Okul müdürlerinin karizmatik liderlik davranışları ile öğretmenlerin yaşam doyumları arasındaki ilişki
The relationship between school principals' charismatic leadership behaviors and teachers' life satisfaction
- Tez No: 939010
- Danışmanlar: DOÇ. DR. FIRAT KIYAS BİREL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Lider, karizmatik lider, okul müdürü, öğretmen, yaşam doyumu, Leader, charismatic leader, school principal, teacher, life satisfaction
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dicle Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 139
Özet
Araştırmada kamu ilkokullarında görevli öğretmenlerin algılarına göre okul müdürlerinin karizmatik liderlik özellikleri ile öğretmenlerin yaşam doyumları arasındaki ilişkinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Tarama modelinde yürütülen çalışmanın evrenini, 2022-2023 eğitim-öğretim yılında Diyarbakır ili Bağlar, Kayapınar, Sur ve Yenişehir merkez ilçelerinde bulunan 74 kamu ilkokulunda görev yapan 3125 öğretmen, araştırmanın örneklemini ise, basit seçkisiz örnekleme yöntemi ile seçilen 655 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak, Conger ve Kanungo (1994) tarafından geliştirilen Özdemir ve Pektaş (2020) tarafından Türk kültürüne uyarlama çalışması yapılan 6 boyut 25 maddeden oluşan“Karizmatik Liderlik Ölçeği”ve Diener, Emmons, Larsen ve Griffin (1985) tarafından geliştirilen ve Türkçe'ye uyarlama çalışması Dağlı ve Baysal (2016) tarafından yapılan tek boyutlu 5 maddeden oluşan“Yaşam Doyumu Ölçeği”kullanılmıştır. Araştırmada elde dilen veriler SPSS kullanılarak analiz edilmiştir. Yapılan analizler sonucunda, öğretmenlerin yaşam doyumuna ilişkin algılarının orta düzeyde olduğu saptanmıştır. Öğretmenlerin yaşam doyumuna ilişkin algıları arasında görülen farkın öğrenim durumu ve cinsiyete göre anlamlı olduğu, medeni durum, mesleki kıdem ve bulunduğu okuldaki hizmet yılı açısından ise anlamlı olmadığı belirlenmiştir. Öğretmenlerin okul müdürlerinin karizmatik liderlik davranışlarına ilişkin algılarının ortalaması ölçek genelinde ve alt boyutlarda yüksek düzeyde olduğu saptanmıştır. Öğretmenlerin karizmatik liderlik davranışlarına ilişkin algıları arasındaki farkın cinsiyete göre mevcut durumu sürdürme boyutunda anlamlı olduğu, buna karşın öğrenim durumu, medeni durum, mesleki kıdem ve bulunduğu okuldaki hizmet yılı açısından ise anlamlı olmadığı görülmüştür. Okul müdürlerinin karizmatik liderlik özellikleri ile öğretmenlerinin yaşam doyumları algıları arasında pozitif yönde ve düşük düzeyde bir ilişki bulunmuştur.
Özet (Çeviri)
This study aims to determine tehe relationship between school principals' charismatic leadership traits and teachers' life satisfaction based on the perceptions of teachers working in consists of 3125 teachers working in 74 public primary schools in the central districts of Bağlar, Kayapınar, Sur and Yenişehir in Diyarbakır province in the 2022-2023 academic year and the sample of the research consists of 655 teachers selected by simple random sampling method. For data collection, the study utilized the“Charismatic Leadership Scale”consisting of 25 items in 6 dimensions, developed by Conger and Kanungo (1994) and adapted to Turkish culture by Özdemir and Pektaş (2020), and the“Life Satisfaction Scale,”developed by Diener, Emmons, Larsen, and Griffin (1985) and adapted into Turkish by Dağlı and Baysal (2016), which consists of 5 items in a single dimension. The data obtained in the study were analyzed using SPSS. The analysis revealed that teachers' perceptions of their life satisfaction were at a moderate level. It was found that the difference in teachers' perceptions of life satisfaction was statistically significant based on education level and gender, while there was no significant difference based on marital status, professional seniority, or years of service in their current school. Teachers' perceptions of school principals' charismatic leadership behaviors were found to be at a high level both overall and in the sub-dimensions of the scale. It was observed that the difference between teachers' perceptions of charismatic leadership behaviors was significant in terms of maintaining the current situation according to gender, but it was not significant in terms of education level, marital status, professional seniority and years of service in the school. A positive, yet low-level relationship has been found between the charismatic leadership characteristics of school principals and their teachers' perceptions of life satisfaction.
Benzer Tezler
- Okul müdürlerinin karizmatik liderlik davranışları ile öğretmenlerin örgütsel vatandaşlık davranışları arasındaki ilişki
The relation between school principals' charismatic leadership behaviors and teachers' organizational citizenship behaviors
SAVAŞ ALARÇİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimBahçeşehir ÜniversitesiEğitim Yönetimi ve Planlaması Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EBRU OĞUZ
- Okul müdürlerinin karizmatik liderlik davranışları ile öğretmenlerin örgütsel sinizm algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi
Analysis of the relationship between the charismatic leadership behavior of school principals and the organizational synismperceptions of teachers
FAHRİ YALÇIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve Öğretimİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA ÖZGENEL
- İlkokul öğretmenlerinin görüşlerine göre okul müdürlerinin karizmatik liderlik davranışları ve empatik eğilimleri
Charismatic leadership behaviours and emphatic tendencies of the school principles according to the opinions of the primary school teachers
SEVİNÇ UYSAL DÖNMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve Öğretimİstanbul Aydın Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HASAN BASRİ GÜNDÜZ
- Karizmatik liderlik ve örgütsel sadakat ilişkisine yönelik öğretmen görüşleri
Teachers' views on the relationship between charismatic leadership and organizational loyalty
FUNDA PIRIL YANMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiEğitim Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MURAT ÖZDEMİR
- Lise müdürlerinin karizmatik liderlik özellikleri ile öğretmenlerin örgütsel sessizlik düzeylerinin incelenmesi
Investigation of charismatic leadership characteristics of high school principals and organizational silence levels of teachers
CESİM ALADAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ REZZAN UÇAR