Dünya ve lider ülkeler itibariyle 2023-2027 yıllarındaki buğday üretim tahminleri üzerine bir çalışma
A Study on Wheat Production's Forecasts for Leader Countries and Worldwide in 2023-2027
- Tez No: 936814
- Danışmanlar: PROF. DR. AHMET SEMİH UZUNDUMLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: ARIMA Modeli, Buğday, Lider Ülkeler, Üretim, Dünya, ARIMA Model, Wheat, Leader Countries, Production, World
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tarım İşletmeciliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 192
Özet
Amaç: Tahıl ürünleri, insanlık tarihinin en temel besin kaynaklarından biri olup günümüzde de küresel gıda güvenliği açısından stratejik bir konumda olmaya devam etmektedir. Buğday, doğrudan insan tüketimine uygun olması ve aynı zamanda hayvan yemi olarak değerlendirilmesi nedeniyle, tarımsal üretimde hem bitkisel hem de hayvansal gıda arzı açısından kritik bir rol üstlenmektedir. Bu araştırmanın temel amacı, buğday üretiminde öncü konumda bulunan ülkeleri belirlemek ve 2023-2027 yılları arasındaki küresel buğday üretim miktarlarına yönelik tahminlerde bulunmak ve ülkelerin ihracat açısından rekabet durumlarını karşılaştırmaktır. Yöntem: Bu çalışmanın temel verileri, FAOSTAT veri tabanından temin edilmiştir. Ayrıca ulusal ve uluslararası düzeyde çeşitli veri setleri, akademik makaleler, kitaplar, konferans bildirileri, tezler ve raporlar da araştırmada destekleyici bilgi kaynağı olarak kullanılmıştır. Analiz sürecinde, FAOSTAT'tan elde edilen 1961-2022 yıllarına ait 62 yıllık buğday üretim verileri, SAS istatistik yazılımı aracılığıyla ARIMA modeli kullanılarak incelenmiştir. Bulgular: Bu araştırmada, 1961-2022 yıllarına ait veriler kullanılarak 2023-2027 dönemi için küresel buğday üretimi tahmin edilmiştir. En fazla buğday üreten on ülkenin toplam üretimi 2022 yılında 589,07 milyon ton olarak gerçekleşmiş, 2018-2022 ortalaması ise 547,77 milyon ton olarak hesaplanmıştır. ARIMA (2,1,2) modeline göre, 2023-2027 döneminde bu ülkelerin üretiminin 596-628 milyon ton aralığında olması ve beş yıllık ortalamanın 613 milyon ton seviyesinde gerçekleşmesi beklenmektedir. Bu üretimin, dünya buğday üretiminin yaklaşık %74,79'unu oluşturacağı öngörülmektedir. Diğer ülkelerin üretim verileri incelendiğinde, 2022 yılında toplam buğday üretimleri 219,36 milyon ton olarak belirlenmiştir. 2018-2022 ortalaması 208,78 milyon ton olup, ARIMA (0,1,3) modeline göre 2023-2027 döneminde 203-210 milyon ton aralığında bir üretim ve beş yıllık ortalama olarak 206,89 milyon ton seviyesinde bir gerçekleşme öngörülmektedir. Bu miktarın, küresel üretimin yaklaşık %25,21'ini oluşturacağı tahmin edilmektedir. Sonuç: 2018-2022 yıllarını kapsayan son beş yıllık dönem ile 2023-2027 yılları arasındaki tahmini buğday üretim verileri karşılaştırıldığında, Çin, Hindistan, Pakistan, Rusya, Ukrayna, Avustralya ve Kanada'da üretim artışı beklenirken, Türkiye'de üretimin mevcut seviyelerini koruyacağı, ABD'de ise düşüş eğilimi göstereceği öngörülmektedir. 2027 yılı itibarıyla kişi başına düşen buğday üretiminin Çin, Türkiye, ABD, Rusya ve Ukrayna'da %100'ün üzerinde olacağı, Hindistan'da ise %77 seviyelerinde kalacağı tahmin edilmektedir. Bu durum, Hindistan'ın kişi başına üretimi yüksek ülkelerden ithalat yapması veya üretimi artırmaya yönelik tarımsal politikalar geliştirmesi gerektiğine işaret etmektedir.
