An Epistemic defense of rationality in scientific knowledge
Bilimsel bilgideki ussallığın epistemik bir savunusu
- Tez No: 93947
- Danışmanlar: PROF. DR. AHMET İNAM
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Felsefe, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Ussallık, Bilimin Ussallığı, Nesnellik, Doğruluk. İlerleme, Epistemoloji. VI, Rationality, Rationality of Science, Objectivity, Truth, Progress, Epistemology IV
- Yıl: 2000
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 311
Özet
oz BİLİMSEL BİLGİDEKİ USSALLIĞIN EPİSTEMİK BÎR SAVUNUSU Açar, Hal il Rahman Doktora, Felsefe Bölümü Tez Yöneticisi: Prof Dr. Ahmet İnam Ocak 2000, 297 Sayfa Bu tezde ussallığın doğasını, dünya ve bilim alanında dahi düşünürlerce ileri sürülen değişik iddiaların ardındaki çeşitli etkenleri, epistemik bir bakış açısı ile belirlemeye çalışıyorum. Ayrıca tutarlı bir ussallık izahı öneriyorum. Birinci bölüm, ussallık durumunu çözümler ve 'temel ussallık' adı altında işler. Bu başlangıçta var olan ussallık, bir 'tür' görevi olmasından dolayı, insan türünün yaşamını sürmesinde en büyük etken gözükür. Bu düzeydeki ussallık değerlendirmesel veya ölçütsel değildir. İkinci bölüm, bilhassa bilimdeki ussallık sorununa eğilir ve türlerini inceler. Bu tür ussallık, 'bağlamsallık' ve 'zamansallık' tan ayrı düşünülemez. Temel ussallığın aksine bu ussallık bilhassa zamansaldır ve standartlara sahiptir ki bundan dolayı tik awndurumsal ussallıklar olarak adlandırılan farklı çevreleri var sayar. Tezim izin III., IV. ve V. Bölümleri, bilimdeki ussallığın sorunlarına ayrılır. Altıncı bölüm olan Öneri kısmında, 'methodism'in yetersiz konumundan uzak durarak, 'particularism 'e hususi vurguyla birlikte, ussallığın belli yönlerini yorumluyorum. Sonuç kısmında ise, aşırı psikolojizme veya katı sosyolojizme karşı, ussallığın 'epistemik' bir savunusu ileri sürülür. Sonuç olarak,her nasılsa 'Temel ussallık', bilimsel olanın da dahil olduğu bütün ussallıkların temeli olarak iş görür. Gerçekte, bilimin ussallığı, dünya ile ilgi kurmanın bir şeklidir. Görüşümüzde temel ussallık, 'monistik' yönü gösterirken, durumsal ussallıklar, kaçınılmaz olarak 'çok(çu)luğa' gönderme yapmaktadır. Bilimlerdeki ussallık temelinin daha belirgin kılınabilmesi için epistemic yaklaşımın daha kapsamlı bir sistemine ihtiyaç duyulacağı aşikar olmaktadır.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT AN EPISTEMIC DEFENSE OF RATIONALITY IN SCIENTIFIC KNOWLEDGE Açar, HalilRahman Ph. D., Department of Philosophy Supervisor: Prof. Dr. Ahmet İnam January 2000, 297 Pages In this thesis I try to disclose the nature of rationality and several factors behind different assertions made by genius thinkers about the world and the scientific realm through an epistemic perspective. Further, I offer a coherent account of rationality. Chapter One analyses the status of rationality and treats it under the name of 'fundamental rationality '.This primordial rationality seems to be a major factor in our survival as species. Rationality at this level is not 'valuationaP. Chapter Two particularly concentrates on the issue of rationality in science and investigates its kinds. This rationality cannot be detached from 'contextuality' and 'temporality'. Unlike the former, this rationality is particularly temporal and has 'standards' whereby it assumes different settings which are called 'situated IIIrationalities'. Third, Fourth and Fifth Chapters of my dissertation are devoted to the problems of rationality in science. In part VI, avoiding the unsatisfactorily treated 'methodism' I interpret certain aspects of rationality with special emphasis on 'particularism'. In the 'Conclusion', 'epistemic' defense of rationality is put forward against the extreme psychologism and the strong sociologism. As a conclusion, fundamental rationality however, serves as the common ground of all rationalities including the scientific. In fact, rationality of science is a mode of relationship to the world. In our opinion while fundamental rationality displays the 'monistic' side, situational rationalities are inevitably pluralistic.lt becomes evident that a more comprehensive system of epistemic approach is needed for further explication of the foundation of rationality in sciences.
Benzer Tezler
- William Kingdon Clifford ve William James bağlamında dini inancın rasyonelliği
Rationality of religious belief according to William Kingdon Clifford and William James
GÜLŞEN YAYLI
- Critique of epistemic externalism and defense of foundationalist internalism
Bilgikuramsal dışsalcılığın eleştirisi ve temelci içselciliğin savunması
ALİ HAYDAR ALTUĞ
Doktora
İngilizce
2015
FelsefeOrta Doğu Teknik ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YASİN CEYLAN
- Kelam literatüründe nübüvvet karşıtlığı sorunu
The problem of opposition to prophethood in kalam literature
LÜTFİ BOZKALE
- John Hick'te kötülük problemi
The Problem of evil at John Hick
İLHAN ARIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
FelsefeDokuz Eylül ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. İBRAHİM EMİROĞLU