Tanzimat'tan II. Meşrutiyet'e Ermenilere verilen madencilik imtiyazları
Mining concessions granted to Armenians from Tanzimat to Constitutional Monarchy II
- Tez No: 939259
- Danışmanlar: PROF. DR. HAKAN UZUN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Maden Mühendisliği ve Madencilik, Tarih, Türk İnkılap Tarihi, Mining Engineering and Mining, History, History of Turkish Revolution
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kafkas Dilleri ve Kültürleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Ermeni Dili ve Kültürü Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 284
Özet
“Tanzimat'tan II. Meşrutiyet'e Ermenilere Verilen Madencilik İmtiyazları”adlı bu çalışmada Osmanlı'da yaşayan Ermenilerin, Osmanlı toplumunda nasıl bir yaşam sürdükleri ve XIX. yüzyılda Anadolu coğrafyasında işlettikleri madencilik faaliyetleri incelenmiştir. Ermenilerin almış oldukları maden imtiyazlarının temel kaynağını Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü'nden alınan belgeler oluşturmaktadır. Arşivde, XIX. yüzyılı kapsayan yılların arşiv taraması yapılmış ve gerekli bilgilere ulaşılmıştır. Maden imtiyazı arşiv kayıtlarına ulaşırken, imtiyazlar şahıslara, şirketlere ve devletlere verildiği için, Ermeni kişi adları üzerinden tarama yapılmıştır. Ulaşılan belgeler üzerinden dönemsel olarak Ermenilere verilen maden imtiyazlarının istatistiği çıkarılmıştır. İlerleyen süreçlerde yeni belgelerin ortaya çıkması ve yeni belgelere ulaşılması durumunda ise, istatistiksel verilerin yeniden şekillenmesi pek muhtemeldir. Tezin taslak planı, ulaşılan belgelerin düzenine göre dizayn edilmiş ve Osmanlı Devleti'nin vilayet sistemi baz alınarak oluşturulmuştur. Üç bölümden oluşan bu tezin birinci bölümünde, Osmanlı Devleti'nde madenciliğin tarihsel olarak gelişimi, Osmanlı'nın madencilik üzerinde uygulamış olduğu politikalar, maden hukuku ve maadin nizamnameleri hakkında bilgi verilmiştir. Tezin ikinci bölümü, Tanzimat Fermanı'nın ilanından I. Meşrutiyet'e kadar olan süreçte Ermenilerin işletmiş oldukları maden imtiyazlarını kapsamaktadır. Tanzimat Fermanı'nın ilan edilmesiyle birlikte, yaşanan gelişmeler ışığında, Ermenilerin, içeride ve dışarıda yürütmüş olduğu ticari faaliyetler değerlendirilmiştir. Bu faaliyetler içerisinde Ermenilerin vilayetlerde işletmiş oldukları madenlerin değerlendirilmesi yapılmıştır. Ayrıca, Osmanlı Devleti kadrolarında ve memurluklarında almış oldukları görevler hakkında da bilgi verilmiştir. Tezin üçüncü ve son bölümünde ise I. Meşrutiyet'ten II. Meşrutiyet'e kadar Ermenilere verilen madencilik imtiyazları değerlendirilmiştir. 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nda doğuda yaşayan bir grup Ermeni'nin Rusya tarafında yer alması ve savaş sonunda Ayastefanos Anlaşması'nın imzalanması ve sonrasında toplanan Berlin Konferansı'nda Ermeniler ile ilgili durumun bir maddeye konulması; Ermenilerin uluslararası bir toplantıda ilk kez yer aldığını göstermesi bakımından önemlidir. Bundan sonra yaşanan gelişmelerde ise Ermenilerin faaliyete geçirmiş olduğu komitelerin de kışkırtmalarıyla, Anadolu'da isyanlar çoğalmış ve bu isyanlar sürecinde Osmanlı Devleti'nde Ermenilerin maden işletme imtiyazı almaya devam ettiği görülmüştür.
Özet (Çeviri)
The study titled“Mining Concessions Granted to Armenians from Tanzimat to Constitutional Monarchy II”examines how Armenians living in the Ottoman State lived in the Ottoman society and the mining activities they operated in Anatolia in the XIXth century. The main source of the mining concessions granted to Armenians is the documents taken from the General Directorate of State Archives of the Presidency of the Republic of Türkiye. The archive was searched for the years covering the XIXth century and the necessary information was obtained. While accessing the archival records of mining concessions, since the concessions were granted to individuals, companies and states, a search was made through the names of Armenian individuals. Based on the documents obtained, a statistical analysis of the mining concessions granted to Armenians has been made periodically. It is likely that the statistical data will be reshaped in the future as new documents emerge and new documents are accessed. The plan of the thesis was designed according to the organization of the documents and based on the provincial system of the Ottoman State. The first part of this thesis, which consists of three chapters, provides information on the historical development of mining in the Ottoman State, the Ottoman policies on mining, mining law and mining regulations. The second chapter of the thesis covers the mining concessions operated by Armenians from the proclamation of the Tanzimat Edict until the First Constitutional Monarchy. In the light of the developments that took place after the proclamation of the Tanzimat Edict, the commercial activities of Armenians, both inside and outside the country, were evaluated. Within these activities, the mines operated by Armenians in the provinces were evaluated. In addition, information is also provided on the positions they held in the Ottoman State cadres and civil servants. The third and final chapter of the thesis evaluates the mining concessions granted to Armenians from the Constitutional Monarchy I to the Constitutional Monarchy II. The fact that a group of Armenians living in the east took part in the 1877-1878 Ottoman-Russian War on the side of Russia, and that the signing of the Ayastefanos Treaty at the end of the war and the inclusion of the situation regarding Armenians in an article in the Berlin Conference convened afterwards is important in terms of showing that Armenians took part in an international meeting for the first time. In the developments that took place after this, with the incitement of the committees that the Armenians activated, rebellions increased in Anatolia and it was observed that Armenians continued to receive mining concessions in the Ottoman State during these rebellions.
Benzer Tezler
- Tanzimat'tan II. Meşrutiyet'e İstanbul'da sosyal ve kültürel ortam
The social and cultural milieu in İstanbul from Tanzimat to II. Meşrutiyet
ÖZGÜ ÇİLLİ KUTAN
- Tanzimat'tan II. Meşrutiyet'e kadar Kütahya'nın sosyal ve ekonomik durumu (1839-1908)
The social and economic state of Kutahya from Tanzimat to Second Contitutional era (1839-1908)
KEZİBAN METE
- Tanzimat'tan II. Meşrutiyet'e Türk şiirinde kan
Blood in Turkish poetry from reformation to constitutional monarchy II.
SAMET ÇAKMAKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Türk Dili ve EdebiyatıSakarya ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. OKAN KOÇ
- Tanzimat'tan II. Meşrutiyet'e Turgutlu: 1839-1908
From administrative reforms to The Second Constitutional Monarchy Turgutlu: 1839-1908
İLKER MÜMİN ÇAĞLAR