Aristoteles'te nedenler teorisi
Theory of causses in Aristotle
- Tez No: 937025
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDULLAH DEMİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Felsefe, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Aristoteles, İlk Neden, Madde (Hyle), Form (Eidos), Bilgi, Tanıtlama, Dört Neden, aristoteles, first reason, item(hyle), form(eidos), knowledge, demonstration, four reason
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Iğdır Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Felsefe Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 120
Özet
Felsefe tarihi boyunca filozoflar açısından evrenin nedenin araştırılması meselesi, günümüze kadar devam etmektedir.“Neden”sorunu ilk olarak Antik Yunan filozoflarında karşımıza çıkarak dönemin düşünürlerinin bu soruna getirdikleri çeşitli tanımlamalar ile evreni anlama çabası ilk etapta somut maddi örnekler üzerinde kendini göstermiştir. Su, hava, ateş gibi somut nedenler ile açıklamaya çalıştıkları“İlk Neden”zamanla daha soyut kavramlara yerini bırakmıştır. Aristoteles'te nedenler sorunu, kendinden önceki düşünürlerden farklı olarak“Bir şeyin bilgisi ancak o şeyin nedeni bilindiği zaman bilinebilir.”anlayışı ile yeni bir sistematik açıklama yöntemi geliştirmiştir. Bu sistematik yani mantıksal yöntem ile Aristoteles, bir şeyin nedenini onun tanımında anlayışı oluşturmuştur. Varlık ve bilgi arasındaki bu uyum bir şeyin anlaşılmasındaki en önemli durumu oluşturmaktadır. Diğer bir ifadeyle Aristoteles için neden, fiziksel nedenlerden çok mantıksal nedendir. Evreni anlama ve açıklama çabası olarak ortaya çıkan bu neden sorunu Aristoteles'te dört neden olarak karşımıza çıkmıştır. Bu dört neden mantıksal yöntem olarak karşımıza çıkan ve bu yöntemin sistemini anlatan bir durumdur. Nedenleri bilirsek varlığın ne olduğunu da açıklayabiliriz. Bu nedenler: varlığın maddesini, varlığın neden yapıldığını gösteren maddi neden, varlığın ne olduğunu, biçimini gösteren formel neden, bu varlığın oluşumunda hareketi sağlayan etken neden ve bu varlığın amacını gösteren, o varlığın ne olacağını belirleyen ereksel nedendir. Buradan ontoloji ile epistemoloji arasında bir bağ kurulmaktadır. O şeyin bilgisi bize o şeyin nedenini de vermesi ile o şey hakkında, kesin ve doğru bilgiye bu şekilde ulaşmak mümkündür.
Özet (Çeviri)
During the history of philosophy, the subject of the reason of universe continues until today in terms of philosophers. The problem of 'why' which is seen in antique greek philosophers shows itself on more concrete examples firstly with trying to understand the universe and the definitions that found out by the thinkers at this time. First reason which philosophers tried to explanin by the concrete reasons as water, fire, air changed to abstract reasons in time. The problem of reasons for aristoteles different from the previous philosophers developed a new systematic demonstration method with understanding of“the knowledge of something can be understandable only by knowing its reason”. This logical method and aristoteles created the understanding that the reason of something is in its definition. The harmony between creature and knowledge creates the key factor to understanding something. In other words the reason for aristoteles is the logical reasons rather than physical reasons. This reason problem which occurs as the effort of understanding and explaining the universe appears as four reason with aristoteles. This four reason is a situation which appears to us as logical method and explain the system of this method. If we know the reasons we can explain what the creature is. This reasons are the material of creature, the material of how creature is formed, the formal reason of what is the creature and its shape, the reason factor which provide the movement of formation of creature and cause final which determinate what creature will be and shows the purpose of creature. At this point there is a connection between ontology and epistemology. It is possible that having the exact and true information by getting the information of this creature which gives us the reason of it.
Benzer Tezler
- İbn Rüşd'de burhan
Ibn Rushd on demonstration
MEHMET BİRGÜL
Doktora
Türkçe
2009
FelsefeUludağ ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YAŞAR AYDINLI
- Aristoteles ve Alasdair Macintyre'da erdem merkezli adalet anlayışı
The understanding of virtue based justice in Aristotle and Alasdair Macintyre's philosophy
CEMZADE KADER DÜŞGÜN
- Le rapport des droits de l'homme au politique: Lefort et Rancière
İnsan haklarının politik-olan bağlantısı: Lefort ve Rancière
EYLEM YOLSAL MURTEZA
Doktora
Fransızca
2022
FelsefeGalatasaray ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİYE KARABÜK KOVANLIKAYA
