Lavandula angustifolia cvs Hemus, Raya ve Yubileina çeşitlerinde linalyl acetate (%49,6, %44,96, %35,5) ve β-Linalool (%30,3, %25,8, %23,9) ana bileşen olarak belirlenmiş, bileşen sayıları ve kaplama oranları arasında çeşide bağlı olarak önemli seviyede değişiklik saptanmıştır. Uçucu yağların hiçbirinde M. incognita ikinci dönem larvalarının yumurtadan çıkışı üzerine negatif bir etki belirlenmemiştir. Değerlendirmeye alınan tüm Mentha spp. uçucu yağlarında değişen oranlarda M. incognita ikinci dönem larvaları üzerine nematisidal etki belirlenirken L. angustifolia çeşitlerinden sadece Yubileina çeşidinde ve Mentha spp. uçucu yağlarına kıyasla düşük seviyede etki belirlenmiştir. Mentha longifolia'nın çiçek+gövde, çiçek, M. piperita'nın ticari ve Lavandula angustifolia cvs Yubileina'nın çiçek+gövde uçucu yağlarının LC90 değerleri 24 ve 96. saat sonunda sırasıyla 4.791, 2,808, 5.307 µl ml-1 ve 2.527, 1.368, 2.629 µl ml-1 olarak belirlenmiş olmakla beraber bu uçucu yağların M. incognita mücadelesinde kullanılabilmeleri açısından uygun olmadıkları sonucuna varılmıştır.

Özet (Çeviri)

Within the scope of the study, it was tried to determine the content analyses of the essential oils obtained from different plant parts of Allium polyanthum and Mentha longifolia plants collected from Zara District of Sivas Province, Lavandula angustifolia cvs Hemus, Raya and Yubileina essential oils obtained from Trakya Agricultural Research Institute and commercial Mentha piperita essential oil and the possibilities of using these essential oils against Meloidogyne incognita. For this purpose, the plants collected in 2023 were dried, their essential oils were obtained, their chemical components were determined by GC-MS, and the nematicidal effects of essential oils were determined under laboratory conditions. The main components of Mentha longifolia flower, flower+stem and M. piperita essential oils were menthol (38.3%, 38.8%, 37.9%) and L-menthone (22.5% and 21.1%, 25.7%). Mentha piperita essential oil had a much higher number of components than M. longifolia essential oil. In Lavandula angustifolia cvs Hemus, Raya and Yubileina, linalyl acetate (49.6%, 44.96%, 35.5%) and β-Linalool (30.3%, 25.8%, 23.9%) were determined as the main constituents, and there was a significant variation between the number of constituents and coverage ratios depending on the variety. None of the essential oils had a negative effect on the hatching of M. incognita second stage larvae. While all Mentha spp. essential oils evaluated had nematicidal effect on second stage larvae of M. incognita at varying rates, only Yubileina variety among L. angustifolia varieties had low level of effect compared to Mentha spp. essential oils. Although the LC90 values of the essential oils of Mentha longifolia flower+stem, flower, M. piperita commercial and Lavandula angustifolia cvs Yubileina flower+stem were 4.791, 2.808, 5.307 µl ml-1 and 2.527, 1.368, 2.629 µl ml-1 at 24 and 96 hours, respectively, it was concluded that these essential oils were not suitable for the control of M. incognita.

Benzer Tezler

  1. Bazı bitki uçucu yağlarının Sitophilus granarius L. (Coleoptera: Curculıonıdae) ve tribolium castaneum (herbst) (Coleoptera: Tenebrıonıdae) üzerindeki insektisidal ve davranışsal etkileri

    Insecticidal and behavioral effects of some plant essential oils on Sitophilus granarius L. (Coleoptera: Curculionidae) and Tribolium castaneum (herbst) (Coleoptera: Tenebrionidae)

    MEHMET ALİ TEKE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    ZiraatHarran Üniversitesi

    Bitki Koruma Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ÇETİN MUTLU

  2. Bazı adaçayı türlerinin uçucu yağ ve ekstraktlarının iki noktalı kırmızı örümcek tetrancyhus urticae koch (Acarina: Tetranychidae) 'ye karşı etkinliklerinin araştırılması

    The effects of some sage species essential oil and extracts against two spotted spider mite tetranychus urticae koch (Acarina: Tetranychidae)

    EYÜP CAN MATUR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    ZiraatGaziosmanpaşa Üniversitesi

    Bitki Koruma Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞE YEŞİLAYER

  3. Farklı bitkisel kökenli uçucu yağların Akdeniz meyvesineği (Ceratitis capitata Wied.) (Diptera: Tephritidae) erginleri üzerinde bazı etkilerinin araştırılması

    Investigation of the effects of various plant-derived essential oils on the adult Mediterranean fruit fly (Ceratitis capitata Wied.) (Diptera: Tephritidae)

    NİLÜFER HACİİSMAİLOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    ZiraatÇukurova Üniversitesi

    Bitki Koruma Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SERDAR SATAR

  4. Beyaz yağların (petrol yağlarının) turunçgil unlubiti parazitoiti Leptomastix dactylopii howard (Hymenoptera: Encyrtidae) üzerine etkileri

    Effects of white oils (petroleum oils) on parasitoid of citrus mealybug Leptomastix dactylopii howard (Hymenoptera:Eencyrtidae)

    ZÜHAL ERENLER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    ZiraatAnkara Üniversitesi

    Bitki Koruma Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NEŞET KILINÇER

  5. Bazı bitkisel kökenli uçucu yağların Tetranychus cinnabarinus (Boisduval) (Acarina: Tetranychidae)'a etkileri ve ümitvar olanların sera sebze yetiştiriciliğinde uygulanma olanakları

    Effects of some plant essential oils against Tetranychus cinnabarinus (Boisduval) (Acarina: Tetranychidae) and application possibilities of promising ones in greenhouse vegetable growing

    EMİNE TOPUZ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    ZiraatEge Üniversitesi

    Bitki Koruma Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NİLGÜN MADANLAR