Peyzaj tasarım bileşenlerinin duygu durumu üzerindeki etkilerinin incelenmesi: Bursa Hanlar Bölgesi örneği
An examination of the effects of landscape design elements on emotional states: The case of Bursa Hanlar Region
- Tez No: 937877
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ELVAN ENDER ALTAY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Peyzaj Mimarlığı, Landscape Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bursa Uludağ Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 153
Özet
Kentsel mekânlar, kullanıcıların algı süreçleriyle şekillenen ve duygu durumlarını olumlu ya da olumsuz etkileyen yaşam parçalarıdır. Araştırma, mekânsal algıyı oluşturan tasarım bileşenlerinin öznel deneyimlerle ilişkisini anlamaya yöneliktir. Mekânların psikolojik veriler gözetilerek analiz edilmesi ile mekânsal deneyimin bütüncül bir bakış açısıyla anlaşılması sağlanacaktır. Böylelikle tasarım sürecinde kullanılan hangi bileşenlerin hangi duyguları etkilediği ile ilgili veriler toplanarak, kullanıcıların ruh sağlığına yönelik olumlu bir perspektif geliştirilebilecektir. Bu yönüyle çalışma kentsel mekânı bir duyusal ve duygusal deneyim alanı olarak ele alarak, kullanıcı-çevre etkileşiminden doğan hisleri çözümlemeyi ve olumlu duyguları harekete geçiren mekânsal tasarım unsurlarını ortaya koymayı amaçlamaktadır. Bursa ili Hanlar Bölgesi çalışma materyali olarak belirlenmiştir. Kent kullanıcılarının mekâna dair duygu durumları ve algılarının irdelenmesi amacıyla ziyaretçilere mekân kullanımları, tasarım özellikleri, kullanıcı memnuniyeti, aidiyet, duygudurum ve hisler konularında anket uygulaması yapılarak, sonuçlar kullanıcı verileriyle ilişkilendirilmiştir. Anket verileri SPSS 28 paket programı içerisinde yer alan crosstab, khi-kare ve frekans dağılımı analizleri kullanılarak değerlendirilmiştir. Araştırma, sosyo-ekonomik ve demografik özelliklerin kullanıcıların duygusal tepkilerini, algılarını ve mekân kullanım amaçlarını belirgin şekilde etkilediğini, bölge karakterine uymayan bileşenlerin ise olumsuz duygulara yol açtığını ortaya koymuştur. Sonuçlar göstermektedir ki, Hanlar Bölgesi'nde duygu durumunu olumlu yönde etkileyerek huzur ve mutluluk gibi duyguları tetikleyen unsurlar; yeşil alanlar, tarihi dokular ve hoş kokulardır. Stres ve öfke gibi olumsuz duygulara neden olan nitelikler ise kalabalık, kirlilik ve rahatsız edici sesler olarak öne çıkmaktadır. Ayrıca diğer duygudurumları kullanıcıların sosyo-ekonomik özelliklerine bağlı olarak memnuniyet ve aidiyet hissiyle çeşitlenmektedir.
Özet (Çeviri)
Urban spaces are parts of life shaped by users' perceptual processes and capable of influencing their emotional states. This research aims to understand the relationship between spatial perception and subjective experiences. Analyzing spaces through psychological data provides a holistic understanding of spatial experiences. This allows identifying design components that influence emotions, contributing to a positive perspective for users' mental well-being. The study approaches urban spaces as sensory and emotional experience domains, aiming to analyze feelings arising from user-environment interaction and identify design elements that evoke positive emotions. The Hanlar Region in Bursa was selected as the study area. Surveys were conducted to examine visitors' emotional states and perceptions regarding space, focusing on spatial usage, design features, user satisfaction, belonging, emotions, and feelings. The results were analyzed using crosstabulation, chi-square, and frequency distribution analyses within the SPSS 28 software. The findings indicate that socio-economic and demographic characteristics significantly influence users' emotional reactions, perceptions, and spatial use. Components incompatible with the region's character lead to negative emotions. Positive emotional triggers in the Hanlar Region include green spaces, historical textures, and pleasant scents, evoking peace and happiness. Conversely, crowding, pollution, and disturbing noises cause stress and anger. Emotional responses also vary based on socio-economic characteristics, shaping feelings of satisfaction and belonging.
Benzer Tezler
- Urban ecotherapy: A comparative evaluation on the therapy potentials of park features in Istanbul
Kentsel ekoterapi: İstanbul'daki park özelliklerinin terapi potansiyelleri üzerine karşılaştırmalı bir değerlendirme
DİDEM KARA
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLDEN DEMET ORUÇ
- Sesin mekân deneyimine etkisi: Üniversite fakülte binaları üzerinden bir inceleme
The effect of sound on spatial experience: A study on university faculty buildings
ELİF SENA KOCA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
MimarlıkMaltepe ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ASENA KUMSAL ŞEN BAYRAM
- Streetscapes in Nişantaşı: Exploring street as a workspace
Nişantaşı'nda sokak peyzajları: Çalışma mekanı olarak sokağı keşfetmek
RAVZA TÜRK
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
MimarlıkMEF ÜNİVERSİTESİMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HAYDAR OZAN AVCI
DOÇ. DR. AYŞE HİLAL UĞURLU
- Kentsel mekanın işitsel uyaranlar ile duyuşsal deneyimi: Antakya'da deprem öncesi bir değerlendirme
The affective experience of urban space with aural stimulus: An assessment in preearthquake Antakya
EMİR ÇEKMECELİOĞLU
Doktora
Türkçe
2024
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÇİĞDEM POLATOĞLU
- Urban design in education: A flexible computational spatial model
Eğitimde kentsel tasarım: Esnek bir hesaplamalı uzamsal model
MİRAY BAŞ YILDIRIM
Doktora
İngilizce
2018
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiBilişim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MİNE ÖZKAR KABAKÇIOĞLU