Şizotipide uyumsuzluk negatifliği değerlerinin incelenmesi
Analyses of mismatch negativity (MMN) parametres in individuals with high schizotypal traits
- Tez No: 937188
- Danışmanlar: PROF. DR. MURAT İLHAN ATAGÜN
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Psikiyatri, Psychiatry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 90
Özet
GİRİŞ ve AMAÇ: Uyumsuzluk negatifliği (Mismatch Negativity: MMN), bir duyusal uyaran dizisi tarafından oluşturulan, uyaranda algılanması mümkün olmayan minimal bir değişikliğin beyinde işlenmesi sırasında ortaya çıkan değişiklik olarak tanımlanmaktadır. Şizofreni tanılı bireylerde MMN değerlerinin etkilenmiş olduğu bilinmekle birlikte şizofreni için yüksek risk taşıyan, prodromal dönemde bulunan ve şizofreni spektrumunda bulunan diğer klinik ve klinik olmayan örneklemde farklı sonuçlar elde edilmiştir. Bu çalışmada, klinik olmayan bir örneklemde yüksek şizotipal özellikler ve anormal psişik yaşantıları olan bireylerde işitsel uyumsuzluk negatifliği potansiyelinin incelenmesi amaçlanmıştır. YÖNTEM: Çalışmaya toplam 42 kişi (21 şizotipi özellikleri yüksek ve 21 kontrol) katılmıştır. Katılımcılar 18-45 yaş arasında ve klinik olmayan örneklemden seçilmiştir. 802 katılımcı şizotipi açısından, Şizotipal Kişilik Ölçeği (ŞKÖ) ve Toplumda Psişik Yaşantı Değerlendirme Ölçeği (Community Assessment of Psychic Experiences, CAPE-42) ile taranmıştır, tarama sonucunda en yüksek ve en düşük puanları alan kişiler çalışmaya katılmak üzere davet edilmişlerdir. Elektroensefalografi (EEG) çekimleri 21 kanaldan yapılmıştır. Uyaranlar kulak içi kulaklıklar vasıtasıyla sunulmuş ve EEG üzerinde kayda alınmışlardır. Uyumsuzluk negatifliği paradigması 1000Hz sık ve 1030Hz nadir uyarandan oluşmaktadır. Uyaranlar gelişigüzel biçimde dağılmışlardır. Toplam 300 saniyede tüm uyaranlar sunulmuştur. Kayıtlar çekim sonrası çevrimdışı olarak NeuroSoft yazılımında analiz edilmiştir. İstatistik analizler SPSS yazılımıyla yapılmıştır. BULGULAR: Frontal (Fz,F3,F4) ve santral (Cz,C3,C4) bölgelerden elde edilen sonuçlar incelemeye alınmıştır. Çalışma gruplarının MMN genlik ve gecikme değerlerinin karşılaştırılması sonucunda gruplar arasında istatistiksel olarak genlik değerlerinin karşılaştırılmasında grup X elektrot yerleşimi (F=5.98, p=0.019) ve grup x elektrot yerleşimi x uyaran tipi (F=6.11, p=0.018); gecikme değerlerinin karşılaştırılmasında grup x uyaran tipi (F=4.41, p=0.042) sonuçlarında anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Post-hoc karşılaştırmalarda standart uyarana verilen yanıt genliğinin F4 (p=0.028) kanalında ve standart olmayan (deviant) uyarana verilen yanıt genliklerinin C4 (p=0.035) kanalında; standart olmayan (deviant) uyarana verilen yanıtların gecikme değerlerinde C4 (p=0.035) kanalında çalışma grupları arasında anlamlı farklılıklar bulunmuştur. SONUÇ: Çalışmamızda kontrol grubu ile karşılaştırıldığında yüksek şizotipi grubunda MMN genlik ve gecikme değerleri daha düşük saptanmıştır. Şizotipal özellikler gösteren bireylerde psikoz spektrum bozukluklarda görülen patofizyolojik değişiklikler subklinik düzeyde görülmektedir. Bu bulgular şizofrenin tam boyutlu modeline uygundur. Buna göre şizotipi değerleri yüksek bireylerin sizofreni spektrumunun klinik olmayan ucunda bulunmaktadır. Şizotipal özellikler gösteren bireylerin psikiyatrik rahatsızlık geliştirme riski genel populasyondan yüksektir. Şizofreni spektrumunda bulunan şizotipi tablosunun nörofizyolojik temellerini araştırılması klinik olarak yüksek risk altındaki bireyleri tahmin etmek ve izlemek için niceliksel bir klinik biyobelirteç olarak da umut vaad etmektedir. ANAHTAR KELİMELER: Şizotipi, Şizofreni spektrumu, Uyumsuzluk negatifliği
Özet (Çeviri)
