Okul müdürlerinin hizmetkar liderlik davranışı ile öğretmen performansı arasındaki ilişki
The relationship between school principals' servant leadership behavior and teacher performance
- Tez No: 939003
- Danışmanlar: PROF. DR. ABİDİN DAĞLI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dicle Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 170
Özet
Bu araştırmanın amacı, kamu ilkokullarında görevli öğretmenlerin algılarına göre okul müdürlerinin hizmetkar liderlik davranışı ile öğretmenlerin performansı arasındaki ilişkiyi saptamaktır. Araştırmada nicel araştırma yöntemine dayalı ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini, 2022-2023 eğitim-öğretim yılında Diyarbakır ili merkez ilçelerdeki 74 ilkokul ve bu okullarda görevli bulunan 3.125 öğretmen; örneklemini ise evrenden random yöntemi ile seçilen 20 ilkokul ve bu okullarda görevli 643 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri; Öter ve Dağlı (2020) tarafından geliştirilen 5 boyut ve 35 maddeden oluşan“Hizmetkar Okul Liderliği Ölçeği”ve Limon ve Sezgin-Nartgün (2020) tarafından geliştirilen 3 boyuttan ve 37 maddeden oluşan“Öğretmen İş Performansı Ölçeği”ile toplanmıştır. Araştırmada varılan bazı önemli bulgular şunlardır: (1) Öğretmenlerin kendi okul müdürlerinin hizmetkar liderlik davranışına ilişkin algılarının ortalaması ölçek bazında“büyük oranda katılıyorum”düzeyindedir. (2) Öğretmenlerin algılarına göre ölçekte en yüksek ortalamaya sahip ilk madde“Kendisine rahatlıkla ulaşılabilir”(büyük oranda katılıyorum) ifadesi olup en düşük ortalamaya sahip ilk madde ise“Başarıları çalışanlarına mal ederken başarısızlıklarda sorumluluğu kendisi üstlenir”(büyük oranda katılıyorum) ifadesidir. Hizmetkar liderlik ölçeğinin tüm boyutlarına ilişkin öğretmen algılarının ortalaması ise“büyük oranda katılıyorum”seviyesindedir. (3)“Öğrenim durumuna”,“cinsiyete”,“medeni duruma”ve“mesleki kıdem”e göre öğretmenlerin kendi okul müdürlerinin hizmetkar liderlik davranışlarına ilişkin algıları arasında anlamlı farklılık saptanmamıştır. (4) Öğretmenlerin algılarına göre öğretmen performansı algıları ölçek bazında“çoğunlukla”seviyesindedir. (5) Öğretmen algılarına göre öğretmen performansı ölçeğinde en yüksek ortalamaya sahip ilk madde“Ölçme ve değerlendirmeyi adil yaparım”(her zaman) ifadesi, en düşük ortalamaya sahip ilk madde ise“Kişisel ilişkilerimi kullanarak okula maddi kaynak sağlamaya çabalarım”(çoğunlukla) maddesidir. (6) Öğretmenlerin performansa ilişkin algılarının“cinsiyet”,“medeni durum”ve“mesleki kıdem”değişkenlerine göre anlamlı bir şekilde farklılaşmadığı saptanmıştır. Diğer taraftan“öğrenim durumu”değişkenine göre“görev performansı”ve“bağlamsal performans”boyutlarında anlamlı farklılık saptanmıştır. (7) Öğretmenlerin algılarına göre okul müdürlerinin hizmetkar liderlik davranışları ile öğretmenlerin performansı arasında pozitif yönde ve orta düzeyde bir ilişki olduğu saptanmıştır (r=0.556). Buna göre, okul müdürlerinin hizmetkar liderlik davranışlarına yönelik öğretmen algıları arttıkça öğretmenlerin performansı da artmaktadır.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to determine the relationship between servant leadership behavior of school principals and teacher performance in public primary schools. In this study, relational screening model based on a quantitative research method was used. The population of the research consists of 3,125 teachers from 74 primary schools in the central district of Diyarbakır, and the sample of the study consists of 643 teachers primary school teachers from 20 primary schools randomly selected from the population of research. The data of the study were collected by Servant School Leadership Scale including five dimensions and 35 items developed by Öter and Dağlı (2020) and Teacher Job Performance Scale consisting of three dimensions and 37 items developed by Limon and Sezgin-Nartgün (2020). These are the important findings of teh research: (1) The average perception of teachers towards their own school principals' servant leadership behaviors at the“I mostly agree”level on Servant School Leadership Scale. (2) According to the perceptions of teachers, the item with the highest average on the scale is“the principal is easily accessible (I mostly agree)”, the item with the lowest average on the scale is“the principal their employees for successes while taking responsibility for failures (I mostly agree)”. The average level perception of the teachers regarding all dimensions of the servant leadership scale is at the“I mostly agree”level. (3) There was no significant difference found in teachers' perception of their school principals' servant leadership behaviours based on“education”,“gender”,“marital status”and“professional seniority”variables. (4) According to teachers' perceptions, teacher performance perceptions are at the“mostly”level on the scale. (5) According to the perceptions of teacher performance, the item which has the highest average perception is“I conduct fair assessment and evaluation (Always)”, the item which has the lowest average of perception is“I strive to secure financial resources for the school through personal relationships (frequently)”. (6) There was no significant diffrences on the perceptions of teacher job performance were forund in terms of“gender”,“marital status”and“Professional seniority”. On the other hand, significant difference was found in the dimensions of task performance and contextual performance based on the“education”variable. (7) According to teachers' perceptions, it has been determined that there is a positive and moderate relationship between school principals' servant leadership behaviors and teachers' performance (r = 0.556). Accordingly, as teachers' perceptions of their principals' servant leadership behaviors increase, their performance also improves.
Benzer Tezler
- Öğretmenlerin örgütsel bağlılığı, iş doyumu ve hizmetkar liderlik
Teachers' organizational commitment, job satisfaction and servant leadership
YUNUS EMRE AKIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimKastamonu ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUAMMER ERGÜN
- Okul müdürlerinin hizmetkâr liderlik davranışları ile öğretmenlerin psikolojik sözleşmeye uyma düzeyi ilişkisinde iş tatmininin aracılık etkisi
The mediation effect of job satisfaction on the relationship between school principals' servant leadership behavior and teachers' level of compliance with the psychological contract
MEHMET BAŞER
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimKütahya Dumlupınar ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ RECEP SERKAN ARIK
- Okul müdürlerinin hizmetkâr liderlik davranışları ile öğretmenlerin duygusal bağlılıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examination of the relationship between school principals' servant leadership behavior and teachers' emotional commitment
TAMER UMUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve Öğretimİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET KASIM KOYUNCU
- Özel eğitim kurumlarında çalışan öğretmenlerin örgütsel adanmışlık düzeyleri ile müdürlerinin hizmetkâr liderlik davranışları arasındaki ilişki
The relationship between the special education teachers and the organizational dedication level of the special education teachers and the perception level of servant leadership behaviour of headmasters
ÜMİT DOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimOndokuz Mayıs ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HÜSEYİN ASLAN
- Okul müdürlerinin hizmetkar liderlik davranışları ile öğretmenlerin örgütsel adalet algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examining the relationship between school principals' servant leadership behaviors and teachers' perceptions of organizational justice
RESUL YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimKaramanoğlu Mehmetbey ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABDULLAH SELVİTOPU