Çok kriterli karar verme tekniklerinden AHP ve Copras yöntemleri kullanılarak tedarikçi seçim kararının verilmesi: Otomotiv sektöründe bir uygulama
Supplier selection multi criteria decision making by using AHP and Copras methods: An automotive sector application
- Tez No: 938964
- Danışmanlar: PROF. DR. ALİ YURDUN ORBAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mühendislik Bilimleri, Engineering Sciences
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bursa Uludağ Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Endüstri Mühendisliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 40
Özet
VUCA (V: değişkenlik, U: belirsizlik, C: karmaşıklık, A: belirsizlik) dünyasında küresel ticari rekabet, değişkenler ve belirsizlik yüksektir. Şirket paydaşlarının tedarik zincirindeki önemi her geçen gün artıyor. Müşterilerin yüksek kalite ve düşük fiyat beklentilerini karşılamak ve rekabet güçlerini koruyabilmek için firmaların tedarikçileriyle iş birliği sağlamaları ve geliştirmeleri gerekmektedir. Satın alma stratejisi tedarik zinciri yönetiminin temelidir. Bu çalışmada satın alma uzmanlarının tedarikçi seçiminde karar aşamasında kullanabilecekleri yöntemler üzerinde çalışılmıştır. Tedarikçi seçimi problemlerinde çok kriterli karar verme (ÇKKV) yaygın olarak kullanılmaktadır. Hem niteliksel hem de niceliksel verileri bir arada işleyebildiği için AHP (Analitik Hiyerarşi Süreci) ve COPRAS (Karmaşık Orantılı Değerlendirme) yöntemleri sunulmuştur. Hem AHP hem de AHP-COPRAS hibrit modelleri ile tedarikçi seçim problemi çözülmüştür. Hibrit modelde AHP'nin kriter ağırlıklandırmadaki becerisinden, COPRAS'ın seçim sıralamasını başarılı yapmasından faydalanılmıştır. Her iki yöntem için de karar matrisi oluşturulur. Her bir kriter önem bakımından birbiriyle karşılaştırılmış ve oluşturulan özvektör her iki metotta da kullanılmıştır. Bu iki yaklaşımda alternatiflerin değerlendirilmesi aşamasında farklılık bulunmaktadır. Bu çalışmada bir otomotiv sanayi firmasının verileri kullanılmış olup, bir proje için 4 farklı tedarikçi alternatifi (A1, A2, A3, A4) mevcuttur. Seçim kararı şu kriterlere göre verilmiştir: parça fiyatı, yatırım maliyeti, kalite, teknik yapabilirlik ve teslimat performansı. AHP ve COPRAS yöntemleri seçim tercihinin A1>A2>A3>A4 şeklinde olması gerektiğini göstermiştir. Her iki yöntem de bize aynı sonuçları vermiştir. Tutarlılık oranı kontrolü yapılmış olup oranın 0,1'den küçük olması gerekirken bu çalışmada 0,086 olarak bulunmuştur.
Özet (Çeviri)
In VUCA (volatility, uncertainty, complexity, ambiguity) world, global commercial competition, variables, and ambiguity are high. The importance of companies' stakeholders in supply chain is increasing day by day. In order to meet customer expectations of high quality and low price and to maintain their competitiveness, companies should provide and develop cooperation with their suppliers. Purchasing strategy is fundament of supply chain management. In this study, we work on the methods for purchasing specialists to use in decision phase of supplier selection. Multi-criteria decision-making (MCDM) is commonly used in supplier selection problems. We presented AHP (Analytic Hierarchy Process) and COPRAS (Complex Proportional Assessment) methods since they are able to process both qualitative and quantitative data together. In both AHP and AHP-COPRAS hybrit models, supplier selection problem was solved. In the hybrid model, the ability of AHP in criteria weighting and COPRAS's successful selection ranking were utilized. For both methods, decision matrix is created. Each criterion was compared with each other according to their importance and this eigenvector is used in both AHP and COPRAS. These two methods differ in evaluation phase of alternatives. This study will use the data from an automotive industry company; there are four different supplier alternatives (A1, A2, A3, A4) for a project. Selection decision will be made with the criteria following: part price, tooling cost, quality, technical capability and delivery performance. AHP and COPRAS methods showed that the selection preference should be as following A1>A2>A3>A4. Both methods gave us the same results. Consistency check was performed, and the ratio should be less than 0.1 and it is found as 0.086 in this study.
Benzer Tezler
- Sürdürülebilir konut satın alımının çok kriterli karar verme metotlarıyla değerlendirmesi
An assessment of sustainable housing affordability using multiple criteria decision making methods
DENİZ İREM YERTUTAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiGazi ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TAHSİN ÇETİNYOKUŞ
- Türk inşaat sektöründe ana yüklenici firma seçimi için bütünleşik çok kriterli karar verme yaklaşımı : Bir vaka analizi
An integrated multi-attribute-decision-making approach for main contractor selection in the Turkish construction idustry : A case study
UMUR ÖZDEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜL POLAT TATAR
- Küresel ölçekte mağaza yeri seçiminde bulanık AHP metodu ile COPRAS ve TOPSİS yöntemlerinin karşılaştırmalı analizi
Comparative analysis COPRAS and TOPSİS methods with fuzzy AHP in global store location selection
HALUK BARIŞ AKINCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiİSTANBUL BEYKENT ÜNİVERSİTESİEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. SELÇUK ŞEN
- Akıllı tahliye sistemlerinin tasarımında teknoloji tabanlı karar verme tekniklerinin modellenmesi
Modelling of technology based decision making technics in designing of intelligent evacuation systems
EMRE KARAGÖZ
- Kurumsal yönetim endeksi BIST30 şirketlerinin ÇKKV tekniklerinden Gri İlişkisel Analiz yöntemi, EDAS, TOPSIS ve MAUT yöntemine göre sıralanması
Corporate governance index ranking of BIST30 companies according to the Gray Relational Analysis method, EDAS, TOPSIS, an MAUT method from MCDM techniques
HASAN MERT YÜCEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
İşletmeİSTANBUL TOPKAPI ÜNİVERSİTESİİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ RANA ÖZYURT KAPTANOĞLU