T.C. Vakıflar Genel Müdürlüğünün Atatürk Dönemi mimari faaliyetleri: 1923-1938
Architectural activities of the T.C. General Directorate of Foundations During Ataturk's Period: 1923-1938
- Tez No: 937956
- Danışmanlar: PROF. DR. NURAN PILEHVARIAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Türkiye Cumhuriyeti, Atatürk Dönemi Mimarisi, Vakıflar Genel Müdürlüğü, vakıf akarları, inşaat teşkilatı, Republic of Turkey, Atatürk Era Architecture, General Directorate of Foundations, foundation revenues, construction organization
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mimarlık Tarihi ve Kuramı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 298
Özet
Vakıflar Genel Müdürlüğünün (VGM) Atatürk Döneminde (1923-1938) yaptığı mimari faaliyetleri kapsayan bu araştırma, kurumun ürettiği mimari faaliyetlerle birlikte, bu faaliyetleri yürüten teşkilat yapısını incelemeyi hedeflemektedir. Tamirat Müdürlüğü (1838), İnşaat ve Tamirat Müdürlüğü (1909), İnşaat Müdürlüğü (1932), Abide ve Yapı İşleri Dairesi (1956), Abide ve Yapı İşleri Daire Başkanlığı (1970) ve günümüzde Sanat Eserleri ve Yapı İşleri Daire Başkanlığı (2008) adıyla mimari faaliyetlerine devam eden yapılanmanın aktörleri ağırlıklı olarak mimarlar olmuştur. Dolayısıyla ilk etapta VGM Personel İşleri Daire Başkanlığında yapılan çalışma ile kurum bünyesinde çalışan mimarların isimleri ve kurumda çalıştığı yıllar tespit edilmiştir. Kurum bünyesinde çalışan mimarların ağırlıklı olarak eski eserlerin restorasyonunda çalıştığı bilinmektedir. Ancak Cumhuriyetin kurulmasıyla birlikte onarıma ihtiyaç duyan eski eserlerin tamiratı ile birlikte vakıf gelirleri kullanılarak yeni kurulan ülkenin imarına destek sağlanmıştır. Bu sayede başta yeni başkent Ankara olmak üzere, ülkenin farklı bölgelerinde yapılan vakıf akarlar ile şehirlerin gelişimine katkıda bulunulmuştur. Çalışma dört bölümden oluşmaktadır. Çalışmanın birinci bölümünde çalışmanın amacı, literatür özeti ve hipotez aktarılmıştır. İkinci bölümde VGM'nin mimari faaliyetlerini yürüten inşaat teşkilatı 19. yüzyılda kurulduğu için, Osmanlı Devleti Evkaf-ı Hümayun Nezareti Dönemi inşaat teşkilatı ve Türkiye Cumhuriyeti Atatürk Dönemi inşaat teşkilatı olarak iki bölümde incelenmiştir. Çalışmanın üçüncü bölümünde VGM'nin Atatürk Dönemini kapsayan 1923-1938 yılları arasındaki mimari faaliyetleri incelenmiştir. Tezin dördüncü bölümü olan sonuç bölümünde, VGM inşaat teşkilat şemasının değişimi ve bu değişimin sonuçları tespit edilmiştir. VGM'nin yeni kurulan devletin imarına sunmuş olduğu destekle birlikte, Atatürk Döneminde VGM tarafından ülkenin farklı şehirlerinde inşa ettirilmiş yapıların dönem mimarisine sunmuş olduğu katkılar da ortaya konulmuştur.
Özet (Çeviri)
This research covers the architectural activities of the General Directorate of Foundations (VGM) during the Atatürk Period (1923-1938) and aims to examine the organizational structure that carries out these architectural activities, produced by the institution. The actors of the organization, which continues its architectural activities under the names of Repair Directorate (1838), Construction and Repair Directorate (1909), Construction Directorate (1932), Monument and Construction Works Department (1956), Monument and Construction Works Department (1970) and currently Art Works and Construction Works Department (2008), were mainly architects. Therefore, as a first objective, the names of the architects working in the institution and the years they worked in the institution were determined with the work carried out in the VGM Personnel Affairs Department. It is known that the architects working in the institution mainly work in the restoration of historical buildings. However, with the establishment of the Republic, the foundation revenues were used to support the construction of the newly established country, along with the repair of old structures in need of repair. In this way, foundation revenues were used to contribute to the development of cities, especially the new capital Ankara, and in different regions of the country. The study consists of four sections. In the first section, the purpose of the study, literature summary and hypothesis are presented. In the second section, since the construction organization that carried out the architectural activities of VGM was established in the 19th century, it was examined in two sections as the construction organization of the Ottoman State Evkaf-ı Hümayun Nezareti Period and the construction organization of the Republic of Turkey Atatürk Period. The third chapter focuses on the architectural projects undertaken by VGM between 1923 and 1938. Finally, the fourth chapter of the thesis, the conclusion, the change in the VGM construction organization chart and the results of this change were determined. Additionally, it evaluates VGM's role in the development of the newly established Republic and its contributions to period architecture through projects in various cities.
Benzer Tezler
- Türkiye'de özel sigorta sandıkları işleyişi ve sorunları
Başlık çevirisi yok
ADEM ESEN
Yüksek Lisans
Türkçe
1986
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriİstanbul ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. METİN KUTAL
- T. C. Vakıflar Genel Müdürlüğünün (İstanbul) halı müzesindeki restorasyon gerektiren Kirkitli dokumaların motif ve tasarım bakımından incelenmesi
A study on motifs and designs of Kirkiitli weavings which requires restoration at T. C. Foundation Headquarter's Carpet Museum
SUMEYYE ZEHRA SARIHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
El SanatlarıFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiGeleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
PROF. DR. AYDIN UĞURLU
- Bilgi erişimde vikipedi'nin rolü: Ankara'daki müzeler örneği
The role of wikipedia in information retrieval: The case of museums in Ankara
DENİZ ÇİT
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
ArşivAnkara ÜniversitesiBilgi ve Belge Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEVZAT ÖZEL
DR. NURDAN ATALAN ÇAYIREZMEZ
- İstanbul'da önemli tarihi eserlerdeki taş malzemenin mikrobiyolojik bozunması
Biodeterioration of stone materials in important historical monument in Istanbul
AYSUN ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
BiyoteknolojiYıldız Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YAŞAR NUHOĞLU
- İstanbul Altunizade Külliyesi 'Hamam ve Akaret Dükkanları' restorasyon projesi
The Bath and akaret buildings of the Altunizade Complex at Uskudar/İstanbul
GÖZE ÖZKAN