Erzurum'da yer alan sahnelerin teknik ve mimari bakımdan incelenerek kent kültürüne katkılarının sanatsal etkinliklerde kullanım oranlarının belirlenmesi
Examining the architectural and technical terms of the scenes in Erzurum and determining their contribution to urban culture and their use rates in artistic activities
- Tez No: 936721
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ELİF ÖZHANCI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Güzel Sanatlar, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Tiyatro, Kent kültürü, Sahne mimarisi, Theater, Urban Culture, Stage Architecture
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Güzel Sanatlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sahne Sanatları Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 83
Özet
Amaç: Erzurum İlinde bulunan sahnelerin mimari ve teknik açıdan incelenerek, bu sahnelerin kent kültürüne ve kent kimliğine sağladığı katkıların sanatsal bir perspektiften değerlendirilmesidir. Erzurum, tarihsel ve kültürel zenginlikleri ile bilinen bir şehir olarak, sahne sanatlarının gelişimi açısından önemli bir potansiyele sahiptir. Ancak, bu potansiyelin ne ölçüde gerçekleştirildiğini anlamak için sistematik bir inceleme gereklidir. Erzurum İlinde bulunan sahnelerin; ilk olarak, yapısal özelliklerini inceleyerek, kent ölçeğinde bina cephesinin, bina girişinin, bina iç mekânlarının kullanımının doğruluğunu ya da eksikliklerini belirledikten sonra sahne yapısına girişten itibaren fuaye alanı ve sahne önü, sahne arkasında kullanılan bölümlerin mevcut durumlarını değerlendirip eksik görülen yerlerin nasıl düzeltilebileceğine dair mimari bir bakış ile öneriler getirilecektir. İkinci olarak; incelenen sahnenin hangi faaliyetlerde kullanıldığını, seyirci sayılarını, belirlemek ve bunu kent nüfusu üzerinde irdeleyerek sahnelerin kentin hangi bölgesinde kimler için faaliyetlerini sürdürdüğünü, kent dokusuna faydalarını belirlemektir. Bu belirlenen verilerin yetkili kurumlara bir araştırma olarak sunulması ve kent dokusunun gelişiminde bir fayda sağlaması amaçlanmıştır. Yöntem: Erzurum İlinde yer alan kamu kurumlarına bağlı ve tiyatro amaçlı kullanılan toplamda sekiz sahne vardır. Bu sahnelerin hangi amaçla kullanıldıkları, hangi zaman aralığında, hangi günlerde tercih edildiğini incelerken kent kültürüne fayda sağlayan bir yapı olup olmadığı çerçevesinde değerlendirilmesini kapsamaktadır. Bu kapsamda, her bir tiyatro binasının mimari özellikleri, teknik ekipmânları ve bu imkânlar ile kent kültürü üzerindeki faydalarını ve aksaklıkları belirlemek öncelikli hedeftir. Bu çalışmada nitel ve nicel araştırma yöntemleri birlikte kullanılmıştır. Karma yöntem ile sayısal veriler ve nitelik bakımından sahnelerin kapasiteleri belirlenmiştir. Her sahnenin teknik ve mimari özellikleri tek tek incelenip fotoğraflanarak yazılı ve görsel veriler elde edilmiştir. Yapılan saha araştırmasında toplanan bulgular her sahnenin kullanım amaçları ve kullanım oranları doğrultusunda değerlendirilmiştir. Bulgular: Yapılan değerlendirmeler sonucunda, bu sahnelerin kent kültürüne olan etkisinin beklenenden düşük olduğu gözlemlenmiştir. Sahnelerin yapım aşamaları incelendiğinde görülmüştür ki, Erzurum ilindeki sahnelerin birçoğu sinema salonlarını restore etme suretiyle tiyatro sahnesine dönüştürülmüştür. Sahneler yazılı metin oyun performansları için yeterli özelliklere sahip