İleri yaş kalça kırığı sonrası artroplasti yapılan hastalarda erken yeniden hastaneye yatış ve mortaliteyi öngörücü faktörler
Predictive factors for early readmission and mortality in elderly patients undergoing arthroplasty after hip fracture
- Tez No: 937430
- Danışmanlar: DOÇ. DR. İZZET KORKMAZ
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Ortopedi ve Travmatoloji, Orthopedics and Traumatology
- Anahtar Kelimeler: risk faktörleri, kalça kırıkları, total kalça protezi, hemiartroplasti, risk factors, hip fractures, total hip arthroplasty, hemiarthroplasty
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: Dr. Abdurrahman Yurtaslan Ankara Onkoloji Eğitim ve Araştırma Hastanesi
- Ana Bilim Dalı: Ortopedi ve Travmatoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 131
Özet
Giriş: Dünya genelinde ve ülkemizde yaşlı nüfusun giderek artması, ileri yaşlarda görülen kalça kırığı vakalarının da çoğalmasına yol açmaktadır. Yapılan çalışmalarda kalça kırıklarının %86'sının 65 yaş ve üzeri bireylerde meydana geldiği vurgulanmıştır(1). Yaşın ilerlemesine bağlı olarak mortalite ve morbidite oranının yüksek seyrettiği kalça kırıklarında, mortalitenin %30'lara kadar çıkabildiği belirtilmiştir(1). Ortopedik cerrahiler içinde en sık uygulanan, ileri yaştaki hastalarda kalça kırığına yönelik ameliyatlar olduğu, bu cerrahilerin özellikle çoklu komorbid hastalıklara sahip yaşlı hasta grubunda yüksek mortalite ve yeniden hastaneye yatış riski taşıdığına dikkat çekilmiştir. Kalça kırıkları için bildirilen ilk 30 günlük ölüm oranı %5-13, bir yıllık ölüm oranı ise %20-35 düzeyinde seyretmektedir(2). Literatür, kalça kırığı ameliyatlarını takiben ölüm ve yeniden hastaneye yatış oranını etkileyen çeşitli faktörleri işaret etmektedir. Bunlar arasında cinsiyet, yaş, ameliyat öncesi bekleme süresi, ameliyat süresi, hastanede yatış süresi, komorbid hastalıklar ve anestezi türü sıklıkla dile getirilmektedir(3). Bununla birlikte, bu faktörlerin ölüm ve yeniden hastaneye yatış üzerindeki etkisine ilişkin oranlar farklı araştırmalarda değişkenlik göstermekte olup, konuyla ilgili çalışmaların devam ettiği bildirilmektedir. Bu hasta grubunun tedavisinde temel hedef, hastayı mümkün olan en kısa sürede mobilize edecek, yeterli redüksiyon ve sağlam bir fiksasyon sağlayacak yöntemleri uygulamaktır. Böylece hastanın kırık öncesi düzeyine geri dönmesi kolaylaşır ve ciddi komplikasyonların önüne geçilebilir. Dolayısıyla hastanın yaşı, kırığın tipi, mevcut eşlik eden hastalıklar, kırık öncesi fiziksel kapasitesi ve yürüme becerileri gibi etkenler göz önünde bulundurularak en uygun tedavi yaklaşımı planlanmalıdır. Hastalar ve Yöntem: 2012-2022 yılları arasında kalça kırığı tanısıyla kliniğimizde takip edilip, artroplasti yapılan ve 65 yaş üstü olan hastalar, hastane bilgi sistemi aracılığıyla tespit edilerek retrospektif olarak tarandı. Görüntüleme kayıtları yetersiz olan veya telefonla ulaşılamayan hastalar çalışmadan çıkarıldı. Toplam 280 kadın ve 320 erkek, yani 600 hasta değerlendirmeye alındı. Hastaların yaş, cinsiyet, kırık tipi ve tarafı, ASA (The American Society of Anesthesiologists) skorları, ek hastalıkları, düşme ile ameliyat arasında geçen süre, yapılan cerrahi türü, anestezi türleri, hastanede yatış süreleri, hayatta olup olmamaları ve erken dönemde (ameliyat sonrası ilk bir ay) yeniden hastaneye yatış sebepleri gibi değişkenler irdelendi. Bulgular: Araştırmaya konu olan kişilerin yaş ortalamasının 81,49±10,71 (yıl), 320 kişinin (%53,3) erkek, 403'ünün (%46,2) femur boynunun kırık olduğu ve 403'ünün (%67,2) kırık öncesi mobilitesinin bağımsız olduğu belirlenmiştir. 273 kişinin (%45,5) ASA skorunun 3 olduğu, 349'unun (%58,2) komorbid hastalığının olduğu, BKI(beden kitle indeksi) ortalamasının 25,68±3,35 (kg/m2) belirlenmiştir. 