Özet (Çeviri)
Purpose: Cereal crops have been one of the most fundamental food sources throughout human history and continue to hold a strategic position in global food security today. Wheat, due to its suitability for direct human consumption as well as its use as animal feed, plays a critical role in agricultural production, contributing to both plant-based and animal-based food supply. The primary objective of this study is to identify the leading countries in wheat production and make forecasts regarding global wheat production volumes for the period between 2023 and 2027. Method: The primary data source for this study was obtained from the secondary source FAOSTAT database. Additionally, various datasets, academic articles, books, conference papers, theses, and reports at both national and international levels have been utilized as supplementary information sources for the research. During the analysis process, the 62 years of wheat production data from 1961 to 2022 obtained from FAOSTAT was be examined using the ARIMA model through the SAS statistical software. Findings: In this study, data from 1961 to 2022 was used to forecast global wheat production for the period 2023-2027. The total production of the top ten wheat-producing countries was 589.07 million tons in 2022, with an average of 547.77 million tons during 2018-2022. According to the ARIMA (2,1,2) model, the production of these countries is expected to range between 596 and 628 million tons during 2023-2027, with a five-year average of 613 million tons. This production is projected to account for approximately 74.79% of global wheat production. When examining the production data of other countries, the total wheat production in 2022 was 219.36 million tons. The 2018-2022 average was 208.78 million tons, and according to the ARIMA (0,1,3) model, production for 2023-2027 is expected to range between 203 and 210 million tons, with a five-year average of 206.89 million tons. This amount is anticipated to constitute approximately 25.21% of global wheat production. Conclusion: When comparing the wheat production data from the last five-year period (2018-2022) with the projected data for the period 2023-2027, it is expected that production will increase in China, India, Pakistan, Russia, Ukraine, Australia, and Canada, while production in Turkey is anticipated to remain at current levels and a downward trend is forecast for the United States. By 2027, per capita wheat production in China, Turkey, the United States, Russia, and Ukraine is expected to exceed 100%, whereas in India, it is projected to remain around 77%. This indicates that India may need to import wheat from countries with higher per capita production or implement agricultural policies to increase domestic production.
Benzer Tezler
- Dünya ve lider ülkeler itibariyle 2023-2027 yıllarındaki zeytin üretim tahminleri üzerine bir çalısma
A study on olive production's forecasts for leader countries and wordwide in 2023-2027
TUBA ATEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
ZiraatAtatürk ÜniversitesiTarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET SEMİH UZUNDUMLU
- Uluslararası düzende Amerikan hegemonyasının inşası (1893-1939)
The construction of American hegemony in the international order (1893-1939)
SEYHAN SARICA KELLE
Doktora
Türkçe
2023
Uluslararası İlişkilerEge ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ONUR KINLI
- Halka açılmada yatırım bankacılığı aracılık yüklenim işlemleri ve Türkiye'deki durum
Stock underwriting activities of investment banking and the situaiton in Turkey
NAİLE ÜRETEN
- Hayat sigortalarının dünyadaki uygulamaları ve Türkiye ile İngiltere sigorta sektörlerinin karşılaştırılması
Life insurance practices worldwide and comperation of life insurance markets in Turkey and UK
ÖMER HATMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
SigortacılıkMarmara ÜniversitesiBankacılık ve Sigortacılık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SUNA OKSAY
- A neorealist analysis of Iran-Russia relations: Tajik and Syrian civil wars
İran-Rusya ilişkilerinin neorealist bir analizi: Tacik ve Suriye iç savaşları
ESRA YANIK
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Uluslararası İlişkilerOrta Doğu Teknik ÜniversitesiOrtadoğu Araştırmaları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DERYA GÖÇER AKDER
DR. ZELAL ÖZDEMİR