Şer'iyye sicillerinde Üsküdar şehri (1700-1725)
The city of Uskudar in court records(1700-1725)
- Tez No: 935704
- Danışmanlar: PROF. DR. ÜMİT KILIÇ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Üsküdar, Kaza, Ekonomik ve Sosyal Hayat, Kölelik, Şer'iye Sicilleri, Ticaret, Üsküdar, Judicial District, Economic and Social Life, Slavery, Court Registers, Trade
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yeniçağ Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 336
Özet
ŞER'İYYE SİCİLLERİNDE ÜSKÜDAR ŞEHRİ (1700-1725) Şehir tanımı“dinî işlere bakan bir müftüsü ve kazâ hakkına sahip bir kadısı olan yer”olarak ifâde edilmiştir. Şehirler çok fonksiyonlu merkezi yerleşmelerdir. Çalışma ile XVIII. yüzyılda Üsküdar Şehri'nin sosyal yaşantısı, inanç sistemleri, aile hayatı, mimarî yapıları, ticari ilişkileri, toplumun yaşantısını düzenleyen hukuk sistemi ile devlet ve halk ilişkileri konu edinilmiştir. Çalışmada, XVIII. yüzyılda (1700-1725) Üsküdar arşiv kaynaklarından başta şer'iye sicilleri olmak üzere, mühimme defterleri, diğer arşiv belgeleri gibi birinci elden kaynaklar ışığında araştırma eserlerde dâhil edilerek tüm unsurlarıyla ele alınmıştır. Çalışma beş bölümden oluşmaktadır. Giriş kısmından sonra, birinci bölümde idarî yapı ele alınarak şehirde bulunan resmi idareciler, diğer devlet görevlileri ve görevleri tespit edilmiştir. İkinci bölümde ise şehrin fizikî unsurları, mimari yapılar hususiyetlerine göre tasnif edilerek ele alınmıştır. Üçüncü bölümde sosyal hayata dair; aile, akrabalık, halkın unsurları, kölelik, sağlık, nüfus ve vakıflar ele alınmıştır. Dördüncü bölümde ise şehir ekonomisinin işleyişi açısından vergiler, alım-satım ve kiralama işlemleri, esnaf teşkilatı, para ve narhlar ele alınmıştır. Beşinci bölümde şehirde mahkeme ve hukukun işleyişi; mîrâs, sulh, ceza ve borçlar hukuku bağlamında modern hukuk ile karşılaştırmalı olarak incelenmiştir.
Özet (Çeviri)
THE CITY OF USKUDAR IN COURT RECORDS(1700-1725) The definition of a city is expressed as“a place with a mufti responsible for religious affairs and a judge with judicial authority.”Cities are multifunctional central settlements. This study focuses on the social life, belief systems, family life, architectural structures, commercial relations, the legal system that regulates the life of society, and the relationship between the state and the people in the city of Üsküdar during the 18th century. In the study, archival sources of Üsküdar from the 18th century (1700-1725), primarily court registers (şer'iye sicilleri), as well as significant records (mühimme defterleri) and other primary archival documents, were included in the research works, addressing all aspects. The study consists of five sections. After the introduction, the first section discusses the administrative structure, identifying the official administrators and other state officials in the city and their duties. In the second section, the physical elements of the city are addressed, classified based on the characteristics of architectural structures. The third section covers social life, including family, kinship, social elements, slavery, health, population, and foundations. The fourth section examines the functioning of the city's economy, focusing on taxes, buying and selling, rental transactions, guild organizations, money, and price regulations. The fifth section looks into the functioning of the courts and the legal system, comparing inheritance law, reconciliation, criminal law, and debt law with modern legal frameworks.
Benzer Tezler
- XVI. yüzyılın ikinci yarısında Üsküdar'da sosyal ve ekonomik hayat (Şeriyye Sicillerine göre)
Social and economic life in Üskudar in second half of 16Th Century (according to Court Registires)
RAHŞAN KAYNAK
- Üsküdar Kadılığı 420 numaralı Şer'iyye Sicili Defteri
Religious Register Book Of 420 of Üsküdar Court
SAADET MUZAFFAROVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
TarihMarmara Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CAHİT BALTACI
- Üsküdar Şer'iyye Sicillerinde kadın ve çocuklarla ilgili davaların analizi
Başlık çevirisi yok
OKAN GÜMÜŞDOĞRAYAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
TarihHacettepe ÜniversitesiTürkiyat Araştırmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TUFAN GÜNDÜZ
- Üsküdar Kadılığı 603 no'lu Şer'iyye sicilinin transkripsiyonu ve değerlendirilmesi (h. 1263-1264 / m.1846-1847 )
Transcription and analysis of Shar'iyya Register number 603 of the Office of the Üsküdar Qadi (1263-1264 AH / 1846-1847 CE)
MÜCEYLA ERİŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
ArşivMarmara ÜniversitesiBilgi ve Belge Yönetimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. FİLİZ DIĞIROĞLU
- Osmanlı Hukukunda sulh sözleşmesi: Üsküdar ve Bursa şer'iyye sicillerine göre borç ilişkilerinde sulh sözleşmesi (M.1501-1551/H. 906-958)
Sulh agreement in Ottoman Law: sulh agreement in relation to debts in records of Üsküdar and Bursa courts (A.D. 1501-1551/A.H. 906-958)
ESRA ÇETİNKAYA