değildir. Özellikle sahnelerin mimari tasarımlarının ve teknik donanımlarının, şehrin kültürel dinamizmine yeterince katkı sağlamadığı ortaya çıkmıştır. Sahnelerin kent kimliği ve kültürü üzerindeki etkisini artırmak için birkaç öneri sunulmuştur. İlk olarak, sahne yapılarının amacının yazılı metin oyunlarının sergilenebileceği bir sahne olarak tasarlanarak inşa edilmesidir. Bu tasarım, sadece estetik bir görünüm kazandırmakla kalmayıp, aynı zamanda işlevselliği artırarak var olan izleyici kitlesinin sahne görseli perspektifini daha önemli kılarak, daha geniş bir izleyici kitlesine ulaştırma potansiyelini de beraberinde getirecektir. Bina tasarımlarının gerçekleştirilmesi aşamasında; profesyonel mimarlardan ve sahne tasarımcılarından alınacak destek, yeni yapılar için hem teknik açıdan hem de kullanım açısından daha uygun hale gelmesini sağlayacaktır. Aynı zamanda aynı uzmanların, hali hazırda başka bir amaca hizmet eden yapıların restore edilirken de yanında bulunması, uygun ölçüleri doğru yerlerde kullanarak genel geçerliliği olan bir sahne olarak revize edilmesini sağlayacaktır. Sahne giriş kapısının, bir sokakta hane kapısı arar gibi aramak yerine kimlikli bir bina girişi olarak tanımlanmış bir kapıdan girilecek olan sahneye gelen izleyicinin keyfini arttıracaktır. Böylece, sahnelerin hem işlevsel hem de kimlikli birer yapı haline gelmesi mümkün olacaktır. Ayrıca, sahnenin hangi amaçla kullanıldığı tespit edildikten sonra sahne önü ve arkasında kullanılacak donatıların modern teknolojiye sahip, kullanıma uygun ve yüksek standartlarda olması gerektiği belirtilmiştir. Yüksek teknolojili donatıların, performans kalitesini artırarak izleyicilerin deneyimini zenginleştirebilir. Örneğin; Sahneye gelen ışığın, reji odasında bulunan ışık masasının işlevselliğiyle doğrudan ilgilidir. Kaliteli bir dümene sahip lambaların sahne performansına katkısı tartışılamaz ölçüde büyüktür. Yine sahneden çıkan bir sesin arka sırada oturan kişiye oyuncunun yanındaymış gibi duyması akustik panellerin doğru açıyla konumlandırılmasından geçmektedir. Bu gibi örneklerin kente hizmet edecek herhangi bir sahne tasarımında mimar ve sahne tasarımcısı tarafından düşünülerek tasarlanması bir sahnenin bir yapımcı tarafından defalarca kullanılmasına ön ayak olmaktadır. Böylelikle, sahneler sadece birer gösteri alanı olmaktan çıkarak, kent kültürüne ve sosyal hayata katkı sağlayan dinamik merkezler haline gelebilir. Sonuçlar: Erzurum ilinde bulunan sahnelerin, mimari ve teknik özellikleri bakımından incelendiğinde, sahne yapım inşasında veyahut var olan bir yapının sahneye dönüştürülmesi sürecinde, kent yöneticileri tarafından mutlak bir görüşle bir mimar ve bir sahne tasarımcıdan destek alınması kent kültür dokusu açısından kritik bir önem taşımaktadır. Bu yönde atılacak adımlar, şehrin kültürel kimliğini güçlendirerek, sanatsal faaliyetlerin daha geniş kitlelere ulaşmasına olanak tanıyacaktır. Yurtiçi ve yurtdışından gelecek olan turnelerin Erzurum ilinde vasıflı bir sahne bulamayışından ötürü tercih edilmemesi durumu ile karşılaşılmayacak ve Erzurum'da yaşayan halkın da başka bir kentte bu turneleri izlemeye gitmesinin sebebi olarak kente turnenin gelmesi sahnelerin yeterli donanıma sahip olmadığı gerekçesinden ötürü tercih edilmedi olmayacaktır. Hatta kentte düzenlenecek festivaller ve turneler için gelecek yerli, yabancı turistlerin kent ticaretine de katkısı olacaktır.
