Topkapı Sarayı Müze Kütüphanesi Hazine 2137 envanter nolu müzehhep albümün incelenmesi
Topkapi Palace Museum treasury 2137 inventory numbered müzehhep album examination
- Tez No: 939619
- Danışmanlar: PROF. MÜNEVVER ÜÇER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Güzel Sanatlar, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Tezhip, Albüm, Cilt, Minyatür, Murakka, Kitap, Illumination, Album, Binding, Miniature, Murakka, Book
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Geleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Tezhip Sanat Dalı
- Sayfa Sayısı: 280
Özet
Topkapı Sarayı Müzesi arşivinde H.2137 envanter numarası ile kayıtlı olan albümün 39 x 29 cm olan ölçüsü kitap üst kısa kenarından kesildiği için olması gereken ölçüden küçük olarak envanter kayıtlarına girmiştir. Topkapı Sarayı Mı̈zesi Kütüphanesi, Hazine 2137 numaralı albüm (TSMK, H.2137), Muhammed Salih el-hakanî tarafından yazılan önsöz metnine göre, Özbek Astrahanlı hükümdarı Veli Muhammed Bahadır Han için h.1018/m.1609-10 tarihinde, muhtemelen dönemin saltanat merkezi Buhara'da hazırlanmıştır. Albümün cildi, sayfa kenarı bezemeleri ve bazı tezhipli yaprakları dönem üslubuna uygundur. Bununla birlikte murakkada, 16. yüzyıl Özbek/Buhara üslubunda sadece bir minyatür ve bu döneme ait olduğu düşünülen, Mahmud İshak Şehabî imzalı sekiz kıt'a yer almaktadır. Murakkadaki tasvirlerin çoğunluğu ise, 17. yüzyıl başı-16.yüzyılın ise sonuna ait, Hint Sultanlıklarından Bicapur ekolündeki örneklerden oluşmaktadır. Albümde, ayrıca, Safevî Kazvin ve İsfahan üslubundaki tasvirler, Avrupa gravürleri ve 16. hat örnekleri bulunmaktadır. Bu örnekler 16.yüzyıl Safevi hattatların imzasını taşır. TSMK H.2137 numaralı murakkanın kendisinden de önemli olarak addedilen“önsöz”metnine ilişkin yayınları Thackston ve Roxburgh kitabında albümün önsözünü değerlendirmiştir. Ayrıca, birçok yayınlarda bu albümün önsöz kısmı, tasvir ve hat örneklerini içeren bazı yapraklar yayımlanmıştır. Albümde yer alan iki sayfa 17.yüzyılda yer alan Babürlü minyatürlerin bilgileri Topkapı Saray Müzesi İslam Minyatürleri kitabında yayınlanmıştır. Eserle ilgili birçok yayın daha olmakla beraber bu tez çalışmasında eserin yazı, minyatür ve gravürleri dışında kalan tezhipli alanlar ve motifler icelenerek belgeleme çalışmaları yapılmıştır. Bu sayede bir döneme ışık tutan desen kompozisyonları ve bu kompozisyonları oluşturan motifler tek tek çizilerek kayıt altına alınmıştır.
Özet (Çeviri)
The album, registered in the Topkapı Palace Museum archive with the inventory number H.2137, was recorded in the inventory records as smaller than it should be, since it was cut from the short top edge of the book, measuring 39 x 29 cm. According to the preface text written by Muhammed Salih el-Hakanî, Topkapı Palace Museum Library, Treasury 2137 numbered album (TSMK, H.2137) was prepared for the Uzbek Astrakhan ruler Veli Muhammed Bahadır Khan in h.1018/m.1609-10, probably in Bukhara, the sultanate center of the period. The binding of the album, page edge decorations and some illuminated leaves are in accordance with the style of the period. However, the murakka contains only one miniature in the 16th century Uzbek/Bukhara style and eight stanzas signed by Mahmud Ishak Shehabi, which are thought to belong to this period. The majority of the illustrations in the murakka are examples of the Bijapur school of the Indian Sultanates from the beginning of the 17th century to the end of the 16th century. The album also contains illustrations in the Safavid Kazvin and Isfahan styles, European engravings and examples of 16th calligraphy. These examples bear the signatures of 16th century Safavid calligraphers. Thackston and Roxburgh, who published the“preface”text of the murakka numbered TSMK H.2137, which is considered to be even more important than the album itself, evaluated the preface of the album in their book. In addition, the preface part of this album, some leaves containing examples of descriptions and calligraphy have been published in many publications. The two pages in the album, which contain information about Mughal miniatures from the 17th century, were published in the Topkapi Palace Museum Islamic Miniatures book. Although there are many other publications about the work, in this thesis study, the illuminated areas and motifs other than the texts, miniatures and engravings of the work were examined and documented. In this way, pattern compositions that shed light on a period and the motifs that form these compositions were drawn one by one and recorded.
Benzer Tezler
- Topkapı Sarayı Müze Kütüphanesi Hazine 1711 numaralı Mecmuanın minyatürlerinin incelenmesi
Examination of the miniatures of the Topkapı Palace Museum Library Treasury Mecmua no. 1711
TUBA ÖZER
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
El SanatlarıFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiGeleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ S. HİLAL ARPACIOĞLU
- TSMK H. 1483 numaralı 'Heft Evreng' minyatürlerinin tasarım analizi
Desing analysis of miniatures in 'Heft Evreng' TSMK number 1483
AYSUN MİRZEOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Güzel SanatlarFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiGeleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SABRİYE HİLAL ARPACIOĞLU
- Topkapı Sarayı Müzesi H. 762 numaralı 'Hamse-i Nizâmi' minyatürlerinin çözümlemeleri
Topkapi Palace Museum H. 762 numbered Hamse-i Nizâmi analysis of miniatures
MERVE ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Güzel SanatlarFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiGeleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SABRİYE HİLAL ARPACIOĞLU
- Topkapı Sarayı Müze Kütüphanesi, Hazine 1321 Numaralı Zübdet - ül Tevarih nüshası ve tasvirleri
Başlık çevirisi yok
SABRİYE HİLAL ARPACIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
El SanatlarıMarmara ÜniversitesiGeleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
YRD. DOÇ. DR. ŞEHNAZ ÖZCAN
- Topkapı Sarayı kütüphanesindeki seçilmiş klasik şemse cilt kapakları
Topkapi Palace library choosing classic şemse binding covers
AYLA GÜLEÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
El SanatlarıMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiGeleneksel Türk El Sanatları Ana Sanat Dalı
Y.DOÇ. HABİB İŞMEN