445'inin (%74,2) operasyon tipinin PKP olduğu, 441 kişide (%73,5) çimento kullanılmadığı, 517'sinin (%86,2) vaka saatinin sabah olduğu, 482'sinde (%80,3) cerrahi komplikasyon olmadığı, 451'inin (%75,2) medikal komplikasyon olmadığı ve 554'ünün (%92,3) sağ olduğu belirlenmiştir. Sonuçlar ve Değerlendirme: Yaşlı hastalarda kalça kırıkları, yüksek mortalite ve morbidite riski taşımaktadır. Postoperatif mortalite ve morbidite, en çok hastaların kırık öncesi fiziksel ve mental kapasitelerinden etkilenmektedir. Çoklu ek hastalığa sahip, çok sayıda ilaç kullanan ve genel yaşam beklentisi kısıtlı olan bireylerin rehabilitasyon süreçleri diğer hastalara göre daha güç seyretmektedir ve erken dönemde yeniden hastaneye yatış için risk faktörü oluşturmaktadır. Bu nedenle hastaların en kısa sürede ameliyat edilerek, normal günlük yaşamlarına dönmelerini sağlamak temel hedeftir. Bulgularımız, ASA değerlerinin ve eşlik eden hastalıkların, postoperatif mortalite ve yeniden hastaneye yatış açısından önemli belirleyiciler olduğunu göstermektedir.
Özet (Çeviri)
Introduction: The increasing global and national aging population has led to a rise in hip fracture cases in older individuals. Studies emphasize that 86% of hip fractures occur in individuals aged 65 and above (1). Hip fractures are associated with high mortality and morbidity rates, which increase with age, with reported mortality rates reaching up to 30% (1). Among orthopedic surgeries, procedures addressing hip fractures in elderly patients are among the most frequently performed. These surgeries carry a high risk of mortality and hospital readmission, particularly in elderly patients with multiple comorbidities. The reported 30-day mortality rate for hip fractures ranges from 5% to 13%, while the one-year mortality rate is between 20% and 35% (2). The literature highlights various factors affecting mortality and hospital readmission rates following hip fracture surgeries. Frequently mentioned factors include gender, age, preoperative waiting time, duration of surgery, length of hospital stay, comorbidities, and type of anesthesia (3). However, the impact of these factors on mortality and readmission rates varies across different studies, and ongoing research continues to investigate these associations. The primary goal in treating this patient group is to implement methods that ensure adequate reduction and stable fixation while facilitating early mobilization. This approach enhances the likelihood of the patient returning to their pre-fracture functional level and helps prevent severe complications. Therefore, treatment strategies should be planned considering factors such as patient age, fracture type, existing comorbidities, pre-fracture physical capacity, and walking ability. This study aims to retrospectively analyze the risk factors affecting mortality and hospital readmission rates following arthroplasty for hip fractures in elderly patients. Patients and Methods: Patients aged 65 years and older who were diagnosed with a hip fracture, underwent arthroplasty in our clinic, and were followed up between 2012 and 2022 were retrospectively identified through the hospital information system. Patients with insufficient imaging records or those who could not be contacted by phone were excluded from the study. A total of 600 patients, including 280 females and 320 males, were included in the evaluation. The variables analyzed included patient age, gender, fracture type and side, ASA (American Society of Anesthesiologists) scores, comorbidities, time between fall and surgery, type of surgery, type of anesthesia, length of hospital stay, survival status, and reasons for early (within the