Özet (Çeviri)
Objective: The aim is to examine the architectural and technical aspects of the performance venues located in Erzurum and to assess their contributions to urban culture and identity from an artistic perspective. As a city renowned for its historical and cultural richness, Erzurum holds significant potential for the development of performing arts. However, to understand the extent to which this potential has been realized, a systematic examination is necessary. This study will first analyze the structural features of the venues in Erzurum, assessing elements such as the façade, entrance, and interior spaces of each building at the urban scale to determine their functional adequacy or shortcomings. Beginning from the entrance to the stage structure, the foyer area, front-stage, and backstage areas will be evaluated in terms of their current condition, with architectural recommendations provided to address identified deficiencies. Secondly, the study aims to determine the types of activities hosted at these venues and their audience capacity, relating these findings to the city's population distribution. This will provide insights into which parts of the city these venues serve and to whom, as well as assess their contributions to the urban fabric. The findings are intended to be presented as a research report to relevant authorities, with the aim of supporting the enhancement of the urban fabric in Erzurum. Methodology: In Erzurum Province, there are a total of eight performance venues associated with public institutions that are primarily used for theatrical purposes. This study examines the purpose of use, frequency, and preferred days of these venues, evaluating whether they contribute to urban culture. Within this framework, the primary objective is to determine the architectural features, technical equipment, and cultural benefits or limitations of each theater building. This study employs both qualitative and quantitative research methods. Using a mixed-method approach, data on venue capacities were collected, encompassing both numerical and qualitative aspects. The technical and architectural features of each venue were individually analyzed and documented through photographs, yielding both written and visual data. Findings from field research were assessed based on each venue's intended purpose and utilization rates. Findings: The assessments indicate that the impact of these performance venues on urban culture is lower than anticipated. Upon examining their construction processes, it was observed that many of these venues in Erzurum were converted from cinema halls into theater stages. These venues do not possess sufficient characteristics for performing scripted theater works. In particular, the architectural designs and technical equipment of these venues have been found insufficient to contribute meaningfully to the cultural dynamism of the city. Several recommendations have been proposed to enhance the influence of these venues on urban identity and culture. Firstly, stage structures should be purpose-built for scripted theater performances. Such a design would not only provide aesthetic appeal but also improve functionality, potentially attracting a wider audience by enhancing the visual experience of performances. During the design phase of new venues, professional support from architects and stage designers would ensure both technical and functional suitability. Similarly, involving these experts in the restoration of repurposed buildings would facilitate the creation of universally adaptable venues by ensuring accurate measurements and appropriate spatial configurations. Furthermore, defining the entrance to the venue as an identifiable entry rather than a typical street door would enhance the experience for the audience, transforming each venue into a more distinct and functional space. Once the purpose of each venue is identified, it is essential that both the front and back of the stage are equipped with modern, high-standard technology. High- tech equipment can elevate performance quality and enrich the audience's experience. For example, lighting quality directly impacts the stage through the functionality of the control panel in the director's booth, where high-quality lighting fixtures can significantly enhance the overall performance. Additionally, for optimal acoustics, sound panels must be positioned at accurate angles to ensure that sound reaches even the back rows as if the actors were positioned nearby. Thoughtfully designed and technically equipped stages by architects and designers encourage continuous use by producers, making the venues dynamic centers that contribute to the city's culture and social life rather than merely spaces for performances. Conclusions: An analysis of the architectural and technical features of performance venues in Erzurum reveals that it is crucial for urban administrators to seek consistent support from architects and stage designers, whether for new stage constructions or the conversion of existing structures. Such steps are of critical importance for the cultural fabric of the city. By taking these measures, the cultural identity of the city would be strengthened, enabling artistic activities to reach a broader audience. With adequately equipped venues, the city would become a viable option for national and international touring productions, eliminating the current tendency for these tours to bypass Erzurum due to a lack of qualified stages. This would also mitigate the need for residents to travel to other cities to view these performances. Moreover, hosting festivals and tours would attract both domestic and international tourists, thereby benefiting the city's economy through increased commercial activity.
Benzer Tezler
- Ani Tigran Honents Kilisesi duvar resimleri
The wall paintings of Tigran Honents' church at Ani
MURAT GÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Sanat TarihiHacettepe ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA SACİT PEKAK
- Erzurum mezbahalarından toplanan işkembe örneklerinden selülolitik bakterilerin izolasyonu, identifikasyonu ve moleküler karakterizasyonu
Isolation, identification and molecular characterization of cellulolytic bacteria collected rumen samples from erzurum slaughter house
MUSTAFA ÖZKAN BALTACI
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
MikrobiyolojiAtatürk ÜniversitesiMoleküler Biyoloji ve Genetik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET ADIGÜZEL
- Elmalı tüneli (Erzurum) güzergahında yer alan kaya kütlelerinin duraylılığı üzerine araştırma
Research on the stability of rock masses in the Elmali tunnel (Erzurum) route
AYŞEGÜL KARAARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Jeoloji MühendisliğiSivas Cumhuriyet ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. IŞIK YILMAZ
- Erzurum'da geç dönem Osmanlı konaklarına ilişkin koruma kararları ve uygulamaları: Feyzullah Efendi konağı ve Işıklılar konağı örnekleri
Conservation decisions and practices regarding late period ottoman mansions in Erzurum: Examples of Feyzullah Efendi mansion and Işıklılar mansion
KÜBRA KESKİN
- Yerel ekonomik kalkınmada kadın kooperatiflerinin rolü: Erzurum örneği
Başlık çevirisi yok
ELİF NUHOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
EkonomiErzurum Teknik Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMİNE DEMET EKİNCİ HAMAMCI