INTRODUCTION: Mismatch negativity (MMN) is defined as the altered response that occurs during the processing of the slight change in the stimulus characteristic. The slight change in the stimulus cannot be identified and perceived. Although it is known that MMN is disturbed in individuals with schizophrenia, different results have been obtained in other clinical and non-clinical samples who are at increased risk for schizophrenia. In this study, we aimed to examine auditory MMN in individuals with high schizotypal features and abnormal psychic experiences in a non-clinical sample. METHODS: A total of 42 participants (21 individuals with high schizotypal traits and 21 controls) participated in the study. Participants were aged between 18-45 years and were selected from a non-clinical sample. 802 people were screened with the Schizotypal Personality Questionnaire (SPQ) and Community Assessment of Psychic Experiences (CAPE-42) scales for schzotypal traits. 42 with the highest and lowest scores were invited to participate in the study. Electroencephalography (EEG) recordings were obtained from 21 channels. Stimuli were presented through plug-in headphones and recorded on the EEG. The mismatch negativity paradigm consisted of 1000Hz frequent and 1030Hz infrequent stimuli. Stimuli were randomly distributed. All stimuli were presented in a total of 300 seconds. The recordings were analyzed offline in NeuroSoft software after acquisition. Statistical analyses were performed with SPSS software. FINDINGS: Analyses were performed in frontal (Fz,F3,F4) and central (Cz,C3,C4) channels. Statistically significant differences were found between the groups in group x electrode location (F=5.98, p=0.019) and group x electrode location x stimulus type (F=6.11, p=0.018) in the comparison of amplitude values and group x stimulus type (F=4.41, p=0.042) in the comparison of latency values. In post-hoc comparisons, significant differences were found between the study groups in the F4 (p=0.028) channel of the response amplitude to the standard stimulus and in the C4 (p=0.035) channel of the response amplitudes to the non-standard (deviant) stimulus, and in the C4 (p=0.035) channel of the delay values of the responses to the non-standard (deviant) stimulus. CONCLUSIONS: In our study, MMN amplitude and latency values were found to be lower in the schizotypy group compared to the control group. People with schizotypal traits demonstrate pathophysiological changes observed in patients with psychosis spectrum disorder. These findings are in compliance with the full-dimensional model of schizophrenia. Accordingly, individuals with high schizotypy traits are at the non-clinical end of the schizophrenia spectrum. Individuals with schizotypal characteristics have a higher risk of developing psychiatric disorders than the general population. Investigating the neurophysiological basis of schizotypy in the schizophrenia spectrum holds the potential as a quantitative clinical biomarker for predicting and monitoring individuals at high clinical risk. KEY WORDS: Schizotypy, Schizophrenia spectrum, Mismatch negativity
Benzer Tezler
- Şizotipide duygu tanıma, işlem belleği ve diğer bilişsel işlevlerin değerlendirilmesi
The assessment of emotion recognition, working memory and other cognitive functions in schizotypy
DERYA CANLI
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2011
PsikiyatriKırıkkale ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HATİCE ÖZDEMİR
- Şizofreni ve bipolar bozukluk için ailesel risk ve sosyal biliş: Şizotipik ve siklotipik özelliklerinin etkisi
Social cognition and familial risk in schizophrenia and bipolar disorder: Effects of schizotypic and cyclotypic traits
MUHAMMED DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
PsikiyatriDokuz Eylül ÜniversitesiSinir Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM EMRE BORA
- Through the lens of schizotypy: Understanding the spectrum ofschizophrenia traits and cognitive skills
Şizotipi merceği ile bakış: Şizofreni özellikleri spektrumunun bilişsel becerilerinin anlaşılması
NİHAN YUMAKLI
- Obsesif kompülsif bozukluk hastalarında şizotipi ve yapısal düşünce bozukluğu
Schizotypy and formal thought disorder in patients with obsessive compulsive disorder
İBRAHİM AYLAK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
PsikiyatriHacettepe ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CENGİZ KILIÇ
- Şizofreni tanılı hastaların birinci derece akrabalarında zihin kuramının şizotipi ve bilişsel işlevler ile ilişkisi
The relation of schizotypy and cognition with theory of mind in first-degree relatives of patients with diagnosis of schizophrenia
ONUR KÜÇÜKÇOBAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2015
PsikiyatriDokuz Eylül ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BERNA BİNNUR AKDEDE