first postoperative month) hospital readmission. Results: The mean age of the study population was 81.49±10.71 years, with 320 patients (53.3%) being male. A total of 403 patients (46.2%) had femoral neck fractures, and 403 (67.2%) had independent mobility before the fracture. The ASA score was 3 in 273 patients (45.5%), while 349 patients (58.2%) had comorbidities. The mean BMI was 25.68±3.35 kg/m². Regarding surgical details, 445 patients (74.2%) underwent PKP, and cement was not used in 441 patients (73.5%). The majority of surgeries (517 patients, 86.2%) were performed in the morning. No surgical complications occurred in 482 patients (80.3%), and 451 patients (75.2%) did not experience medical complications. A total of 554 patients (92.3%) were alive at follow-up. Conclusion and Evaluation: Hip fractures in elderly patients carry a high risk of mortality and morbidity. Postoperative mortality and morbidity are primarily influenced by patients' pre-fracture physical and mental capacities. Rehabilitation processes are more challenging for individuals with multiple comorbidities, those on multiple medications, and those with limited overall life expectancy, increasing their risk of early hospital readmission. Therefore, ensuring that patients undergo surgery as soon as possible and facilitating their return to normal daily activities is a fundamental objective. Our findings indicate that ASA scores and comorbidities are significant determinants of postoperative mortality and hospital readmission rates.
Benzer Tezler
- İleri yaş femur proksimal bölge kırıklı hastalarda uygulanan hemiartroplasti cerrahisi sonrası mortalite ile ilişkili risk faktörlerinin değerlendirilmesi
Başlık çevirisi yok
ERCAN BAYAR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Ortopedi ve TravmatolojiOndokuz Mayıs ÜniversitesiOrtopedi ve Travmatoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YILMAZ TOMAK
- İleri yaşlı femur üst uç kırıklarında tedavisonuçlarımız
Our treatment results of adult hip fractures
SERKAN DAVUL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2011
Ortopedi ve TravmatolojiMustafa Kemal ÜniversitesiOrtopedi ve Travmatoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYDINER KALACI
- Kognitif veya nöromusküler bozukluğu olan geriatrik hastalarda kalça kırığının tedavisinde iki farklı tipte çimentosuz kısıtlayıcı asetabular komponent kullanılarak yapılan total kalça protezi (TKP) uygulamasının sonuçlarının karşılaştırılması
Application of the result of total hip arthroplasty (THA) by using made two different types of cementless constrained acetabular component in the treatment of hip fracture in geriatric patients with cognitive or neuromuscular disorder
ADNAN KANTARCI
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
GeriatriBursa Uludağ ÜniversitesiOrtopedi ve Travmatoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TEOMAN ATICI
- Medial açık kama tekniğiyle yapılan yüksek tibial osteotominin uzun dönem sonuçları
Long-term results of high tibial osteotomy with medial open wedge technique
FURKAN YAPICI
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2016
Ortopedi ve TravmatolojiSağlık BakanlığıOrtopedi ve Travmatoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÜMİT SELÇUK AYKUT
- İleri yaş femur trokanterik bölge kırıklarında endoprotez ile diğer internal tespit yöntemlerinin karşılaştırılması
The comparison of the endoprosthesis applications and the other internal fixation methods and in the fractures of elderly femur trochanteric region.
MEHMET ŞAHİNTÜRK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
Ortopedi ve TravmatolojiCumhuriyet ÜniversitesiOrtopedi ve Travmatoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEYFİ GÜNDÜZ TEZEREN