LiDAR nokta bulutu ile arkeolojik kazı çalışmalarında yüksek doğruluklu arazi modeli üretim performansının değerlendirilmesi
Evaluation of high-accuracy terrain model generation performance in archaeological excavations using LiDAR point cloud
- Tez No: 938944
- Danışmanlar: PROF. DR. FEVZİ KARSLI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Jeodezi ve Fotogrametri, Geodesy and Photogrammetry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karadeniz Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Harita Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 129
Özet
Arkeolojik kazılar, kültürel mirası koruma ve insanlık tarihini yeniden inşa etme açısından büyük öneme sahiptir. Son yıllarda uzaktan algılama ve fotogrametrik yöntemlerin gelişmesi, arkeolojik alanların analizini hızlandırmıştır. Arkeolojik kazı bölgeleri genellikle yoğun bitki örtüsüyle kaplı olup, bu alanlarda gerçek arazi modelinin elde edilmesi önemli bir araştırma konusu olmuştur. Bu tez çalışmasında, LiDAR nokta bulutu verisi kullanarak zemin filtrelemesi yapmak amacıyla literatürde yer alan Kumaş Simülasyon Filtresi (CSF), Aşamalı Üçgenleştirilmiş Düzensiz Ağ (PTIN) ve Destek Vektör Makinesi (DVM) yöntemleri farklı parametre kombinasyonlarıyla karşılaştırılmıştır. Test bölgesi olarak, Ordu ili Fatsa ilçesi, Yapraklı Mahallesi'nde yer alan ve 1. Derece Arkeolojik Sit Alanı olarak tescillenen Çıngırt Kalesi seçilmiştir. Arazide yersel LiDAR verisiyle elde edilen 1159 adet referans veriyle yapılan karşılaştırmada, CSF, PTIN ve DVM yöntemlerinin zemin çıkarım performansları sırasıyla %97,66, %96,80 ve %73,40 F-skoru ile sonuçlanmıştır. PTIN ve CSF yöntemlerinin birleşimi ile zemin çıkarım performansı %96,89 F-skor değerine ulaşmıştır. Referans veriye göre ortalama yükseklik farkı yaklaşık 10 cm olarak hesaplanmıştır. Sonuçlar, PTIN'in bitki örtüsü ve zemin filtrelemesinde, CSF'nin ise kayalık ve branda alanlarında daha başarılı olduğunu göstermektedir. Bütünleşik yöntemle (PTIN+CSF) hassas arazi modeli üretimi daha etkin bir şekilde zemin çıkarımını sağlamıştır.
Özet (Çeviri)
Archaeological excavations are of great importance for preserving cultural heritage and reconstructing human history. In recent years, the development of remote sensing and photogrammetric methods has accelerated the analysis of archaeological sites. Archaeological excavation sites are often covered by dense vegetation, and obtaining a true terrain model in these areas has been an important research topic. In this thesis, in order to perform ground filtering using LiDAR point cloud data, Cloth Simulation Filter (CSF), Progressive Triangulated Irregular Network (PTIN) and Support Vector Machine (SVM) methods in the literature are compared with different parameter combinations. Çıngırt Castle, located in Yapraklı Neighborhood of Fatsa District, Ordu Province, and registered as a Grade 1 Archaeological Site, was chosen as the test site. In the comparison with 1159 reference data obtained with ground-based LiDAR data in the field, the ground extraction performances of CSF, PTIN and SVM methods resulted in F-score of 97.66%, 96.80% and 73.40% respectively. The combination of PTIN and CSF methods resulted in an F-score of 96.89%. The average height difference with respect to the reference data was approximately 10 cm. The results show that PTIN is more successful in vegetation and ground filtering, while CSF is more successful in rocky and canvas areas. Precise terrain model generation with the integrated method (PTIN+CSF) resulted in more efficient ground extraction.
Benzer Tezler
- Dijital mirasın rekonstrüksiyonu sürecinde HBIM metodolojisine dayanan bir yaklaşım önerisi
A proposed approach based on the HBIM methodology in the reconstruction process of digital heritage
MERVE ŞULE YÖRÜK
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
ArkeolojiAntalya Bilim ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SALİH OFLUOĞLU
- Enhancing UCAV operations with AI-driven point cloud semantic segmentation for precision gimbal targeting in defense industry
Savunma sanayiinde hassas gimbal hedefleme için yapay zeka tabanlı nokta bulutu semantik segmentasyon yaklaşımlarıyla S/İHA operasyonlarının iyileştirilmesi
SALİH BOZKURT
Doktora
İngilizce
2024
Jeodezi ve Fotogrametriİstanbul Teknik ÜniversitesiGeomatik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZAİDE DURAN
- Lazer sensörlerle iç mekan haritalama
Indoor mapping with laser sensors
İKBAL SUVEREN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Jeodezi ve FotogrametriErciyes ÜniversitesiHarita Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. ERKAN BEŞDOK
- Kivi meyvesinin LiDAR nokta bulutu kullanılarak destek vektör makineleri algoritması ile otomatik tespiti
Automatic detection of kiwi fruit with support vector machines using LiDAR point cloud
GÜLTEKİN ERBAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Jeodezi ve FotogrametriKaradeniz Teknik ÜniversitesiHarita Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA DİHKAN
- Nesne tabanlı segmentasyon yöntemi ile Lidar verilerinden obje çıkarımı
Object extraction from Lidar data by using object based segmentation method
EDA SOYLU SENGÖR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Jeodezi ve FotogrametriYıldız Teknik ÜniversitesiHarita Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NACİ YASTIKLI